Τραπεζικό... άλμα +9%: Γιατί «καίγονται» οι short
Ισχυρές βάσεις για την οριστική έξοδο από την κρίση, με την δυναμική αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και την μεγάλη επιστροφή στην κανονικότητα έθεσαν οι τράπεζες με τα αποτελέσματα για τη χρήση του 2018.
Για πρώτη φορά μετά το ξέσπασμα της κρίσης το 2018 οι τράπεζες πέτυχαν την ουσιαστική βελτίωση των μεγεθών τους σε όλα τα κρίσιμα μέτωπα με πρώτο πρώτο τη μείωση των προβληματικών δανείων. Παράλληλα η ψήφιση την προηγούμενη εβδομάδα του νέου πλαισίου προστασίας της α’ κατοικίας, το οποίο επιτρέπει την δυναμική αντιμετώπιση των στρατηγικών κακοπληρωτών, κλείνει ένα ακόμα δύσκολο μέτωπο, ενώ ολοκληρώνει την αξιολόγηση και την εκταμίευση της δόσης των 970 εκατ. ευρώ.
Αυτή την ώρα Γενικός Δείκτης κερδίζει +3%, με το δείκτη των τραπεζών να σημειώνει άλμα +9,02% με την μετοχή της Τράπεζας Πειραιώς να ενισχύεται κατά 17,24%. Η μετοχή της Εθνικής Τράπεζας ενισχύεται κατά +11,70%, η μετοχή της Alpha Bank κατά 9,32% και της Eurobank κατά +4,58%.
Οι εξελίξεις των τελευταίων μηνών, και η ιδιαίτερα θετικές επιδόσεις των τραπεζών στην μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, φέρνουν σε δύσκολη θέση τα χαρτοφυλάκια που έχουν προχωρήσει σε «ανοιχτές» πωλήσεις, τα οποία βλέπουν τις βασικές τους υποθέσεις για τις εξελίξεις στις τράπεζες να μην επιβεβαιώνονται και η μεγάλη άνοδος των τραπεζικών μετοχών να δημιουργεί πίεση. Σημειώνεται ότι από τα χαμηλά του Ιανουαρίου η μετοχή της Τράπεζας Πειραιώς καταγράφει άνοδο κατά +150%, η μετοχή της Εθνικής Τράπεζας +88%, της Eurobank +57% και της Alpha Bank +54%.
Αλλάζουν σελίδα οι τράπεζες
Οι τράπεζες κατάφεραν να περιορίσουν το υπόλοιπο των μη εξυπηρετούμενων πιστωτικών ανοιγμάτων (NPEs) κατά 14 δις. ευρώ διαψεύδοντας τις αρνητικές εκτιμήσεις που είχαν κυριαρχήσει τον περασμένο χειμώνα ότι δεν θα καταφέρουν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων και θα συρθούν σε νέα ανακεφαλαιοποίηση. Παράλληλα, οι τράπεζες ανακοίνωσαν ακόμα πιο επιθετικούς στόχους μείωσης των «κόκκινων» δανείων για την 3ετία 2019 – 2021 στοχεύοντας σε μείωσή τους κατά 53,5 δις. ευρώ. Έτσι σύμφωνα με τον σχεδιασμό των τραπεζών στο τέλος του 2021 το απόθεμα των μη NPEs θα περιοριστεί στα 29,8 δις. ευρώ έναντι 83,3 δις. ευρώ που είναι σήμερα (Δεκέμβριος 2018).
Ουσιαστική βελτίωση παρουσίασαν οι τραπεζικοί ισολογισμοί και σε όρους ρευστότητας. Με οδηγό την σημαντική αύξηση των καταθέσεων, οι οποίες ενισχύθηκαν τπ 2018 περίπου κατά 10 δισ. ευρώ, αλλά και την σταδιακή αποκατάσταση της εμπιστοσύνης για την Ελλάδα, που αποτυπώθηκε στην μεγάλη ενίσχυση των συναλλαγών στη διατραπεζική αγορά, οι τράπεζες πέτυχαν τον μηδενισμό της εξάρτησής τους από τον μηχανισμό έκτακτης ρευστότητας ELA.
Η βελτίωση της ρευστότητας επέτρεψε στις τράπεζες να είναι αρκετά πιο δραστήριες, σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, στις χορηγήσεις νέων δανείων κυρίως στην επιχειρηματική πίστη. Ωστόσο η πλήρης αποκατάσταση των ροών χρηματοδότησης «περνά» μέσα από την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, κάτι που γίνεται, και την επιτάχυνση των ρυθμών ανάπτυξης της οικονομίας.
Θετική είναι η εικόνα και στο μέτωπο των αποτελεσμάτων παρά τις αιτιάσεις που διατυπώνονται περί αδύναμων αποτελεσμάτων. Οι τράπεζες έχουν καταφέρει να διατηρούν μια ισχυρή βάση λειτουργικών εσόδων παρά τις μεγάλες πληγές της κρίσης και την συνεχιζόμενη χαμηλή πτήση της οικονομίας λόγω της αβεβαιότητας. Η ισχυρή λειτουργική κερδοφορία επέτρεψε στις τράπεζες να πραγματοποιήσουν υψηλές προβλέψεις τα τελευταία χρόνια, για την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, και είναι σε θέση σήμερα να επιταχύνουν τις πωλήσεις «κόκκινων» δανείων χωρίς να επιδεινώσουν την κεφαλαιακή τους βάση.
Η κριτική για τα αδύναμα λειτουργικά έσοδα είναι επιφανειακή καθώς παραβλέπει το γεγονός ότι η ελληνική οικονομία μόλις έχει σταθεροποιηθεί μετά από μια πολυετή και βαθιά κρίση. Επιπλέον σχεδόν για 10 χρόνια το εγχώριο πιστωτικό σύστημα βρίσκεται με αρνητική πιστωτική επέκταση (δηλαδή τα δάνεια που αποπληρώνονται είναι περισσότερα από τα δάνεια που εκταμιεύονται). Χωρίς νέα δάνεια, τα σχετικά έσοδα παραμένουν καθηλωμένα, ωστόσο αυτό δεν αποτελεί παρά μια φωτογραφία του χθες. Το 2019 θα είναι το τρίτο έτος ανάκαμψης για την οικονομία, ενώ εκτιμάται ότι οι τράπεζες θα επανέλθουν σε τροχιά πιστωτικής επέκτασης, δίνοντας ώθηση στα τραπεζικά έσοδα.