Η ιδιαίτερη περίπτωση της Ιταλίας και οι διαφορές από την Ελλάδα
Η σύγκρουση Ιταλίας – Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για το θέμα του ιταλικού προϋπολογισμού και της υπέρβασης του ελλείμματος, κάτι θυμίζει από τα ηρωικά αντιμνημονιακά χρόνια της χώρα μας.
Ωστόσο, πέραν μιας αμυδρής ανάμνησης που προκαλούν ορισμένες δηλώσεις, δεν υπάρχει καμία άλλη σύγκριση μεταξύ των δυο περιπτώσεων: η θέση της Ιταλίας είναι απείρως ισχυρότερη σε σχέση με τη θέση της Ελλάδας το 2010, το 2012 και το 2015.
Μπορεί το ιταλικό χρηματιστήριο να έχει κλονιστεί, τα spreads να έχουν ενισχυθεί σημαντικά, να υπάρχει ανησυχία για το ιταλικό χρέος και τη συνοχή της Ευρώπης αλλά τίποτα δραματικό.
Πρώτα πρώτα το ιταλικό χρέος είναι κατά βάση εσωτερικό. Η ιταλική κυβέρνηση δεν εξαρτάται ιδιαίτερα από τις διεθνείς αγορές και μπορεί να χρηματοδοτεί άνετα τις υποχρεώσεις της αξιοποιώντας την υψηλή εσωτερική αποταμίευση. Η ισχυρή εσωτερική αποταμίευση της Ιταλίας προέρχεται κυρίως από τα ασφαλιστικά ταμεία της χώρας - ιδιωτικά και δημόσια - που είναι εύρωστα.
Σε αντίθεση με εμάς, τους Έλληνες, οι Ιταλοί δεν μετέφεραν τα χρήματά τους σε γερμανικές και ελβετικές τράπεζες, δεν αποσύρουν καταθέσεις σε θυρίδες και στρώματα, δεν σταμάτησαν να πληρώνουν τα δάνειά τους, δεν φοβούνται την κατάρρευση.
Και γιατί να φοβηθούν; Το πολιτικό προσωπικό της Ιταλίας, που συχνά ειρωνευόμαστε στην Ελλάδα, δεν ζητά διαγραφές δανείων, δεν υπόσχεται Σεισάχθειες, δεν ελπίζει σε πολεμικές αποζημιώσεις, δεν κομπάζει για το μέγεθος της χώρας και τη σημασία του στην Ευρωζώνη, δεν απειλεί να διαλύσει το ευρώ, δεν ψάχνει άλλα ασφαλή λιμάνια. Ο στόχος τους είναι πιο μικρός: ζητούν μεγαλύτερο έλλειμμα ώστε να υπάρχει ο δημοσιονομικός χώρος να τονώσουν την ανάπτυξη, που είναι καθηλωμένη σε αναιμικά επίπεδα.
Και αυτό είναι ένα αίτημα που υποστηρίζουν πολλοί στην Ευρώπη. Δεν είναι τυχαίο ότι δεν υπάρχουν δηλώσεις πολιτικών άλλων κρατών – μελών εναντίον της Ιταλίας και πολλοί αναλυτές πιστεύουν ότι πολλές χώρες σιωπηρά ελπίζουν στην επικράτηση της Ιταλίας στη σύγκρουση με την ευρωπαϊκή γραφειοκρατία και τον άκαμπτο Βορρά.