Αναζητώντας την Ελληνίδα Φλόρενς Νάιτινγκεϊλ
Η Φλόρενς Νάιτινγκεϊλ (Florence Nightingale) γεννήθηκε το 1820. Κόρη αριστοκρατικής οικογένειας, η Φλόρενς προοριζόταν να ζήσει σύμφωνα με τα πρότυπα των προνομιούχων οικογενειών της βικτοριανής Αγγλίας, ωστόσο η ίδια ήταν αποφασισμένη, προορισμένη όπως πίστευε με πάθος, να γίνει νοσοκόμα. Η επιθυμία της αποτέλεσε σοκ για την οικογένειά της, καθώς την εποχή εκείνη, οι νοσοκόμες δεν είχαν την καλύτερη φήμη ενώ το να καταλήξει νοσοκόμα ένα μέλος αριστοκρατικής οικογένειας ήταν πέρα για πέρα αδιανόητο.
Η Φλόρενς όμως, έκανε αυτό που θεωρούσε ότι ήταν προορισμένη να κάνει. Όχι μόνο συνέτριψε τις αντιρρήσεις της οικογένειάς της και έγινε νοσηλεύτρια αλλά επέλεξε να καταταχθεί ως εθελόντρια στα στρατιωτικά νοσοκομεία του Πολέμου της Κριμαίας, ό,τι χειρότερο για την εποχή, έχουσα συγκλονιστεί από τις σκανδαλώδεις αναφορές των εφημερίδων της εποχής για τον μεγάλο αριθμό στρατιωτών που προσβάλλονταν από χολέρα και ελονοσία. Έτσι βρέθηκε, το 1854, στο Νοσοκομείο του Σκουτάρι στην Τουρκία, το οποίο φημιζόταν για τις άθλιες συνθήκες του: βρώμικα κρεβάτια, φραγμένοι υπόνομοι, σάπια τρόφιμα και βρωμερές πτέρυγες.
H Νάιτινγκεϊλ αμέσως συνειδητοποίησε ότι η κύρια αιτία θανάτου των στρατιωτών δεν ήταν οι πληγές τους, αλλά οι τραγικές συνθήκες υγιεινής και βάλθηκε να μεταμορφώσει το νοσοκομείο. Μέσα σε μια εβδομάδα απομάκρυνε 215 καρότσια με ακαθαρσίες, καθάρισε τους υπονόμους 19 φορές και έθαψε τα κουφάρια δυο αλόγων, μιας αγελάδας και τεσσάρων σκύλων που σάπιζαν παρατημένα σε διάφορα σημεία έξω από το νοσοκομείο.
Οι αξιωματούχοι και οι γιατροί που διηύθυναν μέχρι τότε το νοσοκομείο εξέλαβαν τις αλλαγές ως προσβλητικές κινήσεις απέναντί τους και την πολέμησαν σε κάθε της βήμα – εκείνη όμως προχώρησε ακάθεκτη. Τελικά όμως τα θεαματικά αποτελέσματα σάρωσαν τις αντιδράσεις (αν και οι αρνητές της προόδου επέμειναν ότι όλα είναι συμπωματικά): ο δείκτης θνησιμότητας των στρατιωτών από 43% τον Φεβρουάριο του 1855 υποχώρησε στο 2% τον Ιούνιο του 1855, μετά τις παρεμβάσεις της Νάιτινγκεϊλ.
Η ιστορία της Νάιτινγκεϊλ και της μεταμόρφωσης του τρισάθλιου νοσοκομείου, μου θυμίζει πολύ την κατάσταση στην Ελλάδα και πόσο γρήγορα θα μπορούσε να μεταμορφωθεί η χώρα αν μπορούσε να επικρατήσει η κοινή λογική σε ορισμένα πολύ βασικά πράγματα.
g.papadogiannis@economistas.gr