Άλμα ξενοδοχειακών επενδύσεων το 2018
Σε πόλο έλξης νέων επενδυτικών κεφαλαίων, απαραίτητων για την ανάκαμψη της οικονομίας, εξελίσσεται ο κλάδος των επαγγελματικών ακινήτων, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τα ξενοδοχειακά ακίνητα, τα οποία πρωταγωνιστούν, τόσο σε ό,τι αφορά τις νέες αναπτύξεις, όσο και στις αγοραπωλησίες.
Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το 11μηνο του 2018 (Ιαν.-Νοέμβριος) οι νέες οικοδομικές άδειες για επαγγελματικά ακίνητα αυξήθηκαν κατά 5,9% σε όρους αριθμού αδειών και κατά 19,8% σε όρους όγκου, συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο του 2017. Ωστόσο, η άνοδος αυτή οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά στον τομέα των ξενοδοχείων, όπου ο αριθμός νέων οικοδομικών αδειών αυξήθηκε κατά 57,5% σε ετήσια βάση. Αντιθέτως, πτωτικά κινήθηκαν οι άδειες τόσο για τα γραφεία, όπου καταγράφεται πτώση της τάξεως του 5,4%, όσο και για τα εμπορικά καταστήματα, όπου η κάμψη ήταν κατά 11,5% σε σχέση με το 11μηνο του 2017.
Πρόκειται για άλλο ένα παράδειγμα του πόσο καθοριστική έχει υπάρξει η συμβολή του τουρισμού στην ανάκαμψη της αγοράς ακινήτων, καθώς ανάλογη επίδραση έχει καταγραφεί και στην αγορά κατοικίας, αλλά και σε συμπληρωματικές χρήσεις, όπως για παράδειγμα στα εμπορικά καταστήματα που βρίσκονται κοντά σε τουριστικές περιοχές. Όπως σημειώνει η ΤτΕ στην ανάλυσή της, «η κινητικότητα στον τομέα των επενδύσεων σε ακίνητα, η οποία αποτυπώνεται και στην εξέλιξη του ύψους και του ρυθμού μεταβολής των επενδύσεων από το εξωτερικό, σχετίζεται κυρίως με την εξαιρετική πορεία του τουρισμού των τελευταίων ετών και τη σταδιακή ανταπόκριση στην αυξανόμενη ζήτηση για καταλύματα μεσαίας και υψηλής κατηγορίας». Συγκεκριμένα, η συστηματική αύξηση των τουριστικών αφίξεων των τελευταίων τουλάχιστον πέντε ετών έχει προσελκύσει αξιοσημείωτο επενδυτικό ενδιαφέρον, το οποίο εστιάζει στην αγορά και ανάπτυξη καταλυμάτων υψηλών προδιαγραφών, απευθυνόμενων πλέον σε τουρισμό υψηλότερου επιπέδου σε σχέση με το παρελθόν. Χαρακτηριστικά, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος, την περίοδο 2012-2018 ο αριθμός των διαθέσιμων πολυτελών κλινών της χώρας αυξήθηκε κατά 52,8%, ενώ πλέον η μέση πληρότητα των ξενοδοχείων υπερβαίνει το 50% τόσο πανελλαδικά όσο και στην Αττική, η οποία ακόμη και στα χρόνια πριν από την κρίση κατέγραφε αρκετά χαμηλότερα ποσοστά πληρότητας.
Σύμφωνα με την ΤτΕ, ο ρυθμός αύξησης των διαθέσιμων κλινών αναμένεται να ενισχυθεί περαιτέρω την περίοδο 2018- 2020, δεδομένης της τρέχουσας και της σχεδιαζόμενης κατασκευαστικής δραστηριότητας στον ξενοδοχειακό τομέα. Μόνο στο κέντρο μόνο της Αθήνας έχει ξεκινήσει ή πρόκειται να ξεκινήσει άμεσα η ανάπτυξη τουλάχιστον δέκα μονάδων, οι οποίες έχουν προκύψει είτε από αλλαγή χρήσης παλαιότερων ακινήτων, κυρίως γραφείων, είτε από ανακαίνιση και επαναλειτουργία μονάδων οι οποίες είχαν παραμείνει για αρκετά χρόνια κενές και αναξιοποίητες. Αντίστοιχο ενδιαφέρον φαίνεται να προσελκύει ο άξονας της λεωφόρου Συγγρού και το παραλιακό μέτωπο της Αττικής.
Από την άλλη πλευρά, ο περιορισμένος αριθμός νέων οικοδομικών αδειών για γραφεία και καταστήματα οφείλεται στην ύπαρξη αποθέματος αντίστοιχων κενών χώρων σε δευτερεύουσες αγορές και στο γεγονός ότι οι επενδυτές στοχεύουν σχεδόν αποκλειστικά στην αγορά μισθωμένων ακινήτων, τα οποία μπορούν να αποδώσουν άμεσα. Η ανάκαμψη της οικοδομικής δραστηριότητας στους συγκεκριμένους τομείς συναρτάται με τα μακροοικονομικά μεγέθη (διαθέσιμο εισόδημα, κατανάλωση, κύκλος εργασιών επιχειρήσεων κ.λπ.), οι ρυθμοί αύξησης των οποίων δεν είναι ακόμη ικανοί για να εξασφαλίσουν τη ζήτηση νέων χώρων και τη στροφή του ενδιαφέροντος των επενδυτών προς την ανάπτυξη ακινήτων.