Εθνική: Μάχη για τις συντάξεις, πίεση στον ισολογισμό

Δυσμενή τροπή για την Εθνική έχει πάρει η δικαστική αντιπαράθεση για το Λογαριασμό Επικούρησης (ΛΕΠΕΤΕ), που έχει δημιουργήσει σοβαρές αμφιβολίες και για τη βασιμότητα των λογιστικών παραδοχών, στις οποίες στηρίχθηκε ο ισολογισμός της χρήσης 2017, όπου για πρώτη φορά η τράπεζα σταμάτησε να καλύπτει τα ελλείμματα του λογαριασμού και άφησε απλήρωτους τους συνταξιούχους.

Οι συνταξιούχοι “βομβάρδισαν” την τράπεζα με αγωγές και ήδη έχουν πάρει το “πάνω χέρι” στα δικαστήρια, καθώς έχουν εκδοθεί ήδη τρεις πρωτόδικες αποφάσεις που τους δικαιώνουν.

Σημαντικότερη, για λόγους ουσίας και τακτικής στη δικαστική αντιπαράθεση, είναι η απόφαση με αριθμό 1896/2018 του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, η οποία έκανε δεκτό αυτό που επιχειρεί να αποκρούσει η διοίκηση της Εθνικής: ότι, δηλαδή, ο ΛΕΠΕΤΕ είναι ένας λογαριασμός εγγυημένων παροχών στους δικαιούχους.

Με βάση το σκεπτικό αυτής της απόφασης, η Εθνική είναι υποχρεωμένη να καλύπτει στο διηνεκές το έλλειμμα του Λογαριασμού, το οποίο, όταν διακόπηκε η κάλυψή του, στα τέλη του 2017, έφθανε τα 10 εκατ. ευρώ το μήνα.

Επί της απόφασης αυτής, θα εκδοθεί και η πρώτη απόφαση δευτέρου βαθμού (τελεσίδικη) για το θέμα. Σύμφωνα με πληροφορίες του Economistas, δεν έχει προσδιοριστεί ακόμη δικάσιμος για τη συζήτηση έφεσης της Εθνικής, ενώ η τράπεζα έχει καταθέσει αίτηση αναστολής της εφαρμογής της απόφασης, η οποία θα συζητηθεί στις 11 Ιανουαρίου.

Σημειώνεται ότι το δικαστήριο είχε κηρύξει την απόφαση προσωρινά εκτελεστή, υποχρεώνοντας την τράπεζα να αποδώσει στους 360 ενάγοντες εντόκως όλα όσα τους οφείλει από τη στιγμή που σταμάτησε να καλύπτει τα ελλείμματα του ΛΕΠΕΤΕ και να καταβάλλονται τα βοηθήματα.
Εκτός από αυτή την απόφαση, όμως, υπάρχει και άλλη, που δικαιώνει επίσης τους συνταξιούχους, αλλά με διαφορετικό σκεπτικό. Ενώ το δικαστήριο δεν δέχθηκε ότι υπάρχει θέμα εγγυημένων παροχών, έκρινε ότι η τράπεζα είναι υποχρεωμένη να καλύπτει τα ελλείμματα, βάσει σιωπηρής συμφωνίας με τους εργαζομένους.
Νέα απόφαση (2221/2018), που δεν έχει καθαρογραφεί, δικαιώνει επίσης τους συνταξιούχους, με αποτέλεσμα η πλάστιγγα στα δικαστήρια του πρώτου βαθμού να έχει γείρει εις βάρος της τράπεζας.

Ο ισολογισμός

Ένα σοβαρό και άμεσο πρόβλημα για την τράπεζα είναι το πώς θα αξιολογηθούν από τους ορκωτούς ελεγκτές αυτές οι δικαστικές εξελίξεις, στο πλαίσιο της κατάρτισης των φετινών οικονομικών καταστάσεων.

Με τη διακοπή πληρωμών για το ΛΕΠΕΤΕ, η Εθνική έχει αποφύγει φέτος ένα σημαντικό οικονομικό βάρος, ενώ στις οικονομικές καταστάσεις του 2017 δεν απεικόνισε λογιστικά υποχρεώσεις για τη χρηματοδότηση του λογαριασμού, όπως επιβάλλουν τα διεθνή λογιστικά πρότυπα χρηματοοικονομικής πληροφόρησης.

Για να γίνει δεκτή από τον ορκωτό η μη απεικόνιση υποχρεώσεων, έγινε παραδεκτό ότι η τράπεζα έχει υποχρέωση μόνο να πληρώνει εισφορές.

Όπως αναφέρεται σε σημείωση της pwc, στις οικονομικές καταστάσεις της τράπεζας για το 2017, «ο ΛΕΠΕΤΕ αντιμετωπίζεται ως πρόγραμμα καθορισμένων εισφορών, δεδομένου ότι η Τράπεζα δεν υποχρεούται να πραγματοποιήσει άλλες πληρωμές πέραν της καθορισμένης εισφοράς ύψους 9%».

Ο ορκωτός ενέκρινε αυτή την παραδοχή, σημειώνοντας: «Βάσει της εργασίας που πραγματοποιήσαμε και των τεκμηρίων που αποκτήσαμε, κρίναμε ότι η εκτίμηση της διοίκησης και ο σχετικός λογιστικός χειρισμός συνάδει με τις περιστάσεις».

Πώς θα αντιμετωπίσουν, όμως, το ίδιο πρόβλημα οι ορκωτοί στην κατάρτιση οικονομικών καταστάσεων του 2018, όταν σειρά πρωτόδικων αποφάσεων έχουν θέσει σε αμφισβήτηση την παραδοχή περί προγράμματος καθορισμένων εισφορών;

Σύμφωνα με εκτιμήσεις ορκωτών ελεγκτών, και για το 2018 θα μπορούσε να γίνει δεκτή η ίδια παραδοχή, εφόσον οι αποφάσεις που έχουν εκδοθεί δεν είναι τελεσίδικες.

Όμως, εάν “σταθεί” στο Εφετείο η πρωτοβάθμια απόφαση 1896/2018, δηλαδή κριθεί ότι ο λογαριασμός είναι εγγυημένων παροχών, δεν θα υπάρχουν άλλα περιθώρια αποφυγής της εγγραφής των υποχρεώσεων για τον ΛΕΠΕΤΕ στον ισολογισμό, αφού η απόφαση θα είναι εκτελεστή, ακόμη και αν η Εθνική προσφύγει στον Άρειο Πάγο.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η διοίκηση της τράπεζας προσπαθεί να έλθει σε συνεννόηση με τους εργαζομένους για μια συμφωνία μετάβασης των συνταξιούχων στο ενιαίο επικουρικό, ώστε να λυθεί το θέμα οριστικά.

Όμως, η διακοπή των παροχών και οι αντιπαραθέσεις στα δικαστήρια έχουν δημιουργήσει “τοξικό” κλίμα, που δεν φαίνεται να επιτρέπει μια συναινετική λύση, τουλάχιστον σε αυτή την φάση.