Αρκετά χαμηλότερα από τις προβλέψεις της κυβέρνησης, αλλά και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μειώνει η Τράπεζα της Ελλάδος τις δικές της προβλέψεις για το ρυθμό ανάπτυξης του 2019, υπογραμμίζοντας ότι οι ρυθμοί μεγέθυνσης που καταγράφονται από το 2018 δεν είναι επαρκείς για να καλυφθούν οι απώλειες που υπέστη η οικονομία στα χρόνια της κρίσης.
Μιλώντας στην ετήσια γενική συνέλευση των μετόχων της Τράπεζας της Ελλάδος, ο διοικητής, Γιάννης Στουρνάρας, προχώρησε στη σημαντικότερη, ως τώρα, αναθεώρηση προβλέψεων για την ανάπτυξη προς το χειρότερο, καθώς «κατέβασε τον πήχη» για το 2019 από το 2,3%, που προέβλεπε η ΤτΕ στην ενδιάμεση έκθεσή της, τον Δεκέμβριο, στο 1,9%.
Υπενθυμίζεται ότι η κυβέρνηση έχει στηρίξει τον προϋπολογισμό σε πρόβλεψη για ανάπτυξη 2,5%, ενώ λιγότερο αισιόδοξη εμφανίζεται η Κομισιόν, που προβλέπει 2,2%.
«Έτος προκλήσεων»
Ο κ. Στουρνάρας τονίζει ότι «το 2019 είναι έτος σημαντικών προκλήσεων, καθώς οι κίνδυνοι, εγχώριοι και εξωτερικοί, παραμένουν. Δεν υπάρχουν επομένως περιθώρια εφησυχασμού». Σύμφωνα με το διοικητή της ΤτΕ:
- Το 2019 αποτελεί έτος σημαντικών προκλήσεων για την ελληνική οικονομία. Στο διεθνές περιβάλλον, η επιβράδυνση του παγκόσμιου εμπορίου λόγω του εντεινόμενου εμπορικού προστατευτισμού ενδέχεται να επιδράσει αρνητικά στην άνοδο των ελληνικών εξαγωγών.
- Στο εγχώριο περιβάλλον, η αυξημένη αβεβαιότητα για την πορεία των μεταρρυθμίσεων και οι περιορισμοί από την πλευρά της χρηματοδότησης επηρεάζουν αρνητικά τις επενδύσεις.
- Το 2019 η αναπτυξιακή δυναμική της ελληνικής οικονομίας προβλέπεται ότι θα διατηρηθεί στα ίδια επίπεδα με το 2018, παρά την περαιτέρω επιβράδυνση των ρυθμών οικονομικής ανάπτυξης τόσο διεθνώς όσο και, κυρίως, στην ευρωζώνη. Αυτό όμως προϋποθέτει την απρόσκοπτη συνέχιση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, την εφαρμογή του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων χωρίς καθυστερήσεις και την ενίσχυση των παραγωγικών επενδύσεων. Οι προϋποθέσεις αυτές έχουν πρωταρχική σημασία για την ολοκλήρωση της επιτυχούς μετάβασης σε ένα βιώσιμο και εξωστρεφές πρότυπο ανάπτυξης.
- Ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ σε σταθερές τιμές προβλέπεται να διαμορφωθεί σε 1,9% και το 2019, με τις εξαγωγές και την ιδιωτική κατανάλωση να παραμένουν οι βασικοί αναπτυξιακοί μοχλοί. Ωστόσο, προκειμένου να καλυφθούν οι μεγάλες απώλειες που υπέστη η ελληνική οικονομία σε όρους προϊόντος και απασχόλησης κατά τη μακρά περίοδο της ύφεσης, απαιτούνται ταχύτεροι ρυθμοί οικονομικής μεγέθυνσης.
Κίνδυνοι από αναδρομικά - εκλογές
Για τα δημόσια οικονομικά, ο διοικητής της ΤτΕ επαναλαμβάνει ότι «ενδεχόμενη εφαρμογή των αποφάσεων της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, οι οποίες έκριναν αντισυνταγματικές προγενέστερες περικοπές των συντάξεων και την κατάργηση των δώρων των συνταξιούχων, αποτελεί το σημαντικότερο δημοσιονομικό κίνδυνο στο άμεσο μέλλον».
Αναφερόμενος στις επερχόμενες εκλογές, ο κ. Στουρνάρας υπογραμμίζει ότι «καθώς η χώρα εισέρχεται στον εκλογικό κύκλο, ενισχύονται οι κίνδυνοι επιβράδυνσης της μεταρρυθμιστικής προσπάθειας και δημοσιονομικής χαλάρωσης, με αποτέλεσμα να επιτείνεται η οικονομική αβεβαιότητα. Ελλοχεύει συνεπώς ο κίνδυνος ανατροπής της σημαντικής προόδου που έχει συντελεστεί μέχρι σήμερα».
Τα «κόκκινα» δάνεια
Ο κ. Στουρνάρας υπογραμμίζει ότι οι μεταρρυθμίσεις που έχουν συντελεσθεί για την αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων έχουν αρχίσει να αποδίδουν καρπούς, όπως φαίνεται από τη μείωση του αποθέματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων σε 81,8 δισεκ. ευρώ στο τέλος Δεκεμβρίου του 2018 (ή 45,4% του συνόλου των δανείων), από 107,2 δισεκ. ευρώ που ήταν στην κορύφωσή τους το Μάρτιο του 2016.
Εντούτοις, το απόθεμα αυτό παραμένει σε εξαιρετικώς υψηλά επίπεδα. Οι τράπεζες υπέβαλαν στο τέλος Μαρτίου του 2019 στην ΕΚΤ και στην Τράπεζα της Ελλάδος αναθεωρημένους επιχειρησιακούς στόχους για τη μείωση των ΜΕΔ, ενσωματώνοντας τις πρόσφατες αλλαγές στη στρατηγική τους μετά το Σεπτέμβριο του 2018, αλλά και τυχόν διαφορετικές παραδοχές για το μακροοικονομικό περιβάλλον.
Σύμφωνα με την προηγούμενη υποβολή στο τέλος Σεπτεμβρίου 2018, στόχευση των τραπεζών ήταν η διαμόρφωση των ΜΕΔ στο τέλος του 2021 στα 34,1 δισεκ. ευρώ, ενώ ο δείκτης εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί σε 21,2% του συνόλου των δανείων. Με τη νέα υποβολή οι τράπεζες στοχεύουν σε ακόμη μεγαλύτερη μείωση του λόγου των ΜΕΔ, λίγο κάτω από το 20%. Παρά τη σημαντική αποκλιμάκωσή του, το ποσοστό αυτό παραμένει περίπου εξαπλάσιο του μέσου όρου της ΕΕ-28, συνεπώς πρέπει να επιταχυνθεί η μείωσή του.
Για τη μείωση των ΜΕΔ, ο διοικητής της ΤτΕ υπογραμμίζει ότι θα χρειασθεί από τις ελληνικές αρχές να καταλήξουν σύντομα σε σε νέα, πιο συστημικά εργαλεία, τα οποία θα λειτουργούν συμπληρωματικά προς τις προσπάθειες που καταβάλλουν οι τράπεζες.
