Στόχος η έγκριση του σχεδίου του ΤΧΣ εντός Απριλίου
Επίσημο αίτημα για την έγκριση του σχεδίου κρατικών εγγυήσεων που επεξεργάστηκε το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, θα υποβάλουν τις αμέσως επόμενες ημέρες οι ελληνικές αρχές στην Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού (DG Comp).
Οι κινήσεις των ελληνικών αρχών γίνονται με γρήγορους ρυθμούς, ώστε να αποσπάσουν την έγκριση από την DG Comp πριν τον Μάιο, οπότε θα περάσουν οι υπηρεσίες των Βρυξελλών σε «ακινησία», ενόψει των ευρωεκλογών της 26ης Μαϊου και της αλλαγής στη σύνθεση της Επιτροπής.
Είχαν προηγηθεί τις προηγούμενες εβδομάδες ορισμένες ανεπίσημες επαφές. Σύμφωνα με πληροφορίες, η JP Morgan, σύμβουλος του Υπουργείου Οικονομικών στο project, έχει προχωρήσει σε αλλαγές στη μεθοδολογία, προκειμένου να μπορέσει το σχέδιο να εξασφαλίσει το «πράσινο φως» της DG Comp και διατυπώνεται συγκρατημένη αισιοδοξία για την έκβαση της υπόθεσης.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις τραπεζικών πηγών, το κόστος της κρατικής εγγύησης θα διαμορφωθεί κάτω του 2,3%, αν γίνει δεκτή η μεθοδολογία της JP Morgan, επίπεδο που κρίνεται ως ελκυστικό, εξασφαλίζοντας την επιτυχία του σχεδίου. Σημειώνεται ότι το κόστος των εγγυήσεων κρίνεται ως σημείο κλειδί, καθώς ένα υψηλό κόστος εγγυήσεων θα καταστήσει το σχέδιο μη ελκυστικό και οι τράπεζες δεν θα το αξιοποιήσουν.
Όπως σημειώνουν στο economistas.gr πηγές που γνωρίζουν το θέμα, θα πρέπει να υπάρξει συμφωνία με την DG Comp, έστω και προκαταρκτική, πριν από το Πάσχα, προκειμένου να ξεκινήσουν οι αρκετά χρονοβόρες διαδικασίες υλοποίησης του σχεδίου. Εκτιμάται ότι, εφόσον έχουμε συμφωνία εντός του Απριλίου, τότε οι πρώτες συναλλαγές μέσω του σχεδίου των κρατικών εγγυήσεων - Asset Protection Scheme (APS) θα πραγματοποιηθούν στις αρχές του 2020. Πηγές πάντως που παρακολουθούν στενά τη διαδικασία θεωρούν οι είναι αρκετά δύσκολο να υπάρξει συμφωνία εντός Απριλίου.
Οι διοικήσεις των συστημικών τραπεζών έχουν δηλώσει την πρόθεσή τους να αξιοποιήσουν το σχέδιο του ΤΧΣ, εφόσον τεθεί σε εφαρμογή, καθώς θα τους επιτρέψει να προχωρήσουν γρηγορότερα σε μεγαλύτερη μείωση των μη εξυπηρετούμενων πιστωτικών ανοιγμάτων. Όπως εκτιμούν το σχέδιο του ΤΧΣ θα βοηθήσει τις τράπεζες να φτάσουν πολύ πιο γρήγορα σε δείκτες NPEs κάτω του 10%.
Σύμφωνα με στελέχη τραπεζών η έγκριση του σχεδίου θα μεταδώσει ένα ισχυρό μήνυμα στις αγορές και τους επενδυτές για σημαντική επιτάχυνση της προσπάθειας μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Χθες ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, μιλώντας στη γενική συνέλευση των μετόχων της τράπεζας σημείωσε για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ότι αν και ο ρυθμός μείωσής τους εμφανίζεται βελτιωμένος, ωστόσο δεν είναι ικανός ώστε να επιτευχθεί σύντομα σημαντική αποκλιμάκωση του αποθέματός τους.
Ο διοικητής της ΤτΕ επανέλαβε τη συστημική λύση που έχει προτείνει, προσθέτοντας ότι βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση αποτελεί και η πρόταση του ΤΤΧΣ. «Το ιδεώδες θα ήταν να αξιολογηθούν και οι δύο προαναφερθείσες προτάσεις αντιμετώπισης, ώστε να διαμορφωθεί μια ενιαία στρατηγική, αρκεί να είναι συμβατή με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων και τις εποπτικές κατευθυντήριες γραμμές. Σε κάθε περίπτωση, η εφαρμογή των όποιων προτάσεων απαιτεί προσεκτικό σχεδιασμό. Μια αποφασιστική και συστηματική λύση στο πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων κρίνεται ως υψίστης σημασίας», τόνισε ο κ. Στουρνάρας.
Το σχέδιο του ΤΧΣ - Asset Protection Scheme (APS)
Το σχέδιο που επεξεργάστηκε το ΤΧΣ περιλαμβάνει συναλλαγές τιτλοποίησης μη-εξυπηρετούμενων δανείων, όπου το «καλό» τμήμα της τιτλοποίησης, το αποκαλούμενο senior tranche διακρατείται από τις τράπεζες - πωλητές και λαμβάνει κρατική εγγύηση ώστε οι τράπεζες να πετύχουν ενίσχυση της κεφαλαιακής τους βάσης. Είναι απαραίτητο η κρατική εγγύηση να τιμολογηθεί με όρους αγοράς προκειμένου να εξασφαλιστεί η σύμφωνη γνώμη της DG Comp.
Το σχέδιο του ΤΧΣ προσφέρει τη δυνατότητα στις τράπεζες να πραγματοποιήσουν κατά πολύ μεγαλύτερες συναλλαγές πωλήσεων μη-εξυπηρετούμενων δανείων (σε σχέση με τώρα), μέσω της διακράτησης μέρους της τιτλοποίησης. Το χρηματοοικονομικό αποτέλεσμα μιας συναλλαγής τιτλοποίησης μπορεί να βελτιωθεί σημαντικά μέσω των ανακτήσεων από τα χαρτοφυλάκια των «κόκκινων» δανείων που θα μεταβιβαστούν. Κρίσιμη παράμετρος ειναι ο προσδιορισμός του κόστους των εγγύησεων. Η χαμηλή πιστοληπτική αξιολόγηση της Ελλάδας και τα υψηλά επιτόκια δημιουργούν δυσκολία στον προσδιορισμού κατάλληλου ύψους για το κόστος εγγυήσεως. Είναι κρίσιμο ο μηχανισμός προσδιορισμού του κόστους της εγγύησης να επιτυγχάνει χαμηλό κόστος για τις τράπεζες και παράλληλα να εγκριθεί από την DG Comp.
Οι τεχνικές δυσκολίες που πρέπει να ξεπεραστούν
Ο προσδιορισμός της αξιολόγησης / rating των τιτλοποιήσεων. Σύμφωνα με το σχέδιο, οι τιτλοποιήσεις των κόκκινων δανείων θα πρέπει να λάβουν αξιολόγηση από δυο εταιρίες αξιολογήσεων, και είναι κρίσιμο για την επιτυχία των συναλλαγών να υπάρχει ένα ρεαλιστικό ελάχιστο rating. Πρόκειται για δύσκολη εξίσωση καθώς το rating θα πρέπει να εξασφαλίζει ότι η συναλλαγή ότι γίνεται με όρους αγοράς και κατά συνέπεια να είναι σύμφωνη με τα κριτήρια της DG Comp. Επιπλέον μια καλή αξιολόγηση είναι απαραίτητη προκειμένου το senior note να έχει καλή μεταχείριση από πλευράς σταθμίσεως ως στοιχείο ενεργητικού. Αντίθετα ένα υψηλό «κατώφλι» στο rating θα έκανε ανέφικτη τη συναλλαγή λόγω του κακού κρατικού rating.
Για να μπορέσουν οι τράπεζες να κάνουν μεγάλη χρήση του σχεδίου και να πετύχουν μεγάλη μείωση των κόκκινων δανείων πρέπει να προβλεφθεί ένα σχετικά υψηλό ποσό εγγυήσεων συνολικά. Μόνο έτσι θα εξασφαλιστεί ότι οι τράπεζες θα μπορέσουν να υλοποιήσουν έναν μεγάλο όγκο συναλλαγών.