Αύξηση 7-8% στο βασικό μισθό, η παραγωγικότητα... στον πάτο

Σε μεγάλη αύξηση του κατώτατου μισθού από την 1η Φεβρουαρίου προσανατολίζεται η κυβέρνηση, αγνοώντας τις ανησυχίες και συστάσεις των δανειστών και του ΣΕΒ, που επισημαίνουν ότι τέτοια αύξηση δεν συμβαδίζει με την καθηλωμένη σε πολύ χαμηλό επίπεδο παραγωγικότητα της οικονομίας.

Οι ειδικοί που συμβουλεύουν το υπουργείο Εργασίας για τη διαμόρφωση του κατώτατου μισθού έχουν εκτιμήσει ότι η οικονομία αντέχει μια αύξηση κατά 5% - 10%. Η κυβέρνηση προσανατολίζεται σε μια αύξηση που θα κινηθεί στο μέσο αυτού του ορίου (7% - 8%), που θα τεθεί σε ισχύ από την 1η Φεβρουαρίου, παράλληλα με την κατάργηση του υποκατώτατου μισθού για τους νέους εργαζομένους, η οποία θα συνδυασθεί με ένα πρόγραμμα επιδότησης των ασφαλιστικών εισφορών για τους νέους, με κόστος 50 εκατ. ευρώ για τον προϋπολογισμό.

Οι εκπρόσωποι των δανειστών έχουν κατ’ επανάληψη προειδοποιήσει την κυβέρνηση να μην προχωρήσει σε αύξηση του βασικού μισθού, χωρίς να λαμβάνει υπόψη την παραγωγικότητα της οικονομίας, η οποία παραμένει ασθενής.

Στην τελευταία ανάλυση του ΣΕΒ (Μηνιαίο Δελτίο Οικονομικής Δραστηριότητας) τονίζεται ότι για να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις που δημιουργεί η διεθνής οικονομική συγκυρία και για να καλυφθεί η αποεπένδυση και η απώλεια των εισοδημάτων που προκάλεσε η παρατεταμένη ύφεση, απαιτείται η περαιτέρω ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της χώρας, ώστε η Ελληνική οικονομία να θωρακιστεί έναντι της διαφαινόμενης κάμψης της παγκόσμιας οικονομίας, και να επιτευχθούν ισχυροί ρυθμοί ανάπτυξης στο μέλλον.

Οι οικονομολόγοι του ΣΕΒ επισημαίνουν ότι η ανάγκη αυτή γίνεται ακόμη πιο επιτακτική αν ληφθεί υπόψη ότι η ανάπτυξη της οικονομίας στηρίζεται σήμερα πρωτίστως στις εξαγωγές και τον τουρισμό που θα είναι και οι πρώτοι τομείς που θα κινδυνεύσουν από έναν διεθνή κύκλο οικονομικής επιβράδυνσης.

Κατά τη διάρκεια της προσαρμογής, τονίζεται στην ίδια ανάλυση, η Ελλάδα προχώρησε σε σημαντικές μεταρρυθμίσεις, έχοντας πλέον ανακτήσει σημαντικό μέρος των απωλειών ανταγωνιστικότητας. Ένα από τα σημαντικότερα αποτελέσματα αυτών των μεταρρυθμίσεων ήταν η επίτευξη ισορροπίας μεταξύ μισθών και παραγωγικότητας, η οποία είναι αναγκαία προκειμένου να μετασχηματιστεί η χώρα σε μια εξωστρεφή οικονομία, προσανατολισμένη στις εξαγωγές και την προσέλκυση επενδύσεων.

Όπως φαίνεται στα στοιχεία που παρατίθενται από τους οικονομολόγους του ΣΕΒ, οι αμοιβές των μισθωτών στην Ελλάδα έχουν ισορροπήσει στο επίπεδο της Πορτογαλίας και είναι αρκετά χαμηλότερες από τις αμοιβές στην Ισπανία και την Ιταλία.

Όμως, και οι τέσσερις χώρες του μεσογειακού Νότου έχουν καταγράψει κέρδη παραγωγικότητας, η οποία ξεπερνά το επίπεδο του 2010. Αντίθετα, η παραγωγικότητα στην Ελλάδα βρίσκεται ακόμη σε αρκετή απόσταση από το επίπεδο του 2010 (100), καθώς παραμένει στο 93,1, με βάση τα στοιχεία 9μήνου 2018.

Οι αναλυτές του ΣΕΒ τονίζουν ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό να κρατηθεί το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος (της διαφοράς, δηλαδή, των ονομαστικών μισθών και της πραγματικής παραγωγικότητας της εργασίας) υπό έλεγχο.

Τονίζουν δε το παράδειγμα της Πορτογαλίας, όπου οι αμοιβές συνεχίζουν να αυξάνουν παρά την πτώση της παραγωγικότητας, γεγονός που προοιωνίζεται απώλεια ανταγωνιστικότητας και κάμψη του ρυθμού ανάπτυξης στο άμεσο μέλλον. Οι συνεχείς αυξήσεις του κατώτατου μισθού μετά την έξοδο από το Μνημόνιο το 2015 (+20% περίπου) έχουν οδηγήσει σε σημαντική αύξηση των μέσων αμοιβών (+ 6,5%), αλλά και προκαλέσει σημαντική απώλεια ανταγωνιστικότητας (-5,6%).

Στην Ελλάδα, σημειώνουν, οι αμοιβές έχουν σταματήσει να μειώνονται και οριακά βελτιώνονται (+0,9%) , ενώ η παραγωγικότητα εξακολουθεί να καταγράφει ελαφρά πτώση (-1,1%), αν και επιβραδυνόμενη, ενώ παρατηρείται μία εξασθένιση της ανταγωνιστικότητας κατά -3,1%. Ουσιαστικά, η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας θα συνεχίσει μάλλον να εξασθενεί, καθώς δεν στηρίζεται από αύξηση της παραγωγικότητας λόγω της καχεξίας των επενδύσεων, υπονομεύοντας την συνεχιζόμενη ανάκαμψη της οικονομίας, όπως αποτυπώνεται πλέον στους περισσότερους δείκτες.