Η «σχολή τεχνοκρατών» που βγάζει προέδρους στη Γαλλία
Η ENA, η Εθνική Σχολή Διοίκησης της Γαλλίας, που εδώ και δεκαετίες παράγει «κατά συρροή» πολιτικούς σταρ και θρέφει όνειρα εξουσίας, βρέθηκε στο επίκεντρο της διεθνούς επικαιρότητας εξαιτίας της πρόθεσης του Γάλλου Προέδρου να την κλείσει ή έστω να την αναδιαρθρώσει.
Τα τελευταία χρόνια έχει χυθεί πολύ μελάνι για τον αμφιλεγόμενο χαρακτήρα της «σχολής των τεχνοκρατών που διοικούν τη Γαλλία» και τα τεράστια οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει.
Ο τρόπος με τον οποίο έχει εγγραφεί η ENA στη γαλλική κοινή συνείδηση δεν είναι ενιαίος. Για κάποιους είναι σύμβολο της ρεπουμπλικανικής αξιοκρατίας και για άλλους ένα σύστημα «αναπαραγωγής ελίτ». Για όλους όμως η σχολή που ιδρύθηκε το 1945 από τον Στρατηγό Σαρλ ντε Γκολ για να εκπαιδεύσει τους υψηλόβαθμους δημοσίους υπαλλήλους πολλαπλών ρόλων, είναι εξαιρετικά κοστοβόρα.
Πριν από λίγους μήνες η εφημερίδα Figaro έγραφε πως «Η ENA θα πρέπει να μειώσει το κόστος λειτουργίας της εάν θέλει να αποφύγει τη χρεοκοπία» διασαφηνίζοντας ωστόσο πως μέρος των προβλημάτων της οφείλεται και στο γαλλικό κράτος που από τα τέλη του 2000 μείωσε τις δωρεές. Ενδεχομένως γιατί ολοένα και περισσότεροι Γάλλοι πολιτικοί έπαψαν να την πιστεύουν θεωρώντας της ακόμα ένα «business school. Ενδεικτικά ο Λοράν Φαμπιούς και ο Ζακ Αταλί είχαν συστήσει παλαιότερα ακόμα και την κατάργηση της εξαιτίας της απουσίας παιδαγωγικής σκέψης και των σπαταλών. Ήταν και οι δυο απόφοιτοι της ENA όπως ακριβώς και ο Εμμανουέλ Μακρόν.
Το πρόβλημα όμως εκτός από εκπαιδευτικό και ηθικό είναι και οικονομικό.
Τόσο η Figaro όσο και ο Parisien ανέφεραν πως « τα οικονομικά της ΕΝΑ βρίσκονται στο κόκκινο και θα χρεοκοπήσει σε βάθος τεσσάρων χρόνων εάν δεν καταφέρει να μειώσει το έλλειμμα της στα 400.000 μέσα στο 2019 και να έχει ένα πλεόνασμα 500.000 ευρώ το 2020». Τι σημαίνει αυτό; Μείωση των θέσεων, δηλαδή του αριθμού των φοιτητών των περίφημων «promotion” – προαγωγών- από 90 σε τουλάχιστον 80 σπουδαστές το χρόνο.
Πριν από λίγα χρόνια η ΕΝΑ παρουσιάστηκε ως ένας «θεσμός που νοσεί και που ενισχύει τις συντεχνίες» μέσα από το βιβλίο του Ολιβιέ Σαμπί, ενός παλιού μαθητή της ENA και νυν ειρηνοδίκη. Ο συγγραφέας είχε καταγράψει ενδελεχώς τις αθέατες έως τώρα «πληγές της θρυλικής σχολής», επισημαίνοντας πως οι απόφοιτοι της ENA πάσχουν από την εμμονή της «κατάταξης»
Στις σελίδες του »Promotion Ubu roi. 27 mois sur les bancs de l’Ena » - «Προαγωγή Ubu ο Βασιλιάς. 27 μήνες στα θρανία της ENA», ο Ολιβιέ Σαμπί, έκανε λόγο για «μια σχολή που εξελίχθηκε σε μηχανή κατάταξης ταξινομώντας τους μαθητές της με γνώμονα την ικανότητα « πιθηκισμού, μίμησης, αναπαραγωγής δίχως θάρρος».
Η Εθνική Σχολή Διοίκησης, η οποία λειτουργεί εδώ και 74 χρόνια έχει «εκπαιδεύσει ήδη έξι Προέδρους της Γαλλικής Δημοκρατίας. Μεταξύ αυτών: Ο Φρανσουά Ολάντ, ο Βαλερί Ζισκάρ Ντ' Εστέν και ο Ζακ Σιράκ. Όπως γράφει η Figaro «Από το 1974 η ENA δεν απουσίαζε ποτέ από τον δεύτερο γύρο των γαλλικών εκλογών». Από τις πιο ιστορικές προαγωγές, θεωρείται η promotion Voltaire, από την οποία αποφοίτησαν το 1980 κάποια από τα μεγαλύτερα ονόματα της Γαλλίας, ο Φρανσουά Ολάντ, η Σεγκολέν Ρουαγιάλ, ο Ντομινίκ ντε Βιλπέν, ο Μισέλ Σαπέν, ο Ζαν Πιερ Ζουιγιέ…
Ο μυθικών διαστάσεων διαγωνισμός εισόδου στην ENA θεωρείται η απόλυτη δοκιμασία στη Γαλλία. Όσοι λοιπόν διασχίσουν τις «πύλες» του ανώτατου ιδρύματος που εδράζεται στο Στρασβούργο ενώ διατηρεί ένα παράρτημα στο Παρίσι, κατοχυρώνουν αυτομάτως θέσεις – κλειδιά στη διοικητική, οικονομική και πολιτική ζωή της Γαλλίας.