Η συμφωνία που επιβλήθηκε στο Μεξικό για την καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης, υπό την απειλή της επιβολής δασμών, από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ σήμανε μια μεγάλη νίκη της πρακτικής του «να παίρνεις ομήρους» επί των διεθνών κανόνων, δήλωσε ο Πασκάλ Λαμί, ο πρώην γενικός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ), στο πρακτορείο ειδήσεων Reuters.
«Η αντίδρασή μου είναι πως φαίνεται ότι το να παίρνεις ομήρους φέρνει αποτέλεσμα. Αυτή είναι η αντίδρασή μου», πέταξε ο Γάλλος, για τον οποίο ο τρόπος που ενεργεί ο ρεπουμπλικάνος ένοικος του Λευκού Οίκου αντίκειται προς το πνεύμα του διεθνούς δικαίου.
«Το ότι υπάρχει νόμος οφείλεται στο ότι ο κόσμος πιστεύει αυτό πως είναι καλύτερο από τον νόμο της ζούγκλας. Σε πολλούς δεν αρέσει ο νόμος της ζούγκλας διότι ορισμένοι είναι ισχυροί, ορισμένοι όχι, και δεν θέλουν ο ισχυρός πάντα να πατάει τον αδύναμο», πρόσθεσε.
Ο Λευκός Οίκος δεν απάντησε όταν το Reuters του ζήτησε να σχολιάσει την τοποθέτηση του Λαμί, ο οποίος έχει επικρίνει επανειλημμένα τον Τραμπ για τον τρόπο που χρησιμοποιεί τους τελωνειακούς δασμούς. Από την άλλη, ο αμερικανός πρόεδρος επικρίνει τον ΠΟΕ διότι κατ' αυτόν δεν υπερασπίζεται επαρκώς τα εμπορικά συμφέροντα των ΗΠΑ σε διεθνές επίπεδο· τον Αύγουστο του 2018, απείλησε να αποσύρει τη χώρα του από τον οργανισμό.
Οι διεθνείς αγορές είναι ανάστατες τους τελευταίους μήνες εξαιτίας του επιθετικού τρόπου με τον οποίο η κυβέρνηση του Τραμπ χρησιμοποιεί τους δασμούς για να επιβάλλει αυτό που θέλει η μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη, εντείνοντας την ανησυχία για τη σταθερότητα των θεσμών πολυμερούς συνεργασίας που εδραιώθηκαν μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ο Λαμί, ο ευρωπαίος πρώην επίτροπος Εμπορίου που διηύθυνε τον ΠΟΕ από το 2005 ως το 2013, υπερασπίζεται σθεναρά το διεθνές σύστημα που βασίζεται σε κανόνες. Οι επικρίσεις του για τον τρόπο που ο Τραμπ μεταχειρίζεται τους δασμούς εντάσσονται στη γενικότερη κριτική του για την απομονωτική πολιτική της σημερινής αμερικανικής κυβέρνησης.
Το 80% των αγαθών που εξάγονται από το Μεξικό έχει προορισμό την αγορά των ΗΠΑ, πράγμα που σημαίνει ότι ο Τραμπ είχε στη διάθεσή του τεράστια περιθώρια για να πιέσει τον μεξικανό ομόλογό του Αντρές Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ και να απαιτήσει να λάβει τα μέτρα «χωρίς προηγούμενο» που ανακοινώθηκαν, για να ανακοπούν οι μεταναστευτικές ροές από χώρες της κεντρικής Αμερικής προς τις ΗΠΑ.
Ο Λαμί υπογράμμισε πως κατανοεί το γιατί η μεξικανική κυβέρνηση έκανε τόσο μεγάλη προσπάθεια για να αποφύγει τους δασμούς, αλλά επισήμανε πως αυτό ενέχει τον κίνδυνο να βρεθεί αντιμέτωπη με νέες απειλές του Τραμπ στο μέλλον.
Πρόσθεσε ότι δεν έχει «απολύτως καμία αμφιβολία» ότι ο ΠΟΕ θα δικαίωνε το Μεξικό εάν ο Λόπες Ομπραδόρ ζητούσε ο οργανισμός να διαδραματίσει επιδιαιτητικό ρόλο στη διένεξη με τον Τραμπ, διαδικασία που διευκρίνισε πως θα διαρκούσε περίπου δύο χρόνια πριν εκδοθεί οριστική απόφαση. «Ο πρόεδρος των ΗΠΑ λαμβάνει αποφάσεις που παραβιάζουν κατάφωρα τους κανόνες του ΠΟΕ», τόνισε ο Πασκάλ Λαμί.
«Αυτό συνέβαινε στην περίπτωση [της απειλής για την επιβολή] των δασμών στο Μεξικό. Η ιδέα ότι επιβάλλεις δασμούς διότι πάρα πολύς κόσμος περνάει τα σύνορα απέχει έτη φωτός από το γράμμα και το πνεύμα των κανόνων του ΠΟΕ. Για αυτό χαρακτήρισα την κίνηση παρόμοια με την πρακτική να παίρνεις ομήρους», πρόσθεσε.
Στρεφόμενος στις συγκρούσεις του Τραμπ με τον ΠΟΕ, ο Λαμί επισήμανε ότι δεν είναι καθαρό αν ο αμερικανός πρόεδρος ενδιαφέρεται να προωθηθούν μεταρρυθμίσεις στον οργανισμό ή αν απλά θέλει να τον εξουδετερώσει. Πάντως, αναγνώρισε πως ο Ντόναλντ Τραμπ προβάλλει ορισμένα ζητήματα που είναι πράγματι απαραίτητο να εξεταστούν, όπως το ότι κάποιοι κανόνες του ΠΟΕ κάνουν δύσκολο το να ασκηθεί πίεση στην Κίνα να αλλάξει κάποιες από τις πρακτικές της που προκαλούν τριβές.
Ωστόσο, ο Γάλλος προειδοποίησε ότι ο υπόλοιπος κόσμος θα χρειαστεί εναλλακτικό σχέδιο στην περίπτωση που οι ΗΠΑ αποφασίσουν ότι δεν θα τηρούν πλέον τους διεθνείς κανόνες. «Οι άλλοι θα πρέπει να βρουν κάποιον τρόπο να σταθεροποιήσουν το σύστημα πολυμερούς συνεργασίας που βασίζεται στους κανόνες, ακόμη κι αν οι ΗΠΑ θελήσουν να το σκοτώσουν», επισήμανε ο Πασκάλ Λαμί.
