Πνίγονται στα χρέη οι τουρκικές επιχειρήσεις
Η πρόσφατη ανάκαμψη της τουρκικής αγοράς, αλλά και της λίρας, δεν έχει καταφέρει να προστατεύσει τις επιχειρήσεις από το τοξικό μείγμα των τεράστιων χρεών και των υψηλών επιτοκίων, γεγονός που δημιουργεί ανησυχίες για την πορεία της οικονομίας της γειτονικής χώρας μεσο-μακροπρόθεσμα.
Η κρίση της λίρας τον περασμένο Απρίλιο και η αύξηση των επιτοκίων από την Κεντρική Τράπεζα το Σεπτέμβριο δημιούργησαν μία πολύ δύσκολη κατάσταση για πολλές επιχειρήσεις, μειώνοντας τη ζήτηση για νέα δάνεια και, άρα, τις επενδύσεις. Αυτό σε συνδυασμό με την ισχνές καταναλωτικές δαπάνες είναι πιθανό να επηρεάσει την ανάπτυξη το τρίτο τρίμηνο του έτους και να οδηγήσει σε ύφεση κατά το τελευταίο τρίμηνο, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Inan Demir, οικονομικού αναλυτή της NomuraInternational στο Λονδίνο.
Σε έκθεσή της που δόθηκε στη δημοσιότητα το Νοέμβριο, η Moody’s εκτιμά ότι η τουρκική οικονομία πιθανότατα θα συρρικνωθεί κατά το πρώτο εξάμηνο της επόμενης χρονιάς. Συγκεκριμένα, ο οίκος αξιολόγησης προβλέπει ανάπτυξη 1,5% για το 2018 και ύφεση 2% για το 2019, ενώ το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προβλέπει επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης στο 0,4% την επόμενη χρονιά από το 3,5% φέτος, λόγω της αποδυνάμωσης της λίρας και της αύξησης του κόστους δανεισμού.
Το τελευταίο βέβαια που θέλει ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εν όψει των τοπικών εκλογών τον επόμενο Μάρτιο είναι μία παραπαίουσα οικονομία, δεδομένου ότι ο Τούρκος Πρόεδρος έχει οικοδομήσει την πολιτική του επιτυχία στην καλή κατάσταση της οικονομίας. Βέβαια, η ανάπτυξη στηρίχθηκε στην πίστωση και την κατανάλωση, μοντέλο που για πολλούς ειδικούς είναι τελικά μη βιώσιμο.
Από την πλευρά της, η τουρκική κυβέρνηση δε δείχνει να καταλαβαίνει ότι το μοντέλο αυτό δεν είναι βιώσιμο, γι’αυτό και μείωσε τους φόρους στα αυτοκίνητα και σε άλλα καταναλωτικά είδη. Η ανεργία βρίσκεται στο 11,1% και πολλοί προβλέπουν μεγάλη αύξηση το επόμενο διάστημα, ενώ η ανάκαμψη της τουρκικής λίρας δε βοηθά τις εταιρείες, οι οποίες έχουν τεράστια χρέη. Τα χρέη σε ξένα νομίσματα αγγίζουν τα 324,5 δισ. δολάρια και τα υψηλά επιτόκια (αυξήθηκαν κατά 625 μονάδες βάσης το Σεπτέμβριο) σε συνδυασμό με την αποδυναμωμένη λίρα δυσχεραίνουν την εξυπηρέτησή τους.
Στελέχη των επιχειρήσεων μιλούν για τις δυσκολίες δανεισμού, με τα δάνεια νοικοκυριών και επιχειρήσεων να έχουν μειωθεί κατά 10%, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία.
Αναλυτές φοβούνται ότι οι επιχειρήσεις θα μπουν σε ένα σπιράλ θανάτου, αν τα δάνεια αρχίσουν να γίνονται επισφάλειες.