Τί κρύβει η παραίτηση της ρωσικής κυβέρνησης

Ο Μεντβέντεφ και ο Πούτιν / AP Images

Η ρωσική κυβέρνηση – στο σύνολό της – παραιτήθηκε χθες, μετά από ανακοίνωση του ίδιου του πρωθυπουργού, Ντιμίτρι Μεντβέντεφ, αφού πρώτα ο Βλαντιμίρ Πούτιν είχε προτείνει σαρωτικές αλλαγές στο Σύνταγμα, με προφανή στόχο να διατηρήσει ο ίδιος ουσιαστικά την εξουσία, που κατέχει εδώ και χρόνια, μετά τη λήξη της θητείας του.

Στην ετήσια ομιλία του, ο Πούτιν ευχαρίστησε την κυβέρνηση για το έργο της, αλλά πρόσθεσε ότι «δεν πήγαν όλα όπως έπρεπε». Επίσης, τόνισε ότι σύντομα θα συναντηθεί με όλα τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου, ενώ μεταξύ των παραιτηθέντων ήταν και ο πρωθυπουργός, Μεντβέντεφ.

Η ανακοίνωση – έκπληξη της παραίτησης της κυβέρνησης έγινε μετά τις προτάσεις Πούτιν για σαρωτικές αλλαγές στο Σύνταγμα που ενδυναμώνουν τις αρμοδιότητες του πρωθυπουργού και του κοινοβουλίου εις βάρος της Προεδρίας. Το να παίρνει εξουσίες από την Προεδρία και να τις δίνει στο Κοινοβούλιο σηματοδοτεί την αλλαγή εξουσίας που ακούγεται εδώ και καιρό στη Ρωσία.

Φυσικά, οι επικριτές του Πούτιν εκτιμούν ότι ο ισχυρός άντρας της Ρωσίας έχει αρχίσει να σκέφτεται διάφορα σενάρια για να διατηρήσει τον έλεγχο της χώρας, μετά τη λήξη της Προεδρικής του θητείας το 2024, περιλαμβανομένης και της δυνατότητας να γίνει πρωθυπουργός με διευρυμένες εξουσίες. Άλλωστε, το 2008, ο Πούτιν απλά άλλαξε θέση με τον πρωθυπουργό για να προσπεράσει το Συνταγματικό κώλυμα που του απαγόρευε να γίνει Πρόεδρος για πάνω από δύο συνεχόμενες θητείες.

Στη δήλωσή του, ο Μεντβέντεφ τόνισε ότι η κυβέρνηση παραιτείται για να δοθεί η δυνατότητα στον Πούτιν να προχωρήσει στις προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις. Ενώ λίγο μετά, ο Βλαντιμίρ Πούτιν διόρισε τον επικεφαλής της φορολογικής υπηρεσίας, Μιχαήλ Μισούστιν, πρωθυπουργό, σύμφωνα με ανακοίνωση του Κρεμλίνου.

Στην ετήσια ομιλία του, ο Βλαντιμίρ Πούτιν τόνισε ότι κανείς δε θα πρέπει να υπηρετεί ως Πρόεδρος για πάνω από δύο συνεχόμενες θητείες, οπότε και πρότεινε πολλές Συνταγματικές αλλαγές. Μεταξύ τους, η μεταβίβαση της εξουσίας επιλογής πρωθυπουργού από τον Πρόεδρο στο Κοινοβούλιο.

Ο Αλεξέι Ναβάλνι, βασικός αντίπαλος του Πούτιν, δήλωσε ότι «ο μόνος στόχος του Πούτιν και του καθεστώτος του» είναι «να παραμείνει ο μοναδικός ισόβιος ηγέτης, να του ανήκει ολόκληρη η χώρα και να εκμεταλλεύεται τον πλούτο της για τον ίδιο και τους φίλους του». Σε τουίτ έγραψε: «Όλοι αυτοί που έλεγαν ότι ο Πούτιν θα αποχωρήσει από την εξουσία το 2024 είναι τελείως ηλίθιοι (ή/και απατεώνες)».

Υπό το παρόν Σύνταγμα ο Πρόεδρος επιλέγει τον πρωθυπουργό και την κυβέρνηση και μετά εγκρίνεται από την κάτω Βουλή. Ο Πούτιν κάλεσε τα παραιτηθέντα μέλη της κυβέρνησης να εκπληρώνουν τα καθήκοντά τους έως ότου σχηματιστεί νέα κυβέρνηση. Πάντως, ο Μεντβέντεφ στο εξής θα είναι αναπληρωτής Πρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας.

ΣΧΕΤΙΚΑ