Οι «αμαρτίες» του Χουάν Κάρλος βλάπτουν την Ισπανική μοναρχία

Ο «φυγάς» Χουάν Κάρλος / Φωτογραφία: AP Images

Ο πρώην Βασιλιάς της Ισπανίας –με τα σκάνδαλα να βαρύνουν τη θητεία του– αποφάσισε την περασμένη Δευτέρα να φύγει στο εξωτερικό σε μία προσπάθεια να προστατεύσει την εικόνα της μοναρχίας, έναν εύθραυστο θεσμό του οποίου η δημοτικότητα κινείται πτωτικά, αλλά ταυτόχρονα προστατεύεται πολύ από το Σύνταγμα της χώρας.

Την ώρα που οι αρχές σε Γενεύη και Μαδρίτη ερευνούσαν τους λογαριασμούς του στην Ελβετία, ο 82χρονος πρώην μονάρχης έφευγε από την Ισπανία ώστε οι προσωπικές του υποθέσεις να μην υπονομεύσουν τη βασιλεία του γιου του, Φελίπε, σε μία κίνηση που οι αναλυτές θεωρούν ότι ίσως να μην είναι αρκετή για να αναβιώσει το θεσμό της μοναρχίας.

Η κρατική εταιρεία δημοσκοπήσεων, CIS, είχε ήδη σταματήσει από το 2015 να μετρά τη δημοτικότητα της μοναρχίας στη χώρα, καθώς είχε υποχωρήσει σε αρνητικά επίπεδα, μετά από χρόνια σκανδάλων.

Ωστόσο, οι δημοσκοπήσεις ιδιωτικών εταιρειών δείχνουν ότι οι Ισπανοί είναι διχασμένοι για το αν θα πρέπει η χώρα να παραμείνει μοναρχία. Ειδικοί θεωρούν ότι ο θεσμός είναι σε μία πολύ εύθραυστη φάση, ενώ πριν από δύο δεκαετίες η μοναρχία ήταν από τους θεσμούς που έχαιραν σεβασμού από όλους. Έκτοτε όμως, αυξήθηκαν οι «ιδεολογικές αντιπαραθέσεις».

Πάντως, σε γενικές γραμμές, οι πιο ηλικιωμένοι και οι πιο συντηρητικοί τάσσονται υπέρ, ενώ οι νεότεροι και οι αριστεροί τάσσονται κατά.

Σε αντίθεση με άλλους Βασιλικούς οίκους της Ευρώπης με μακρά ιστορία, η Ισπανική μοναρχία «δεν απευθύνεται στην παράδοση», επειδή η χώρα έχει ανά τους αιώνες διώξει πολλές φορές τους μονάρχες της. Στο παρελθόν, άλλοι δύο Ισπανοί μονάρχες αυτοεξορίστηκαν – η Ισαμπέλα ΙΙ το 19οπ αιώνα και ο Αλφόνσο ΧΙΙΙ τον 20ο, ενώ πολλές βασιλείες διακόπηκαν από πολέμους ή από δικτάτορες. Στην πιο πρόσφατη ιστορία, ο Στρατηγός Φρανσίσκο Φράνκο επανάφερε τη μοναρχία, αφού ανέλαβε την εξουσία μετά τον εμφύλιο του 1936 – 39.

Ο Χουάν Κάρλος κατάφερε να κερδίσει το σεβασμό του κοινού και της διεθνούς σκηνής καθώς βοήθησε τη χώρα του να περάσει στη δημοκρατία μετά το θάνατο του Φράνκο το 1975. Όμως, τα τελευταία χρόνια η φήμη του επισκιάστηκε από σειρά σκανδάλων για τον τρόπο ζωής του, αλλά και τον προσωπικό του πλούτο.

Παραιτήθηκε από το θρόνο το 2014, δύο χρόνια αφότου ζήτησε συγγνώμη από τους συμπολίτες του επειδή πήγε για σαφάρι ελεφάντων στην Αφρική όταν η χώρα πάλευε με την οικονομική κρίση. Έκτοτε, ανέβηκε στο θρόνο ο γιος του, Φελίπε, ο οποίος έκανε τα απαραίτητα βήματα για να βελτιώσει την εικόνα της μοναρχίας, επιβάλλοντας μεταξύ άλλων ακόμη και «κώδικα καλής συμπεριφοράς». Στις αρχές της χρονιάς, έκοψε το επίδομα του πατέρα του επειδή βγήκαν στην επιφάνεια νέες καταγγελίες για θολές οικονομικές συναλλαγές.

Ωστόσο, η εικόνα της μοναρχίας στην Ισπανίας έχει πολύ δρόμο για να αλλάξει ξανά, την ώρα που κάποια κόμματα ζητούν δημοψήφισμα για την κατάργησή της.

ΣΧΕΤΙΚΑ