«Η Αγορά Ενέργειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη»
Ποια είναι τα οφέλη και οι προκλήσεις στην αγορά ενέργειας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης; Ποιος ο ρόλος της Ελλάδας σήμερα και πως μπορεί να αναδειχθεί σε ενεργειακό κόμβο; Είναι εξασφαλισμένο το θεσμικό πλαίσιο; Αυτά ήταν μερικά από τα ερωτήματα, που τέθηκαν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου με θέμα «Η Αγορά Ενέργειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη / Διείσδυση του Φυσικού Αερίου», που συνδιοργάνωσαν το ΤΕΕ Κεντρικής και Δυτικής Θεσσαλίας και το «Ενεργειακό Βήμα» (Νοτιοανατολικής Ευρώπης - Θεσσαλονίκη), στη Λάρισα.
Ο υπεύθυνος του Τομέα Ενέργειας στη «Σαμαράς & Συνεργάτες ΑΕ – Σύμβουλοι Μηχανικοί», Παναγιώτης Καστανίδης κατά τη διάρκεια της παρουσίασης του στο συνέδριο υπογράμμισε: «Ο “Όμιλος Σαμαράς & Συνεργάτες”, ηγέτης στην παροχή υπηρεσιών τεχνικοοικονομικών συμβούλων στην Ελλάδα, διακρίνεται από τεράστια εμπειρία και υψηλή τεχνογνωσία και στον τομέα της ενέργειας. Σχετικά με τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) αναλαμβάνουμε τη μελέτη, την ανάπτυξη, την επίβλεψη και την αδειοδότηση, με συμμετοχή σε πάνω από 300 έργα ΑΠΕ (φωτοβολταϊκά, αιολικά, υδροηλεκτρικά, βιομάζας, βιοαερίου και υβριδικά) ενώ αναλαμβάνουμε και πλήρες φάσμα αδειοδοτήσεων για τη δραστηριότητα του Φυσικού Αερίου, καθώς επίσης και μελέτες σκοπιμότητας για ανάπτυξη και χρήση φυσικού αερίου μέσω εικονικού αγωγού.
Ζώντας στην εποχή της “Απανθρακοποίησης” δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι μέχρι το 2030 στόχος του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα είναι ο περιορισμός της χρήσης των ορυκτών καυσίμων και η μείωση της παραγωγής λιγνίτη περίπου στο 17%. Ως εκ τούτου το Φυσικό Αέριο θα αποτελέσει το “Καύσιμο Γέφυρα” για την ενεργειακή μετάβαση στις ΑΠΕ.
Επειδή η σημαντική εξάρτηση των ευρωπαϊκών χωρών από εισαγωγές φυσικού αερίου εγείρει ζήτημα ασφάλειας εφοδιασμού, κρίνονται απαραίτητες η διαφοροποίηση των πηγών και των οδεύσεων του Φυσικού Αερίου, η αύξηση του αριθμού των Προμηθευτών και η αύξηση των διασυνδέσεων. Εδώ ακριβώς έγκειται και το στοίχημα για την Ελλάδα, ώστε να λειτουργήσει ως ενεργειακός κόμβος».
Πιο αναλυτικά ο κ. Καστανίδης σχετικά με την ευκαιρία για την Ελλάδα να αναδειχθεί ως ενεργειακός κόμβος για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη αναφέρθηκε στα έργα LNG Terminal Ρεβυθούσα, Trans Adriatic Pipeline, EastMed - Poseidon, Gas Interconnector Greece – Bulgaria (IGB), FSRU Αλεξανδρούπολη, αλλά και τις εν εξελίξει και μελλοντικές Έρευνες Υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο. Σε ότι αφορά την διείσδυση του Φυσικού Αερίου στην ενεργειακή αγορά της χώρας, αναφέρθηκε στη δυνατότητα τροφοδοσίας Φυσικού Αερίου μέσω εικονικών αγωγών, και το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο και στάθηκε στα οφέλη και τις προκλήσεις που συναντούν τόσο οι προμηθευτές του Φυσικού Αερίου όσο και οι πιθανοί Απομακρυσμένοι πελάτες: «Έργα όπως αυτά συντελούν στη δημιουργία μιας νέας αγοράς μεγάλης δυναμικής, η οποία μπορεί να αγγίξει τα 0.5 bcma. Στην αντικατάσταση ανταγωνιστικών καυσίμων, τα οποία καταναλώνονται σε βιομηχανικές, εμπορικές και οικιακές χρήσεις. Στη μείωση ενεργειακού κόστους των “απομακρυσμένων” Βιομηχανιών -μπορεί να ξεπεράσει το 30%- ενώ μπορεί να επιφέρει μεγάλα ποσά επένδυσης (CapEX- Capital expenditure) με μέσο χρόνο αποπληρωμής επένδυσης τα 6 έτη».
Μια άλλη σημαντική παράμετρος ταχύτερης διείσδυσης του φυσικού αερίου αφορά στη χρήση του στις μεταφορές. Διεθνώς τα οχήματα φυσικού αερίου ανέρχονται σε 20.000.000 και τα πρατήρια φυσικού αερίου σε 25.300. Ειδικότερα στην Ευρώπη υπάρχουν 2.000.000 οχήματα φυσικού αερίου, 4.500 πρατήρια φυσικού αερίου, ενώ στην Ελλάδα υπάρχουν μόλις 13 πρατήρια φυσικού αερίου.
Ως προς το θεσμικό πλαίσιο, πάντως, ο κ. Καστανίδης διευκρίνισε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με την οδηγία 94/2014 (22/10/2014) ορίζει τις προδιαγραφές για τη δημιουργία ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΚΑΥΣΙΜΩΝ και περιλαμβάνει σημεία ανεφοδιασμού φυσικού αερίου (LNG & CNG), σημεία επαναφόρτισης των ηλεκτρικών οχημάτων και σημεία ανεφοδιασμού Υδρογόνου. Τα παραπάνω εφαρμόζονται μέσω των εθνικών πλαισίων πολιτικής των κρατών μελών ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ.
Στα οφέλη από τη χρήση Φυσικού Αερίου ειδικότερα στις Μεταφορές ο ίδιος πρόσθεσε: «Στον τομέα της οικονομίας αντιλαμβάνεστε ότι μιλάμε για φθηνότερα καύσιμα (η απόσβεση του κόστους μετατροπής γίνεται σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα), φθηνότερα αγαθά και υπηρεσίες, δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, ανάπτυξη νέου επιχειρηματικού τομέα, δυνατότητα παροχής κάθε τύπου καυσίμου απ’ όλα τα πρατήρια. Διόλου αμελητέα και τα περιβαλλοντικά οφέλη, που αφορούν σε μειωμένες εκπομπές ρύπων και περιορισμό περιβαλλοντικών ατυχημάτων».
Ο κ. Καστανίδης ολοκληρώνοντας υπογράμμισε σχετικά με τη διείσδυση του Φυσικού Αερίου: «Σήμερα και ήδη με την εμφάνιση του CNG υπάρχουν σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης στις μεταφορές, δυνατότητα σημαντικής εξοικονόμησης ενέργειας για τις επιχειρήσεις, ενώ το Φυσικό Αέριο μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στην τηλεθέρμανση πόλεως και την προμήθεια θερμικής ενέργειας.
Ωστόσο, πολλαπλές μπορεί να είναι και οι εφαρμογές του στο αύριο. Με την εμφάνιση στην Ελλάδα εγκαταστάσεων τύπου LCNG tο Φυσικό Αέριο μεταφέρεται και αποθηκεύεται ως LNG, τροφοδοτεί οχήματα και εγκαταστάσεις με LNG και συμπιέζεται, αεριοποιείται και τροφοδοτεί οχήματα και trailer με CNG.
Ακόμα, με την προϋπόθεση ανάπτυξης των απαραίτητων υποδομών για την ανάπτυξη της χρήσης LNG, μπορεί να είναι καταλυτική η συμβολή στην ανάπτυξη σε Λιμάνια – Μαρίνες (τροφοδοσία με καθαρό καύσιμο για τη Ναυτιλία και την Ακτοπλοΐα- LNG Bunkering), ενώ ειδικά στα νησιά μπορεί να εξασφαλίσει περιβαλλοντικά φιλική ηλεκτροπαραγωγή σε μη διασυνδεδεμένα νησιά, να αποτελέσει εναλλακτική λύση στην ηλεκτρική διασύνδεση, να τροφοδοτήσει απομακρυσμένα δίκτυα πόλης και να τις ανάγκες τουριστικών επιχειρήσεων».