«Αν ένας φοιτητής ή φοιτήτρια βρει σήμερα γκαρσονιέρα σχετικά κοντά στο πανεπιστήμιο με 350 ευρώ τον μήνα, θα πρέπει να θεωρεί τον εαυτό του τυχερό. Σπάνια μπορεί να βρει κάποιος ανακαινισμένη γκαρσονιέρα στη Θεσσαλονίκη, με μηνιαίο ενοίκιο χαμηλότερο από 500 ευρώ»: τη φράση αυτή, σε διάφορες παραλλαγές και με διαφορετικές διατυπώσεις, αλλά με το ίδιο νόημα και τους ίδιους -χονδρικά- αριθμούς, χρησιμοποίησαν οι μεσίτες της Θεσσαλονίκης, περιγράφοντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ τη φετινή τάση ως προς τη μίσθωση φοιτητικής στέγης στην πόλη. Την ίδια στιγμή, τα διαμερίσματα και στούντιο στις ιδιωτικές φοιτητικές εστίες της πόλης είναι ήδη από τώρα «κλεισμένα», παρότι δεν έχουν ακόμα ανακοινωθεί οι βάσεις εισαγωγής στο πανεπιστήμιο -κάποια από αυτά μάλιστα ετοιμάζονται να υποδεχτούν ξένους φοιτητές και φοιτήτριες.
Όπως επισημαίνει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του Συλλόγου Μεσιτών Αστικών Συμβάσεων Θεσσαλονίκης (ΣΜΑΣΘ), Κωνσταντίνος Τζάρος, οι τιμές στη φοιτητική στέγη είναι φέτος ελαφρώς αυξημένες, σε σχέση με πέρυσι, αν και σε αρκετές περιπτώσεις -κυρίως σε γκαρσονιέρες στην περιοχή από την Εγνατία μέχρι την Αγίου Δημητρίου- είναι πολύ πιο «τσιμπημένες», με άνοδο έως και αρκετά άνω του 10%, σε σύγκριση με το 2022. Η ακτίνα εντός της οποίας οι φοιτητές και φοιτήτριες αναζητούν στέγη είναι κυρίως αυτή που ξεκινά από την Εγνατία, τη Λεωφόρο Στρατού, την Αγίου Δημητρίου, την Κασσάνδρου και την Ολύμπου και φτάνει μέχρι την Τριανδρία, την Ευαγγελίστρια, τις Σαράντα Εκκλησιές, τις παρυφές της Τούμπας ή ακόμα και το Φάληρο. Ο κ. Τζάρος προσθέτει ακόμα ότι τα τελευταία χρόνια οι νεοεισαχθέντες στα πανεπιστήμια συχνά αναζητούν στέγη πιο ανατολικά ή ακόμα και στα δυτικά της Θεσσαλονίκης, σε περιοχές όπως η Ξηροκρήνη, οι Αμπελόκηποι και οι γειτονιές γύρω από το εμπορικό κέντρο «One Salonica», δεδομένου ιδίως ότι τα ενοίκια εκεί είναι χαμηλότερα και η πρόσβαση στην πανεπιστημιούπολη εύκολη (με λεωφορείο).
Δεν είναι μόνο οι φοιτητές που αναζητούν «φοιτητικά» σπίτια
Κατά τον πρόεδρο του ΣΜΑΣΘ, πιο ξεκάθαρη θα είναι η εικόνα όταν ανακοινωθούν οι βάσεις εισαγωγής, καθώς προς το παρόν σπεύδουν να «κλείσουν» διαμερίσματα μόνο όσες και όσοι έχουν πολύ υψηλή βαθμολογία και αισθάνονται τη βεβαιότητα ότι θα περάσουν στη σχολή της προτίμησής τους. Οι υπόλοιποι περιορίζονται προς το παρόν σε διερευνητικές κρούσεις και ερωτήσεις για τις τιμές, με τους μεσίτες και τους ιδιοκτήτες να εισπράττουν συχνά ερωτήματα όπως «γιατί οι τιμές είναι τόσο υψηλές;». Όπως λέει ο κ. Τζάρος, τα «φοιτητικά» σπίτια δεν είναι περιζήτητα μόνο από τους φοιτητές και τις φοιτήτριες, αφού επιπλωμένες γκαρσονιέρες αναζητούν τα τελευταία χρόνια -συνεπεία της ανόδου των διαζυγίων, ιδίως εν μέσω πανδημίας- και εργένηδες και εργένισσες εργαζόμενοι. Επιπλέον, η έλευση μεγάλων ξένων εταιρειών στη Θεσσαλονίκη επιδρά κι αυτή στην αγορά, καθώς μπορεί μεν τα υψηλόβαθμα στελέχη να αναζητούν μεγάλα σπίτια σε περιοχές όπως το Πανόραμα ή το Καραμπουρνάκι, αλλά τα πιο χαμηλόβαθμα βρίσκουν ελκυστική τη λύση μιας γκαρσονιέρας κοντά στο κέντρο, που το ενοίκιό της δεν «καταβροχθίζει» τις αποδοχές τους. Ως προς τις ιδιωτικές φοιτητικές εστίες, ο πρόεδρος των μεσιτών της Θεσσαλονίκης επισημαίνει ότι το ενδιαφέρον για αυτές είναι μεγάλο, όχι μόνο από τους φοιτητές και τους γονείς τους, αλλά και από εταιρείες και επενδυτές που θέλουν να μπουν στην αγορά. Ωστόσο, πολλές φορές το ενδιαφέρον αυτό μένει σε επίπεδο προθέσεων, καθώς «τα προβλήματα νομικής και πολεοδομικής φύσης ή έλλειψης κατάλληλων ακινήτων σε "φοιτητογειτονιές" φρενάρουν σε σημαντικό βαθμό την υλοποίηση τέτοιων επενδύσεων».
«Αυξημένες κατά 10%-20% σε σχέση με το 2022 και έως και κατά 30%-40% σε σύγκριση με το 2018-2019» είναι φέτος οι τιμές της φοιτητικής στέγης στη Θεσσαλονίκη, σύμφωνα με τον μεσίτη Κώστα Γεωργάκο, πρόεδρο του Παρατηρητηρίου Τιμών και Εκτιμήσεων Ακινήτων Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Όπως επισημαίνει, η αύξηση αυτή οφείλεται σε τρεις λόγους, ουδείς εκ των οποίων αφορά τη βραχυχρόνια μίσθωση: «συχνά λέγεται ότι τις τιμές έχει ανεβάσει η βραχυχρόνια ζήτηση, κάτι που δεν ισχύει. Ο πρώτος λόγος της ανόδου των τιμών χρονολογείται από λίγα χρόνια πριν, με το πρόγραμμα στέγασης για μετανάστες και πρόσφυγες, όταν οι τιμές εκτοξεύτηκαν από τα 150-200 ευρώ στα 400 σε έναν χρόνο, επειδή κάποιοι ιδιοκτήτες έκριναν ότι μπορούν να διαθέσουν τ' ακίνητα τους ακριβότερα, λαμβάνοντας μάλιστα τα χρήματα έξι μήνες μπροστά και μάλιστα με εγγύηση της ΕΕ. Ο δεύτερος λόγος έχει να κάνει με την ιδιοκατοίκηση και ο τρίτος με τα funds και τους servicers (εταιρίες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις), οι οποίοι έχουν πάρα πολύ αργές διαδικασίες, με αποτέλεσμα χιλιάδες ακίνητα να μένουν "παρκαρισμένα"» σημείωσε ο κ. Γεωργάκος επισημαίνοντας ότι σε αυτό το τελευταίο σημείο χρειάζεται να υπάρχει παρέμβαση από το κράτος.
Και ξένοι φοιτητές στις ιδιωτικές φοιτητικές εστίες, που είναι ήδη πλήρεις
Πλήρη είναι ήδη και τα περίπου 300 επιπλωμένα φοιτητικά διαμερίσματα στα πέντε κτήρια της «Οikotrust», της εταιρείας με τις περισσότερες ιδιωτικές φοιτητικές εστίες στη Θεσσαλονίκη, όπως επισημαίνει εκ μέρους της ο Χρήστος Τραμπούκης, υπενθυμίζοντας ότι τα ακίνητά της (κτήρια με διαμερίσματα και στούντιο) βρίσκονται στην Αγίας Σοφίας, τη Λάζου Εξάρχη και την Κασσάνδρου, δηλαδή στα 250- 500 μέτρα από το πανεπιστήμιο, στην Πλάτωνος και τη Βενιζέλου (σε απόσταση εννέα έως 20 λεπτών με τα πόδια από το ΑΠΘ και το Πανεπιστήμιο Μακεδονία). Όπως επισημαίνει, η εταιρεία δεν κατέγραφε στην αρχή της λειτουργίας της τόσο υψηλές πληρότητες τόσο νωρίς, αλλά τα τελευταία δύο-τρία χρόνια αυτό έχει αλλάξει και τα διαμερίσματα, που διατίθενται προς 360-480 ευρώ (με πληρωμένους όλους τους λογαριασμούς, όπως ρεύμα, νερό, θέρμανση, Ιντερνετ και χρήση κοινόχρηστων χώρων), γίνονται από νωρίς ανάρπαστα. Γιατί; «Αφενός διότι γονείς και φοιτητές δυσκολεύονται να βρουν σπίτια σε καλή κατάσταση και με καλή τιμή κοντά στα πανεπιστήμια και αφετέρου επειδή θεωρούν μεγάλο πλεονέκτημα το "all inclusive", δηλαδή ότι γνωρίζουν εκ των προτέρων πόσο θα πληρώσουν για ρεύμα, νερό κτλ κι ότι όλες οι ανάγκες του παιδιού τους είναι καλυμμένες. Άλλο σημαντικό κίνητρο είναι η ασφάλεια. Επιπλέον, όλες οι κρατήσεις γίνονται ηλεκτρονικά, δηλαδή δεν χρειάζεται να έρθει και να ξανάρθει ο γονιός π.χ., από την Καλαμάτα, για να κλείσει σπίτι για το παιδί του» απαντά.
Μάλιστα, μετά το 2021, με την έναρξη του πρώτου αγγλόγλωσσου προγράμματος προπτυχιακών σπουδών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης στο Τμήμα Ιατρικής, στα διαμερίσματα της Oikotrust μένουν πλέον και ξένοι φοιτητές και φοιτήριες, που -όπως παρατηρεί ο κ. Τραμπούκης- δεν είναι «περαστικοί» με Erasmus, που θα ζήσουν στην πόλη για λίγους μήνες, αλλά πλήρους πενταετούς φοίτησης. Κι αυτό είναι κάτι που δημιουργεί προϋποθέσεις για σημαντική μελλοντική υπεραξία για τη Θεσσαλονίκη. «Είναι πλέον διάχυτος διεθνώς ο ανταγωνισμός για το ποιες πόλεις θα προσελκύσουν τους περισσότερους ξένους φοιτητές και φοιτήτριες. Κι αυτό διότι διάφορες έρευνες δείχνουν ότι τα οφέλη της υπεραξίας που δημιουργείται για μια πόλη με αυτόν τον τρόπο, συνεχίζονται χρόνια έπειτα την αποφοίτηση των φοιτητών. Κάποιοι από αυτούς θα παραμείνουν για να εργαστούν στην πόλη κι άλλοι θα επιστρέψουν ξανά και ξανά ως επισκέπτες και επισκέπτριες, ενίοτε φέρνοντας μαζί τους και άλλους ανθρώπους. Τα οφέλη είναι πολλά» σημειώνει, ενώ προσθέτει ότι συνολικά στη Θεσσαλονίκη διατίθενται σήμερα περί τα 700-800 δωμάτια σε ιδιωτικές φοιτητικές εστίες, πολλά εκ των οποίων δημιουργήθηκαν την τελευταία τετραετία.
