Η Ελλάδα μετά την κρίση: Οι δείκτες που... τρομάζουν

Πού βαδίζει η ελληνική οικονομία, κουβαλώντας τη βαριά κληρονομιά της πολυετούς κρίσης; Πόσο έτοιμη είναι για να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που αναδύονται σε ένα ρευστό περιβάλλον; Ποιες είναι οι θέσεις που πρέπει να βάλει η Ελλάδα στο τραπέζι των ευρωπαϊκών θεσμών κι οργάνων, εν όψει των σαρωτικών αλλαγών που έρχονται;

Οι αριθμοί, οι δείκτες, που πραγματικά ζαλίζουν, περισσότερο εγείρουν προβληματισμούς παρά καθησυχάζουν και η… αφύπνιση, που επιχείρησε σε ειδική εκδήλωση για τις επικείμενες Ευρωεκλογές ο ΣΕΒ, είναι ζήτημα αν βρίσκει ανοικτά αυτιά. Κατ’ αρχάς, το διεθνές περιβάλλον είναι πολύ πιο δυσμενές απ’ όσο θα ήθελε και υπολόγιζαν οι ελληνικές Αρχές, καθώς και όσοι σχεδίασαν το πλάνο μετάβασης από τα Μνημόνια στην κανονικότητα:

• Οι Άμεσες Ξένες Επενδύσεις σε επίπεδο Ε.Ε. μειώθηκαν από πάνω από 1 τρισ. Δολάρια το 2007 σε 357 δισ. Δολάρια το 2018.
• Η ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα υφίσταται μεγάλες πιέσεις, με αποτέλεσμα μια φθίνουσα συμμετοχή στο παγκόσμιο ΑΕΠ από το 22% σε κάτω από 20%.
• Η Ευρώπη, ενώ το 1900 αποτελούσε το 25% του παγκόσμιου πληθυσμού, το 2060 θα αποτελεί μόλις το 5% κι αυτό δημιουργεί ένα εκρηκτικό κοκτέιλ για την απασχόληση και στα ασφαλιστικά συστήματα.

Και η Ελλάδα, πού βρίσκεται σε αυτήν την κινούμενη άμμο;

• Κάμψη των επενδύσεων κατά 1,8% του ΑΕΠ (- 2,96 δισ. Ευρώ), στο 11,1% το 2018 από 12,9% το 2017, παρά τη βελτίωση των ξένων επενδύσεων.
• 45% λιγότερες επενδύσεις σε σχέση με την ΕΕ (στο 20,5% του μέσου ευρωπαϊκού ΑΕΠ, έναντι 11,1% στην Ελλάδα).
• Στο Global Competitiveness Index, η Ελλάδα το 2018 βρέθηκε στην 57η θέση. Παράλληλα, ήταν στην 27η θέση στην ΕΕ. Επομένως, η απόκλιση σε όρους ανταγωνιστικότητας από το σύνολο των ευρωπαϊκών χωρών αυξήθηκε, καθώς η ΕΕ διατήρησε την επίδοσή της σταθερή, καταλαμβάνοντας την 32η θέση παγκοσμίως (31η το 2017).
• Στον δείκτη Doing Business (DB) της Παγκόσμιας Τράπεζας, το 2018 κατατάχθηκε στην 72^η θέση, χάνοντας 5 θέσεις σε σχέση με το 2017. Εντός ΕΕ, υπερτερεί μόνο έναντι της Μάλτας.
• Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ανέρχονται περίπου στο 43% του συνόλου, έναντι μόλις 3,4% στην ΕΕ, διατηρώντας έτσι τα επιτόκια των ελληνικών τραπεζών σε επίπεδα διπλάσια του ευρωπαϊκού μέσου όρου.
• Η ανεργία (18,5%) είναι σχεδόν τριπλάσια από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (6,4%), ενώ των νέων ακόμα μεγαλύτερη (39,7% έναντι 16,3%).
• Στην κατάταξη PISA για γνώσεις και δεξιότητες, η χώρα μας είναι μεταξύ των ουραγών.
• Ο δείκτης γονιμότητας το 2017 στην Ελλάδα ήταν στο 1,35 (με 42.267 γεννήσεις) έναντι 1,38 το 2016. Στην ΕΕ, το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 1,59 σε σχέση με 1,60 το πρoηγούμενο έτος.
• Στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, σύμφωνα με τον Δείκτη Επιδόσεων κατά της Κλιματικής Αλλαγής που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισίου, καταλαμβάνει την 30η θέση ανάμεσα σε 56 χώρες που αξιολογήθηκαν.
• Στον σχεδιασμό και την υλοποίηση πολιτικών για την υιοθέτηση των δικτύων 5ης γενιάς (5G), η Ελλάδα βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις.
• Στον Δείκτη Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας (DESI) με την 26η θέση στην ΕΕ-28 (2017).
• Στον Δείκτη Ελκυστικότητας των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, η Ελλάδα βρίσκεται στην 28η θέση, σύμφωνα με σχετική έκθεση της ΕΥ.
• Η παραγωγικότητα των ΜμΕ στην Ελλάδα βρίσκεται στο 50% του ευρωπαϊκού μέσου όρου, η προστιθέμενη αξία ανά ΜμΕ είναι στο 1/3 της ΕΕ, ενώ περιορισμένη είναι και η συμμετοχή σε ευρωπαϊκές παραγωγικές αλυσίδες.

Κι ένα ακόμα στοιχείο, που θα κρίνει πολλά για την «επόμενη ημέρα». Η πρόταση της Κομισιόν για το επόμενο ΕΣΠΑ, της περιόδου 2021- 2027, είναι να αυξηθεί το κονδύλι για την Ελλάδα κατά περίπου 8%, δηλαδή να φτάσει στα 19,2 δις ευρώ. Πόσο έτοιμες είναι οι Ελληνικές Αρχές να κατοχυρώσουν αυτήν την εισήγηση και πολύ περισσότερο να κατευθύνουν αυτούς τους υπερπολύτιμους πόρους εκεί που θα πιάσουν τόπο, εκεί που θα κάνουν τη διαφορά;