ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΠΟΥΣ

Τίτλοι τέλους πέφτουν από αύριο, 1η Νοεμβρίου, στο «Καλάθι του Νοικοκυριού», το οποίο μας… συνόδευσε τη δύσκολη περίοδο των «εκρηκτικών» αυξήσεων σε τρόφιμα κι άλλα είδη ευρείας κατανάλωσης.

«Κάθε πέρσι και καλύτερα», λέει το ρητό που ταιριάζει γάντι στην εικόνα των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς την εφορία. Από την αρχή της χρονιάς μέχρι τον Αύγουστο, τα νέα φορολογικά χρέη έφτασαν τα 5,704 δισεκ. €, ενώ πέρυσι την ίδια περίοδο ανέρχονταν σε 4,244 δισεκ. € (αύξηση κατά 34,40%).

Το σοκ της πανδημίας ήταν πρωτοφανές και δικαίως έγιναν συνειρμοί με το μεγάλο κραχ του 1929. Με αυτό το δεδομένο και παρά τις γκρίνιες κάποιων Βόρειων, η Ευρώπη αποφάσισε έστω με καθυστέρηση να κινηθεί συντεταγμένα και να ενεργοποιήσει ένα «πακέτο»- μαμούθ 650 δισ ευρώ, που στόχο δεν είχε μόνο να στηρίξει τις οικονομίες και τις κοινωνίες, αλλά και να χρηματοδοτήσει μεταρρυθμίσεις, που θεωρητικά θα μπορούσαν να θωρακίσουν την Ευρώπη από ανάλογες κρίσεις. Επετεύχθη ο στόχος; Όχι ακριβώς.

Με το χρονόμετρο να μετράει αντίστροφα για την ανακοίνωση από την Κομισιόν της δέσμης μέτρων για τη στεγαστική κρίση στην Ευρώπη, η Αθήνα προετοιμάζει τον δικό της φάκελο. Όπως άφησε να εννοηθεί ο πρωθυπουργός μετά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, πρόθεση της Αθήνας είναι να διεκδικήσει κατ’ αρχάς περισσότερη ευελιξία στα υφιστάμενα ευρωπαϊκά προγράμματα. Στόχος είναι αφενός να ανακατευθυνθούν αδιάθετα κονδύλια σε δράσεις στεγαστικής πολιτικής, αφετέρου να αλλάξει ο χαρακτήρας υφιστάμενων προγραμμάτων έτσι ώστε π.χ. να χρηματοδοτούνται απλές επισκευές κατοικιών και όχι κατ’ ανάγκη οι ενεργειακές αναβαθμίσεις.

«Στοπ» αντισυνταγματικότητας έβαλε το ΣτΕ σε ένα από τα νομικά όπλα που έχει στη διάθεση της η ΑΑΔΕ για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, κυρίως την αποτροπή απώλειας εσόδων από απάτες ΦΠΑ.

Οι μακροοικονομικοί δείκτες χαρακτηρίζονται θετικοί, ο προϋπολογισμός παράγει κι εκτιμάται ότι θα συνεχίσει να παράγει (υπερ)πλεονάσματα, το Χρέος χαρακτηρίζεται μακροπρόθεσμα βιώσιμο, η ανεργία υποχωρεί στα προ κρίσης επίπεδα.

Στα 80 εκ ευρώ βρίσκεται επί του παρόντος ο… «λογαριασμός» των ανακτήσεων από παλιά επενδυτικά σχέδια που έμειναν στα χαρτιά, αλλά έπεται συνέχεια. Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, οι έλεγχοι για τον Αναπτυξιακό του 2004 λίαν συντόμως ολοκληρώνονται και αμέσως μετά το «χτένισμα» θα επεκταθεί στους φακέλους των αντίστοιχων νόμων του 2011 και του 2016.

Τα 112 δισ ευρώ έχουν αγγίξει οι οφειλές στην εφορία, ενώ πάνω από 50 δισ ευρώ είναι τα χρέη προς τον ΕΦΚΑ. Υπάρχει πρόβλημα; Προφανώς, ειδικά αν λάβει κανείς υπόψιν ότι πάνω από 4 εκατομμύρια φυσικά και νομικά πρόσωπα έχουν εκκρεμότητες, μικρές ή μεγάλες, με το Δημόσιο. Τι ζητάει η αγορά; Βελτίωση των όρων των πάγιων ρυθμίσεων, αλλά και μια νέα έκτακτη ρύθμιση 120 δόσεων, έτσι ώστε να “ανασάνουν” οι επιχειρήσεις.

Είναι δυνατόν να πετυχαίνεις υπερπλεονάσματα, να έχεις ταμειακά διαθέσιμα κοντά στα 40 δισ ευρώ και να χρωστάς συστηματικά σε επιχειρήσεις και ιδιώτες; Κι όμως. Αν είσαι το Δημόσιο, μπορείς και παραμπορείς.

Κάθε αρχή και δύσκολη, λέει το γνωστό ρητό, με τη διαφορά ότι στην περίπτωση της επέκτασης του IRIS, όσοι δεν συμμορφωθούν κινδυνεύουν με βαριές «καμπάνες». Ποιο είναι το πρόβλημα; Τα πολλά τεχνικά εμπόδια, που καθιστούν εξαιρετική δύσκολη την εφαρμογή των σχετικών διατάξεων μέσα στις επόμενες 10 ημέρες.

Δεν είναι μυστικό το ότι η δημογραφική πυραμίδα έχει αναστραφεί προ πολλού κι ότι η γήρανση του πληθυσμού είναι ίσως το οξύτερο πρόβλημα των επόμενων δεκαετιών, ακουμπώντας το εργασιακό, το συνταξιοδοτικό, το σύστημα υγείας.

«Βουτιά» στους πολύτιμους καρπούς της Τεχνητής Νοημοσύνης κάνουν οι ελληνικές επιχειρήσεις, αν και όπως προκύπτει από σχετική έρευνα, η συντριπτική πλειοψηφία κάνει την ψηφιακή μετάβαση με μάλλον άγαρμπο τρόπο, χωρίς δικλείδες ασφαλείας. Αποτέλεσμα; Ανοίγουν διάπλατα οι πόρτες σε διεθνείς και εγχώριους κυβερνοεγκληματίες.