Πρότυπες προτάσεις: Ο νέος τρόπος υλοποίησης μεγάλων έργων
Με αλλαγές σε σχέση με τα αρχικά σχέδια αναμένεται να τεθεί τις επόμενες εβδομάδες σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο νόμου του υπουργείου Υποδομών για τις λεγόμενες πρότυπες προτάσεις, το οποίο όταν ψηφιστεί ως νόμος του κράτους θα προσφέρει τη δυνατότητα σε ιδιώτες να προτείνουν έργα που δεν εντάσσονται στον προγραμματισμό της κυβέρνησης.
Η κυβέρνηση επιθυμεί να αξιοποιήσει τη διαδικασία των πρότυπων προτάσεων για τη χρηματοδότηση μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης μεγάλων έργων καθαρής αξίας άνω των 200 εκατομμυρίων ευρώ.
Οι προτάσεις που θα υποβάλλονται με ιδιωτική πρωτοβουλία θα πρέπει να συνοδεύονται από μελέτη στην οποία να τεκμηριώνονται το κόστος, ο τρόπος χρηματοδότησης, το χρονοδιάγραμμα και η εκμετάλλευση του έργου.
Οι πρότυπες προτάσεις μαζί με τις μελέτες θα υποβάλλονται σε ειδική δημόσια υπηρεσία που θα είναι επιφορτισμένη με την αξιολόγηση των προτεινόμενων σχεδίων. Εφόσον αξιολογηθούν θετικά, η αρμόδια υπηρεσία θα προχωρά στη διενέργεια διαγωνισμού. Σε διαφορετική περίπτωση, η μελέτη θα τίθεται σε δημόσια διαβούλευση.
Ο αρχικός προγραμματισμός του υπουργείου Υποδομών προέβλεπε την αποζημίωση του επενδυτή που υποβάλει μία πρότυπη πρόταση, για τη μελέτη που εκπόνησε σε περίπτωση που δεν κηρυχθεί ανάδοχος του έργου.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το νομοσχέδιο που αποτελείται από 13 άρθρα ορίζει ότι ο προτείνων δε θα λαμβάνει ως αποζημίωση το κόστος για τη μελέτη που ετοίμασε, αλλά ποσό το οποίο θα ανέρχεται σε ποσοστό έως 3% επί του συνολικού προϋπολογισμού του έργου.
Κατά τις ίδιες πηγές, για να διεκδικήσει την ανάληψη του έργου, ο φορέας που υποβάλει την πρότυπη πρόταση θα πρέπει να είναι ένας από τους δύο υποψήφιους με τις καλύτερες οικονομικές προσφορές.
Οι αναθέτουσες αρχές θα έχουν μάλιστα τη δυνατότητα να ζητούν βελτιωμένες προσφορές από τους δύο τελικούς διεκδικητές της επένδυσης προκειμένου να διασφαλίζεται το δημόσιο συμφέρον.
Οι αλλαγές σε σχέση με τα αρχικά σχέδια γίνονται προκειμένου να καμφθούν επιφυλάξεις που έχει διατυπώσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη διαδικασία των πρότυπων προτάσεων και οι οποίες αφορούν στο ενδεχόμενο νόθευσης του ανταγωνισμού.
Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί η περίπτωση της Ιταλίας, καθώς η Κομισιόν έχει ζητήσει διευκρινίσεις από τις αρχές της γειτονικής χώρας για επενδύσεις που υλοποιούνται με τη διαδικασία αυτή.
Η υλοποίηση επενδύσεων μετά από υποβολή πρότυπων προτάσεων θα γίνεται είτε με σύμβαση παραχώρησης είτε με σύμπραξη δημόσιου ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ).
Όπως αναφέρουν αξιόπιστες πηγές, στο υπουργικό συμβούλιο της Δευτέρας συζητήθηκαν δύο έργα τα οποία θα μπορούσαν να προχωρήσουν με τη διαδικασία των πρότυπων προτάσεων.
Πρόκειται για την αξιοποίηση της έκτασης των 3.000 στρεμμάτων στην οποία τώρα λειτουργεί το αεροδρόμιο «Νίκος Καζαντζάκης» στο Ηράκλειο, όταν ολοκληρωθούν τα έργα για την κατασκευή του νέου αεροδρομίου στο Καστέλι σε περίπου πέντε χρόνια.
Το άλλο έργο που συζητήθηκε στο υπουργικό συμβούλιο αφορά στην αξιοποίηση με σύμβαση παραχώρησης του αεροδρομίου της Καλαμάτας. Την τελευταία πενταετία και πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας του Covid -19, η επιβατική κίνηση στο αεροδρόμιο της Μεσσηνίας σημείωσε σημαντική αύξηση, κυρίως λόγω των τουριστικών υποδομών που έχουν κατασκευαστεί στην περιοχή.