Κοινή παραδοχή του ελληνικού Προγράμματος Σταθερότητας, που υποβλήθηκε στις Βρυξέλλες και του Debt Sustainability Monitor, που δημοσίευσε η Κομισιόν τον Απρίλιο, είναι ότι το ελληνικό Χρέος κινείται καθοδικά και δεν τίθεται ζήτημα βιωσιμότητας του μακροπρόθεσμα.
Δύο είναι, όμως, οι βασικές προϋποθέσεις κι εδώ αρχίζουν οι διαφοροποιήσεις.
Αφήνοντας στην άκρη την αυτονόητη ανάγκη συνέχισης των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, τα δύο βασικά “εργαλεία” για τον περιορισμό του Χρέους, τα οποία αλληλοσυμπληρώνονται, είναι οι απαιτούμενοι ρυθμοί ανάπτυξης και τα πρωτογενή πλεονάσματα. Με μια ματιά μπορεί κανείς να διακρίνει δια γυμνού οφθαλμού τις διαφορές των δύο κειμένων και το βασικό συμπέρασμα είναι ότι η Αθήνα ποντάρει σε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, για να φτάσει στο στόχο της μείωσης του Χρέους, χωρίς απαιτητικά πλεονάσματα.
Τι προβολές έχουν κάνει οι τεχνοκράτες της Κομισιόν για την τρέχουσα δεκαετία; Βασικό σενάριο είναι ότι η Ελλάδα θα πρέπει να πετυχαίνει ολοένα υψηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα, έτσι ώστε το 2033- που τελειώνει η περίοδος χάριτος για τους τόκους από τα δάνεια του EFSF- να έχει ρίξει το Χρέος της στο 125,4% του ΑΕΠ. Είναι ενδεικτικό ότι από το 2027 και μετά, ως παραδοχή- στόχος μπαίνουν πρωτογενή πλεονάσματα άνω του 3%, για να φτάσουμε στο 3,2% το 2033.
Τι προβλέπει το Πρόγραμμα Σταθερότητας; Το πρωτογενές αποτέλεσμα Γενικής Κυβέρνησης προβλέπεται να διαμορφωθεί σε πλεόνασμα 1,1% για το 2023, 2,1% το 2024, 2,3% το 2025 και 2,5% το 2026. Όπως επισημαίνουν, μάλιστα, αρμόδιες πηγές, τα συγκεκριμένα μεγέθη είναι εκτιμήσεις επίτευξης και όχι στόχοι, οι οποίοι θα διαμορφωθούν στην πορεία κι αφού συνυπολογιστούν τα δημοσιονομικά μέτρα των επόμενων ετών αλλά και οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες.
Πού οφείλεται αυτή η διαφορά; Πώς γεφυρώνεται, αν γεφυρώνεται, η διαφορά των απαιτητικών πλεονασμάτων που ζητούν οι Βρυξέλλες, με αυτά που εκτιμά η Αθήνα; Με τις διαφορετικές εκτιμήσεις για τους ρυθμούς ανάπτυξης.
Σε πραγματικούς όρους, η Κομισιόν εκτιμά ότι η ελληνική οικονομία θα “σέρνεται” με ρυθμούς κάτω από 1% στο δεύτερο μισό της δεκαετίας, παρά τα ευρωπαϊκά κονδύλια, που θα ρέουν. Συγκεκριμένα, “βλέπει” μόλις 1% φέτος, 2% για το 2024, 0,8% το 2029, 0,6% το 2031 και 0,9% το 2033.
Τι προβλέπει το Πρόγραμμα Σταθερότητας; Ανάπτυξη 2,3% για το έτος 2023, 3% για τo 2024, 3% για το έτος 2025 και 2,1% για το έτος 2026, με την προοπτική μείωσης του Χρέους σε 162,6% του ΑΕΠ το 2023, 150,8% του ΑΕΠ το 2024, 142,6% του ΑΕΠ το 2025 και 135,2% του ΑΕΠ το 2026.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ακόμα και με τα δυσμενέστερα σενάρια- υψηλότερος πληθωρισμός ή υψηλότερα επιτόκια- το Πρόγραμμα Σταθερότητας δεν “βλέπει” παρά οριακές αλλαγές. Είναι ενδεικτικό ότι η αύξηση των ονομαστικών επιτοκίων υπολογίζεται ότι θα οδηγήσει το δείκτη Χρέους στο 135,7% του ΑΕΠ το 2026, δηλαδή μόλις 0,45 pps υψηλότερα σε σύγκριση με την βασική πρόβλεψη για το ίδιο έτος.
