Οικονομία: Η «ετυμηγορία» της Moody’s και τα σημερινά διφορούμενα μηνύματα

Σε «θέση» αναμονής βρίσκεται το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, καθώς σήμερα το βράδυ θα δημοσιεύσει ο οίκος αξιολόγησης Moody’s την έκθεσή του για την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδος.

Υπενθυμίζεται ότι ο αμερικανικός οίκος είναι ο μοναδικός εκ των συστημικών που αξιολογεί κατά μία βαθμίδα χαμηλότερα της επενδυτικής διαβάθμισης το ελληνικό αξιόχρεο και η σημερινή αξιολόγηση αποκτά βαρύνουσα σημασία για την ελληνική οικονομία.

Κι αυτό διότι μα δυνητική αναβάθμιση από τον οίκο Moody’s θα έχει διττή σημασία: από τη μία θα διαγραφεί και το τελευταίο «ψεγάδι» από την ελληνική οικονομία και από την άλλη θα είναι άλλο ένα ισχυρό μήνυμα ότι η Ελλάδα έχει αφήσει οριστικά πίσω της τα χρόνια της κρίσης.

Η σημερινή «ετυμηγορία έρχεται σε μια ημέρα στην οποία από την επικαιρότητα δεν απουσίασαν οι εξελίξεις. Εξελίξεις οι οποίες έστειλαν διφορούμενα μηνύματα.

Με χρονική σειρά, η Τράπεζα της Ελλάδος δημοσίευσε το Σημείωμα για την Ελληνική Οικονομία, στο οποίο αναθεώρησε πτωτικά τις προβλέψεις της για την πορεία του ΑΕΠ το 2024.

Κατόπιν, είδαν τα φως της δημοσιότητας τα προσωρινά στοιχεία της εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, όπου σε όλες τις κατηγορίες οι επιδόσεις ήταν υψηλότερες των στόχων.

Ελαφρώς βραδύτερη η ανάπτυξη το 2024

Μετά την υποχώρηση του ρυθμού ανάπτυξης το 2023 στο 2% έναντι του 2,3% που προβλεπόταν αρχικώς, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε προσφάτως η ΕΛΣΤΑΤ, η ΤτΕ εκτιμά πλέον ότι εφέτος το ΑΕΠ της χώρας θα αυξηθεί κατά 2,3% , έναντι αρχικής πρόβλεψης για 2,5%. Ωστόσο η ΤτΕ διατηρεί αμετάβλητη την πρόβλεψη της για ανάπτυξη 2,5% το 2025 και 2,3% το 2026.

Η ΤτΕ επιμένει ότι ο κίνδυνος να υπάρξει μία περαιτέρω διολίσθηση του ρυθμού οικονομικής ανάπτυξης είναι υπαρκτός (καθοδικός κίνδυνος σύμφωνα με την τρέχουσα ορολογία) εξαιτίας μίας ενδεχόμενης επιδείνωσης της γεωπολιτικής κρίσης στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή με τις επακόλουθες επιπτώσεις για το παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον- (ii) ενός χαμηλότερου του αναμενόμενου ρυθμού απορρόφησης και χρησιμοποίησης των διαρθρωτικών ταμείων του Ταμείου Ανάκαμψης και της ΕΕ- (iii) σε ενδεχόμενες καθυστερήσεις στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων, οι οποίες θα φρενάρουν τη διαδικασία βελτίωσης της παραγωγικότητας της οικονομίας και της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων.

Υπεραποδίδει ο προϋπολογισμός

Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο του Ιανουαρίου - Φεβρουαρίου 2024, παρουσιάζεται πλεόνασμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 1.460 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για πλεόνασμα 101 εκατ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2024 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024 και πλεονάσματος 2.308 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2023, όπως δείχνουν τα στοιχεία που δημοσιοποίησε το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.

Το πρωτογενές αποτέλεσμα σε τροποποιημένη ταμειακή βάση διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 3.401 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1.981 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 4.215 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2023. Σημειώνεται ότι το μεγαλύτερο μέρος της διαφοράς του πρωτογενούς πλεονάσματος έναντι του στόχου σε ταμειακούς όρους δεν προσμετράται στο πρωτογενές αποτέλεσμα του 2024 σε δημοσιονομικούς όρους.

Ενδεικτικά, ποσό ύψους 159 εκατ. ευρώ που αφορά σε έσοδα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, τα οποία εισπράχθηκαν ετεροχρονισμένα δεν επηρεάζει το αποτέλεσμα σε δημοσιονομικούς όρους, ενώ σημαντικό μέρος της διαφοράς στις καθαρές εισπράξεις των φορολογικών εσόδων ύψους 565 εκατ. ευρώ προσμετράται στο δημοσιονομικό αποτέλεσμα του έτους 2023. Επιπλέον ποσό 301 εκατ. ευρώ αφορά ετεροχρονισμό μεταβιβαστικών πληρωμών που αναμένεται να πραγματοποιηθούν τους επόμενους μήνες. Επομένως το πρωτογενές αποτέλεσμα σε δημοσιονομικούς όρους διαφέρει σημαντικά από το αποτέλεσμα σε ταμειακούς όρους. Επιπλέον επισημαίνεται ότι τα ανωτέρω αφορούν στο πρωτογενές αποτέλεσμα της Κεντρικής Διοίκησης και όχι στο σύνολο της Γενικής Κυβέρνησης, που περιλαμβάνει και τα δημοσιονομικά αποτελέσματα των Νομικών Προσώπων και των υποτομέων των ΟΤΑ και ΟΚΑ.

Την περίοδο Ιανουαρίου - Φεβρουαρίου 2024, το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 12.671 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 1.593 εκατ. ευρώ ή 14,4% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024. Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως: α) στα αυξημένα φορολογικά έσοδα κατά 565 εκατ. ευρώ μετά την αφαίρεση των επιστροφών, β) στα αυξημένα έσοδα ΠΔΕ κατά 732 εκατ. ευρώ και γ) στην είσπραξη ποσού 159 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που είχε προβλεφθεί ότι θα εισπραχθεί κατά τον μήνα Μάρτιο 2024.

Τα φορολογικά έσοδα

Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 11.401 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 950 εκατ. ευρώ ή 9,1% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024. Η υπερεκτέλεση αυτή εκτιμάται ότι προέρχεται κυρίως από την καλύτερη απόδοση των φόρων εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων του προηγούμενου έτους που εισπράττονται σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2024, όσο και την καλύτερη απόδοση στην είσπραξη των φόρων του τρέχοντος έτους (ΦΠΑ, ΕΦΚ κ.λπ.).