Μετά από 15 χρόνια διαπραγματεύσεων που είχαν ενταθεί τους τελευταίους μήνες, επετεύχθη χθες στο Κάιρο η ιστορική συμφωνία για την ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου, ακολουθώντας την αντίστοιχη που είχε υπογραφεί με την Ιταλία για την οριοθέτηση ΑΟΖ.
Ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, έφυγε χθες εσπευσμένα για την Αίγυπτο προκειμένου να πέσουν οι υπογραφές μιας ιστορικής συμφωνίας.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, «η συμφωνία αυτή εντάσσεται σε μια ευρύτερη στρατηγική διευθέτησης διμερών εκκρεμοτήτων, οικοδόμησης συμμαχιών με τρίτους με τρόπο που προωθεί τα εθνικά συμφέροντα, στη βάση του σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου. Είναι μια ισορροπημένη συμφωνία. Είναι απολύτως σύμφωνη με το Δίκαιο της Θάλασσας, όπως έχει εφαρμοστεί σε πρακτική και σε νομολογία. Επιβεβαιώνεται πανηγυρικά η πάγια θέση μας ότι τα νησιά έχουν κυριαρχικά δικαιώματα υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ. Κατοχυρώνεται η επήρεια των νησιών μας σε θαλάσσιες ζώνες».
Στις διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία, βασικά κριτήρια αποτέλεσαν οι πρόνοιες του Δικαίου της Θάλασσας και κυρίως το δικαίωμα των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες.
Ο Χάρτης της ΑΟΖ
Η ελληνική πλευρά με αυτή τη συμφωνία θέλησε να στείλει μήνυμα προς την Αγκυρα, τονίζοντας πως δεν κάνει παράνομες συμφωνίες, όπως αυτή του τουρκολυβικού μνημονίου, το οποίο ουσιαστικά έρχεται να ακυρώσει η συμφωνία στο Κάιρο.
Μετά την αντίστοιχη συμφωνία με την Ιταλία, η κυβέρνηση τα βρήκε και με το Κάιρο, που κυβερνητικά στελέχη τόνιζαν πως αυτή θα ήταν η πιο δύσκολη συμφωνία. Μια συμφωνία που ο κ. Δένδιας τόνισε πως πρόκειται για μία «υποδειγματική συμφωνία» και «σημαντική» για την Ανατολική Μεσόγειο.
Μητσοτάκης: Νέα πραγματικότητα στην Αν. Μεσόγειο
Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας από την Χάλκη έκανε λόγο για «επιστροφή της νομιμότητας» στην περιοχή.
«Η επίσκεψή μου στην ακριτική Χάλκη, στη Δωδεκάνησο, πραγματοποιείται σε μία ιδιαίτερα σημαντική ημέρα για τη χώρα μας, τη διεθνή νομιμότητα και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο. Υπογράψαμε με τη φίλη Αίγυπτο συμφωνία Οριοθέτησης Θαλασσίων Ζωνών μας. Χρειάστηκαν 15 χρόνια διαπραγματεύσεων για να καταλήξουμε σε μία συμφωνία σύμφωνη με το Διεθνές Δίκαιο, με την οποία αναγνωρίζονται όλα τα δικαιώματα των νησιών μας στις Θαλάσσιες Ζώνες τους. Μία συμφωνία καθ' όλα νόμιμη, που ικανοποιεί απόλυτα και τις δύο χώρες. Μία συμφωνία που δημιουργεί μία νέα πραγματικότητα στην Ανατολική Μεσόγειο και επαναφέρει τη νομιμότητα στην περιοχή. Νομιμότητα που επιχειρήθηκε να διασαλευθεί από το παράνομο και ανυπόστατο τουρκολιβυκό μνημόνιο», είπε ο πρωθυπουργός και πρόσθεσε στέλνοντας μήνυμα προς την Τουρκία:
«Με την Αίγυπτο, όπως και πριν από λίγους μήνες με την Ιταλία, αποδείξαμε ότι η προσήλωση στο Διεθνές Δίκαιο είναι ο μόνος δρόμος για την ασφάλεια, την ειρήνη, τη σταθερότητα και τις σχέσεις καλής γειτονίας. Εμείς σε αυτόν τον δρόμο θα πορευτούμε με όλους τους γείτονές μας. Ελπίζουμε και προσδοκούμε ότι θα πράξουν και εκείνοι το ίδιο».
Οργίλη αντίδραση της Τουρκίας
Όπως αναμενόταν, η Αγκυρα αντέδρασε λίγο μετά, με την πρώτη της κίνηση να είναι η έκδοση νέας NAVTEX. Η υπηρεσία γνωστοποίησε πως θα προχωρήσει σε ασκήσεις με χρήση πραγματικών πυρών σε θαλάσσια περιοχή ανάμεσα σε Ρόδο και Καστελλόριζο το διήμερο 10 και 11 Αυγούστου. Παράλληλα, ο ΥΠ.ΕΞ της Τουρκίας, Μελβούτ Τσαβούσογλου, έκανε λόγο για μια «άκυρη» συμφωνία η οποία «παραβιάζει την υφαλοκρηπίδα» της Τουρκίας.
Στέιτ Ντιπάρτμεντ: Υπέρ της ειρηνικής λύσης διαφωνιών
Οι ΗΠΑ και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ τοποθετήθηκαν για την συμφωνία Ελλάδας και Αιγύπτου για την οριοθέτηση ΑΟΖ στα θαλάσσια σύνορα. Σε σχετική ερώτηση που έγινε κατά την ενημέρωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, η απάντηση του εκπροσώπου ήταν πως οι ΗΠΑ «ενθαρρύνουν όλα τα κράτη να επιλύουν ειρηνικά τις διαφωνίες τους για ζητήματα που αφορούν τα όρια θαλάσσιας δικαιοδοσίας».
