Σταθάκης: Νέες προοπτικές μετά τις Πρέσπες
Η Συμφωνία των Πρεσπών ανοίγει τον δρόμο για την ομαλή ένταξη της γειτονικής χώρας στη διεθνή κοινότητα της περιοχής μας - στο πολιτιστικό, οικονομικό και πολιτικό γίγνεσθαι, αναφέρει ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης, σε άρθρο του στην εφημερίδα Finance & Markets Voice.
Κι αυτό, σε μία ιστορική συγκυρία κατά την οποία στην ευρύτερη περιοχή αποκαθίσταται ένας ιστορικός φυσικός χώρος πολιτιστικών, επενδυτικών και εμπορικών συναλλαγών. Οι οικονομικές προοπτικές που ανοίγονται στην ενδοχώρα των Βαλκανίων δεν αποτελούν κάποιο εθνικό τέχνασμα, αλλά προκύπτουν από ένα βαρύ ιστορικό οικονομικό πλαίσιο, μέσα στο οποίο λειτουργήσαμε για πολλούς αιώνες. Η επέκταση των διεθνών οργανισμών στην περιοχή και, κυρίως, η ενοποίηση των βαλκανικών οικονομιών σε έναν ενιαίο ευρωπαϊκό χώρο, ανοίγει τεράστιες δυνατότητες για την Ελλάδα και για τους γείτονες.
Ενδεικτικά ας δούμε τον χώρο της ενέργειας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση επιδιώκει τη δημιουργίας μιας ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας, για την επίτευξη της οποίας η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει υιοθετήσει ένα μοντέλο-στόχο (Target model). Αυτό προϋποθέτει τη θεσμική εναρμόνιση των κρατών και τη διασύνδεση των ενεργειακών δικτύων τους - πρωτίστως των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας. Η λειτουργία χρηματιστηρίων ενέργειας και η δυνατότητα ανταλλαγής ηλεκτρικών φορτίων θα δημιουργήσει μεγάλες περιφερειακές αγορές, ενισχύοντας τον ανταγωνισμό, αλλά και επιτρέποντας την κινητοποίηση πόρων για μεγάλα επενδυτικά έργα. Ήδη υπάρχει η διασύνδεση της Ελλάδας με την Ιταλία και προχωρά η διασύνδεση με τη Βουλγαρία. Ένα αντίστοιχο έργο και με τη γειτονική χώρα θα συμβάλλει στην ολοκλήρωση της περιφερειακής αγοράς.
Σε δεύτερο χρόνο η ενεργειακή αγορά θα περιλάβει και άλλα προϊόντα πλην του ηλεκτρισμού, όπως το φυσικό αέριο. Ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη σημαντικά διακρατικά επενδυτικά σχέδια για την κατασκευή αγωγών φυσικού αερίου. Ο EastMed προορίζεται να μεταφέρει φυσικό αέριο από την Ανατολική Μεσόγειο, μέσω της ελληνικής πύλης, στην ευρωπαϊκή αγορά. Πρόκειται για ένα σχέδιο που εμπλέκει πολλά κράτη και ενδιαφέρει ακόμη περισσότερα, καθώς διαφοροποιεί τις πηγές ενεργειακού εφοδιασμού - δεν είναι τυχαίο ότι συζητήθηκε και στην πρόσφατη Σύνοδο των Χωρών του Νότου. Εξίσου υψηλής σημασίας έργο είναι ο ΤΑΡ, που πλησιάζει στην ολοκλήρωση, ενώ τώρα ξεκινά η κατασκευή του διασυνδετήριου αγωγού με τη Βουλγαρία (IGB). Αντίστοιχα έργα προωθούνται μεταξύ Βουλγαρίας και Ρουμανίας, η οποία, Ρουμανία, θέτει τα ενεργειακά ζητήματα ψηλά στην ατζέντα της, στο πλαίσιο άσκησης της προεδρίας της ΕΕ.
Σε όλο αυτό το πλαίσιο μπορεί, πλέον, να ενταχθεί και η γειτονική χώρα, με τον αγωγό που θα συνδέει τα Σκόπια με τη Θεσσαλονίκη να προστίθεται στο παραπάνω δίκτυο. Κι αυτά δεν είναι παρά ενδεικτικά παραδείγματα των ποικίλλων εμπορικών και επενδυτικών δυνατοτήτων που ανοίγονται. Σαφώς, οι οικονομικές σχέσεις είναι και σήμερα υπαρκτές. Πλέον, όμως, αποκτούν μία πολύ διαφορετική δυναμική». αναφέρει στο άρθρο του ο κ. Σταθάκης.