Η Κούβα εξελίσσει το οικονομικό της μοντέλο
Ο πρόεδρος της Κούβας ανακοίνωσε πως το οικονομικό μοντέλο της χώρας εξελίσσεται και μέσα από μια σειρά μεταρρυθμίσεων και σωστή νοοτροπία θα καταφέρει να «τονώσει την εθνική οικονομία».
Συγκεκριμένα ο πρόεδρος της Κούβας Μιγκέλ Ντίαζ Κανέλ μιλώντας στη συνάντηση του Κογκρέσου της Ένωσης Οικονομολόγων και Ορκωτών Λογιστών της Κούβας το περασμένο Σαββατοκύριακο στην Αβάνα, δήλωσε πως από του χρόνου τα σχέδια παραγωγής των κρατικών επιχειρήσεων δεν θα επιβάλλονται «εκ των άνω», αλλά από τους ίδιους τους εργάτες. Δηλαδή, η παραγωγή και οι επιλογές θα γίνονται πιο αυτόνομα.
Η οικονομία της χώρας οδηγείται πλέον στην κατεύθυνση που θα της δίνουν οι ίδιοι που την παράγουν: οι εργαζόμενοι. «Πρόκειται για έξυπνο και επαναστατικό μέτρο, που απαιτεί ρεαλισμό, αντικειμενικότητα και υπευθυνότητα» σημείωσε ο κουβανός πρόεδρος.
«Μεγαλύτερη αυτονομία στην παραγωγή κρατικών επιχειρήσεων είναι κάτι το απόλυτα απαραίτητο, αλλά εάν η εξαγγελία του Ντιάζ Κανέλ σημαίνει πράγματι και το τέλος του μαρξιστικού οικονομικού μοντέλου, εδώ θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί» υποστηρίζει στη DW ο Μπερτ Χόφμαν, ειδικός σε θέματα Κούβας στο German Institut of Global and Area Studies. Αυτό όμως το γνωρίζει και ο ίδιος ο πρόεδρος της Κούβας. «Για να εφαρμόσουμε αυτά τα μέτρα που ζητούσε ο κόσμος από καιρό, θα πρέπει να αλλάξει η νοοτροπία» τόνισε στην ίδια ομιλία.
Το μέτρο μεγαλύτερης αυτονομίας στο παραγωγικό μοντέλο είχε ανακοινωθεί αρχικά στο Κογκρέσο του Κομμουνιστικού Κόμματος Κούβας τον Απρίλιο του 2011, καθώς αποτελούσε βασικό κομμάτι του εκσυγχρονισμού των κρατικών επιχειρήσεων που είχε ξεκινήσει από τον πρόεδρο Ραούλ Κάστρο. Ο νόμος για τις μεταρρυθμίσεις των κρατικών επιχειρήσεων του Δεκεμβρίου του 2014 έδωσε στις επιχειρήσεις μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων στη χρηματοδότηση και την ανάπτυξης δικού τους συστήματος μισθοδοσίας.
«Λόγω της δραματικής χειροτέρευσης των εξωτερικών συνθηκών η Κούβα δεν έχει άλλο δρόμο από το να κινητοποιήσει τρόπους μεγαλύτερης εκμετάλλευσης των πηγών της» λέει ο Χόφμαν.
Όπως σημειώνει η Deutsche Welle, πράγματι η γεωπολιτική κατάσταση δεν ευνοεί τη χώρα. Η οικονομική και πολιτική κρίση στη Βενεζουέλα, στενό σύμμαχο της Κούβας, γίνεται αισθητή και στο νησί. Οι εισαγωγές πετρελαίου από το Καράκας έχουν μειωθεί στο μισό. Με τη λήξη του προγράμματος γιατρών Mais Médicos (Περισσότεροι Γιατροί) με τη Βραζιλία μειώνεται ετησίως ένα ποσό συναλλάγματος της τάξης των 400 εκ. δολαρίων. Από την πλευρά των ΗΠΑ ο πρόεδρος Τραμπ αυστηροποίησε την πολιτική αποκλεισμού κάνοντας χρήση ενός παλαιού νόμου. Από τον Μάιο όποιος ξένος επιχειρηματίας εκμεταλλεύεται κατασχεμένες και κρατικοποιημένες εταιρείες, θα πρέπει να λογοδοτεί ενώπιον της αμερικανικής δικαιοσύνης. Στόχος του είναι δημιουργήσει αίσθημα ανασφάλειας σε δυνητικούς επενδυτές.
Για τον Χόφμαν το πρόβλημα ξεπερνά την αυτονομία των παραγωγικών πηγών και την ανάγκη ξένου κεφαλαίου. «Και ο ιδιωτικός τομέας και οι συνεταιρισμοί χρειάζονται περισσότερο ελεύθερο χώρο κινήσεων και περισσότερη ασφάλεια δικαίου. Το κυβερνητικό πρόγραμμα ξεκίνησε με πολύ αργό ρυθμό προς την κατεύθυνση σταδιακών μεταρρυθμίσεων, τώρα όμως ο χρόνος δεν επαρκεί και θα πρέπει η κυβέρνηση να κινηθεί πολύ γρήγορα. Όμως άμεση βελτίωση του εφοδιασμού και της περίθαλψης δεν αναμένεται. Το μέλλον θα είναι δύσκολο για την Κούβα».