Ποιος μπορεί να θωρακίσει την οικονομία από την πανδημία
Οι επενδυτές οι αναλυτές και οι επιχειρηματίες ανά τον κόσμο έχουν το βλέμμα στραμμένο προς τις Κεντρικές Τράπεζες για να δουν αν μπορούν να βγάλουν τις οικονομίες από τη δίνη της κρίσης που δημιουργεί ο κορωνοϊός. Ωστόσο, η δραστική περικοπή των επιτοκίων που αποφάσισε το βράδυ της Κυριακής η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ δε φάνηκε να αντανακλά αισιοδοξία στις αγορές και το αμερικανικό χρηματιστήριο πραγματοποίησε τη Δευτέρα μία ακόμα βουτιά.
Πράγμα που σημαίνει ότι η απάντηση στο ερώτημα του τίτλου είναι μάλλον πολύ δύσκολη. Ήδη από την περασμένη εβδομάδα, οι Κεντρικές Τράπεζες μείωσαν τα επιτόκια και πήραν μία σειρά άλλων μέτρων για να σταματήσουν το οικονομικό σοκ στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η FED ανακοίνωσε ότι θα ρίξει 1,5 τρισ. δολάρια στις χρηματιστηριακές αγορές. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ανακοίνωσε ότι θα ξαναρχίσει το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης αγοράζοντας ομόλογα για να στηρίξει την οικονομία, ενώ και η Τράπεζα της Αγγλίας έκοψε τα επιτόκια σε ιστορικό χαμηλό.
Παρά την καθυστέρηση στην αρχή, οι κυβερνήσεις πήραν τη σκυτάλη. Η Μεγάλη Βρετανία ανακοίνωσε περικοπές φόρων ύψους 30 δισ. στερλινών και επιπλέον δημόσιες δαπάνες. Ενώ η Γερμανία ανακοίνωσε μισό τρισ. ευρώ για εγγυήσεις σε επιχειρήσεις, προσθέτοντας ότι το ποσό θα αυξηθεί αν υπάρξει ανάγκη.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο Ντόναλντ Τραμπ κήρυξε τη χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και η Βουλή των Αντιπροσώπων πέρασε νομοθεσία – την οποία στήριξαν και τα δύο κόμματα – για να αυξηθούν οι έλεγχοι και να τακτοποιηθούν ζητήματα, όπως η άδεια λόγω ασθένειας.
Όμως, όλες αυτές οι δράσεις – που δεν έγιναν σε παγκόσμιο συντονισμό – δε φαίνεται να μπορούν να ηρεμήσουν τον πανικό που πλανάται πάνω από τις αγορές. Ήδη οι αγορές έχουν υποστεί τις σημαντικότερες απώλειες από την οικονομική κρίση του 2008 και ο Dow Jones είναι ήδη σε bear market, δηλαδή έχει καταγράψει απώλειες άνω του 20%.
Αυτό, λοιπόν, που διαπιστώνουν πια οι επενδυτές είναι ότι οι Κεντρικές Τράπεζες διαθέτουν πλέον περιορισμένα εργαλεία για να αντιμετωπίσουν την οικονομική κρίση, μετά από χρόνια επιτοκίων σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Ταυτόχρονα, οι δράσεις των κυβερνήσεων ανακοινώθηκαν εν μέσω πολλών αντιδράσεων.
Το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι όλα τα νομισματικά και δημοσιονομικά μέτρα χρειάζονται κάποιο χρόνο για να λειτουργήσουν, οπότε δεν μπορούν να ηρεμήσουν τις ανησυχίες στο ενδιάμεσο διάστημα. Πράγμα που σημαίνει ότι η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται αυτή τη στιγμή μέσα σε μία δίνη και δεν είναι καθόλου βέβαιο αν αυτή η κρίση θα κοπάσει σύντομα και ποιες θα είναι οι συνέπειες.