Ποια είναι τα σενάρια που επεξεργάζονται στις Βρυξέλλες για τον ενεργειακό Χειμώνα
Οι αποθήκες στην Ευρώπη είναι γεμάτες σχεδόν 100%, ο καιρός αντέχει και σίγουρα δεν “μυρίζει” βαρυχειμωνιά. Και τότε γιατί το φυσικό αέριο επιμένει να κινείται στα υψηλά του τελευταίου οκταμήνου, ανεβοκατεβαίνοντας το “κατώφλι” των 50 ευρώ;
Προφανώς η κρίση στη Μ. Ανατολή ρίχνει βαριά σκιά και προκαλεί νευρικότητα, ωστόσο το... φλερτ του φυσικού αερίου με τα 50 ευρώ είχε ξεκινήσει νωρίτερα. Σύμφωνα με διεθνείς αναλυτές και παράγοντες της αγοράς, ακόμα και με πλήρως γεμάτες αποθήκες η Ευρώπη δεν αισθάνεται ακόμα άνετα, “νιώθοντας” εκτεθειμένη σε έναν ανταγωνισμό τιμών από τις χώρες της Άπω Ανατολής για τα πολύτιμα φορτία LNG. Οι πιο... κυνικοί σημειώνουν ότι ο λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται, κοινώς ότι το πεδίο της Ενέργειας προσφέρεται ακόμα για κερδοσκοπικά παιχνίδια.
Η κατάσταση με το πετρέλαιο είναι σαφώς πιο σύνθετη, καθώς το ισοζύγιο προσφοράς- ζήτησης καθορίζει τις τιμές και διαφοροποιείται ανάλογα με τα νέα που έρχονται είτε από το μέτωπο του ΟΠΕΚ είτε από τους οικονομικούς δείκτες της Κίνας και των ΗΠΑ. Η ουσία είναι αυτήν τη στιγμή κινείται πάνω από τις επίσημες παραδοχές και με τάσεις ανοδικές προς τα 100 δολάρια.
Η Αθήνα δεν είναι η μοναδική που παρακολουθεί τις εξελίξεις στην Ενέργεια. Παρά ταύτα, μπαίνοντας στην τελική ευθεία για το τελικό σχέδιο του Προϋπολογισμού για το 2024, οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΓΛΚ διαπιστώνουν ότι το βασικό σενάριο για το ενεργειακό κόστος δεν δείχνει να επαληθεύεται, με ό,τι μπορεί να συνεπάγεται αυτό για τις μακροοικονομικές παραδοχές. Το βασικό σενάριο εργασίας, που “πατάει” πάνω στις παραδοχές της Κομισιόν και της ΕΚΤ, προβλέπει τιμή φυσικού αερίου στα 40 ευρώ και τιμή πετρελαίου γύρω στα 82 ευρώ. Οι όποιες αποκλίσεις “φρενάρουν” το ΑΕΠ, επιβαρύνουν το Ισοζύγιο Πληρωμών, πιέζουν τις κρατικές δαπάνες για την κάλυψη των ενεργειακών δαπανών της Γενικής Κυβέρνησης.
Απομένοντας μερικά 24ωρα για τη συμπλήρωση ενός μήνα από το ξέσπασμα της κρίσης στη Μ. Ανατολή, στις Βρυξέλλες “μετράνε” τις πιθανότητες για κλιμάκωση ή αποκλιμάκωση, γνωρίζοντας ότι η κατάσταση παραμένει ρευστή. Όπως φαίνεται, ωστόσο, από την ανάλυση του Bruegel, στην παρούσα φάση, η εκτίμηση είναι ότι το πράγμα δεν θα ξεφύγει.
“Οι δραματικές πρόσφατες εξελίξεις στο Ισραήλ και τη Γάζα είχαν μέχρι στιγμής περιορισμένες συνέπειες όσον αφορά τις τάσεις των χρηματοπιστωτικών αγορών, εκτός του ίδιου του Ισραήλ. Οι τιμές του πετρελαίου έχουν μειωθεί σε σχέση με το επίπεδό τους στα τέλη Σεπτεμβρίου. Ο πόλεμος έχει προκαλέσει πολλές αναλύσεις μεταξύ των συμμετεχόντων στην αγορά, αλλά είχε εντυπωσιακά λίγες πραγματικές επιπτώσεις στην αγορά. Ο λόγος για αυτή την εντυπωσιακή αντίθεση είναι ότι οι περισσότεροι συμμετέχοντες στην αγορά φαίνεται να θεωρούν πολύ χαμηλή την πιθανότητα σημαντικής κλιμάκωσης. Σύμφωνα με την εκτίμησή τους, κανένας από τους κύριους γεωπολιτικούς παίκτες στη Μέση Ανατολή - οι Ηνωμένες Πολιτείες, το Ιράν, η Σαουδική Αραβία, η Κίνα και το ίδιο το Ισραήλ - δεν έχει συμφέρον να επεκτείνει τη σύγκρουση πέρα από το σημερινό της πεδίο, με επίκεντρο τη Γάζα”, επισημαίνει ο Nicolas Veron, συμπληρώνοντας ότι οι περισσότεροι από τους δευτερεύοντες παίκτες (συμπεριλαμβανομένης της ΕΕ, η οποία είναι πολύ αποδιοργανωμένη για να μπορέσει να διαδραματίσει κύριο ρόλο) έχουν την ίδια νοοτροπία, αν και υπάρχουν εξαιρέσεις, όπως καταδεικνύει η πολιτοφυλακή των Χούτι της Υεμένης που ισχυρίζεται ότι εκτόξευσε πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς εναντίον του Ισραήλ.
Συνολικά, αυτό που φαίνεται να οδηγεί τις αγορές είναι η εκτίμηση ότι τα κλιμακούμενα περιστατικά δεν θα επιτραπεί να ξεφύγουν από τον έλεγχο, με χαμηλή πιθανότητα λανθασμένου υπολογισμού από τους βασικούς συμμετέχοντες.
“Η αγορά, φυσικά, έχει κάνει λάθος και στο παρελθόν”, σπεύδει να τονίσει ο Veron. “Κανένας λογικός άνθρωπος δεν μπορεί να αισθάνεται άνετα για τον τεράστιο ανθρώπινο πόνο και τα γεγονότα που εκτυλίσσονται στην ανατολική Μεσόγειο τις τελευταίες τέσσερις εβδομάδες. Η αλληλουχία των γεγονότων που ξεκίνησε στις 7 Οκτωβρίου βρίσκεται ακόμη στην αρχή της, χωρίς να λείπουν τα σενάρια στα οποία οι καταστροφικές ζημιές εξαπλώνονται πολύ πέρα από τη Γάζα και το Ισραήλ. Προς το παρόν, η βασική εκτίμηση των αγορών είναι ότι αυτά τα σενάρια δεν θα υλοποιηθούν”...