FT: Πώς μια ελληνική εταιρεία κρατάει τα φώτα αναμμένα στο Ισραήλ

Στην εταιρεία ελληνικών συμφερόντων Energean που δραστηριοποιείται στην παραγωγή φυσικού αερίου στο Ισραήλ αναφέρεται με δημοσίευμά της στην ιστοσελίδα της η βρετανική εφημερίδα Financial Times.

Όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα, περίπου 75 χιλιόμετρα από τις ακτές του βόρειου Ισραήλ βρίσκεται ένα πλοίο που κάποτε ήταν στόχος της Χεζμπολάχ και τώρα φυλάσσεται από δύο ισραηλινά πολεμικά πλοία, τα οποία έχουν αναλάβει να διασφαλίσουν ότι τα φώτα παραμένουν αναμμένα στο Ισραήλ κατά τη διάρκεια του πολέμου κατά της Χαμάς στη Γάζα.

Η γιγαντιαία πλωτή μονάδα παραγωγής είναι το κύριο περιουσιακό στοιχείο της εισηγμένης στο χρηματιστήριο του Λονδίνου Energean, η οποία άρχισε να παράγει φυσικό αέριο από το κοίτασμα Karish πέρυσι.

Αν και μια σχετικά μικρή εταιρεία στη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου, η Energean «παρέχει κατά καιρούς έως και το 60% της συνολικής ζήτησης φυσικού αερίου του Ισραήλ» από το Karish μετά τη σφαγή περίπου 1.200 Ισραηλινών από τη Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, δήλωσε ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Μαθιός Ρήγας.

«Έπρεπε να παράγουμε για να κρατήσουμε τα φώτα αναμμένα στο Ισραήλ, "απλά διατηρήστε τη ροή του φυσικού αερίου" ήταν το μήνυμα, έτσι πήγαμε στο μέγιστο της δυναμικότητας», δήλωσε ο Ρήγας στους Financial Times.

Την ευθύνη ανέλαβε η Energean μετά την εντολή της ισραηλινής κυβέρνησης για προσωρινή διακοπή της λειτουργίας του κοιτάσματος φυσικού αερίου Ταμάρ που διαχειρίζεται η Chevron, το οποίο κανονικά καλύπτει περίπου το 70% των ενεργειακών αναγκών της χώρας.

Η πλατφόρμα παραγωγής στο Tamar, που είναι ορατή από τα βόρεια στη λωρίδα της Γάζας, βρίσκεται μόλις 25 χιλιόμετρα από τις ακτές του νότιου Ισραήλ -σε απόσταση βολής από τις ρουκέτες της Χαμάς, αν και η παραγωγή αποκαταστάθηκε μετά από ένα μήνα.

Για τον Ρήγα, οι κίνδυνοι για τους παραγωγούς φυσικού αερίου στα ανοικτά του Ισραήλ δεν είναι καινούργιοι. Τον Ιούλιο του περασμένου έτους το Ισραήλ κατέρριψε τρία αναγνωριστικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη της Χεζμπολάχ, τα οποία η λιβανέζικη μαχητική οργάνωση ισχυρίστηκε ότι κατευθύνονταν προς το πλωτό σκάφος παραγωγής της Energean Power καθώς προσέγγιζε στο Karish κι ενώ εκτυλισσόταν η διαμάχη μεταξύ του Τελ Αβίβ και της Βηρυτού για τον έλεγχο του κοιτάσματος φυσικού αερίου.

Η παραγωγή φυσικού αερίου ξεκίνησε στην περιοχή μόλις τον Οκτώβριο του 2022, με τη διαμεσολάβηση των ΗΠΑ σε μια συμφωνία ορόσημο για τα θαλάσσια σύνορα μεταξύ των δύο χωρών, αφήνοντας το κοίτασμα Karish στην ισραηλινή πλευρά της γραμμής.

Ο πόλεμος με τη Χαμάς αναζωπύρωσε τους φόβους ότι η Χεζμπολάχ θα προσπαθήσει να στοχεύσει ξανά την Energean, οδηγώντας σε πτώση 20% τη μετοχή της εταιρείας με την έναρξη της σύγκρουσης. Όμως, έχοντας σταθεροποιηθεί τις τελευταίες εβδομάδες καταγράφει πτώση μόλις 6% από τα προ σύρραξης επίπεδα, αποτιμώντας την Energean στο 1,7 δισ. λίρες, γεγονός που οφείλεται εν μέρει από τον Ρήγα και άλλα ανώτερα στελέχη που μπήκαν στην αγορά.

Ο Άλεξ Σμιθ, αναλυτής στην Investec, αναφέρει: «Παρά το γεγονός ότι η εταιρεία έχει μια σειρά από δραστηριότητες σε πολλές χώρες, είναι σε μεγάλο βαθμό εκτεθειμένη στο κοίτασμα Karish και υπάρχει αναμφισβήτητα κίνδυνος για το περιουσιακό στοιχείο. Καθώς αυξάνει την παραγωγή, αποτελεί τον βασικό παράγοντα για τις τρέχουσες και μελλοντικές ταμειακές ροές».

Ο Ρήγας δηλώνει βέβαιος ότι το πλοίο είναι καλά προστατευμένο, με τα δύο ισραηλινά πολεμικά πλοία να φέρουν τη θαλάσσια έκδοση της αντιπυραυλικής ασπίδας «Iron Dome» του Ισραήλ.

Η πλωτή εγκατάσταση είχε μία σύντομη διακοπή λειτουργίας τον Οκτώβριο εξαιτίας ελαττωματικής μέτρησης του μετρητή, αλλά κατά τα άλλα παράγει σε πλήρη δυναμικότητα σε όλη τη διάρκεια του πολέμου. Το ελάχιστο πλήρωμα συνεχίζει την παραγωγή, ενώ το μη απαραίτητο προσωπικό έχει μεταφερθεί στην Ελλάδα και την Κύπρο. Σύμφωνα με τον Ρήγα, τα μέλη του πληρώματος μεταφέρονται αεροπορικώς στο πλοίο από την Κύπρο.

Μια άλλη σημαντική βραχυπρόθεσμη πρόκληση που αντιμετωπίζει ο διευθύνων σύμβουλος είναι η διαχείριση της ποικιλόμορφης ομάδας προσωπικού σε μια εποχή που οι εντάσεις είναι υψηλές στην περιοχή. Η Energean έχει γραφεία στην Αίγυπτο, όπου πραγματοποιεί γεωτρήσεις για φυσικό αέριο σε συνεργασία με την ιταλική Eni στο πλαίσιο της στρατηγικής της με επίκεντρο την Ανατολική Μεσόγειο.

«Έχουμε ανθρώπους στο γραφείο στο Ισραήλ που έχουν τα παιδιά τους στον πόλεμο, που πρέπει να πηγαίνουν σε καταφύγια πολλές φορές την ημέρα, που ζουν με τη φρίκη της 7ης Οκτωβρίου. Όμως η άποψή τους είναι ότι έχουν μια δουλειά να κάνουν και την κάνουν», τονίζει ο Ρήγας.

«Έχουμε όμως και τους μουσουλμάνους που αντιδρούν πολύ έντονα για την κατάσταση στη Γάζα. Δουλεύοντας σε αυτή την περιοχή πρέπει να μπορείς να διαχειριστείς αυτές τις εντάσεις», προσθέτει.

Ο Ρήγας, μηχανικός πετρελαίου και πρώην τραπεζίτης στον τομέα της ενέργειας, ίδρυσε την Energean το 2007. Έχοντας ξεκινήσει με ένα μικρό κοίτασμα πετρελαίου στην πατρίδα του, την Ελλάδα, η εταιρεία απέκτησε το κοίτασμα Karish το 2016, καθώς το Ισραήλ επεδίωκε να διαφοροποιήσει τους ομίλους που δραστηριοποιούνται στη χώρα.

Το Ισραήλ ιστορικά βασιζόταν στις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων για την κάλυψη των ενεργειακών του αναγκών. Όμως, μετά τις μεγάλες ανακαλύψεις κοιτασμάτων φυσικού αερίου από το 2009 και την έναρξη της παραγωγής από το Tamar και το μεγαλύτερο κοίτασμα Leviathan, η χώρα κατάφερε να γίνει εξαγωγέας φυσικού αερίου.

Ο Ρήγας αντιπαραβάλλει την ταχύτητα με την οποία το Ισραήλ έχει αναπτύξει τα κοιτάσματα του φυσικού αερίου με άλλες χώρες όπως η Κύπρος, όπου η ανάπτυξη παρόμοιων κοιτασμάτων έχει μόλις αρχίσει. Επικρίνει επίσης την αποτυχία πολλών μικρότερων φορέων εκμετάλλευσης πετρελαίου και φυσικού αερίου που έχουν δώσει υπερβολικές υποσχέσεις στους επενδυτές.

«Εμείς δείξαμε ότι μπορείς πραγματικά να χτίσεις μια σημαντική επιχείρηση πετρελαίου και φυσικού αερίου και να επιστρέψεις χρήματα στους μετόχους, επειδή ο κλάδος μας δυσκολεύεται στο να φέρνει αποτελέσματα», υπογραμμίζει ο Ρήγας.

Ο ίδιος υποστηρίζει ότι η εστίαση της Energean στην Ανατολική Μεσόγειο απέδωσε καρπούς, καθώς «γνωρίζει τα πετρώματα και ξέρουμε και τα ζητήματα που βρίσκονται πάνω από την επιφάνεια του εδάφους. Άρα καταλαβαίνουμε πώς να παράγουμε φυσικό αέριο, κάτι που έχει αποδειχθεί από την επιχειρησιακή μας επιτυχία. Και κατανοούμε πώς να αντιμετωπίζουμε τη γεωπολιτική, όπως αποδεικνύουμε σήμερα».