Πώς ο Nord Stream 2 έγινε «όπλο» στη γεωπολιτική σκακιέρα

Φωτογραφία: AP Images

Ένας υποθαλάσσιος αγωγός που έγινε για να μεταφέρει φυσικό αέριο από τη Ρωσία στη Γερμανία έχει γίνει αυτό που οι δύο χώρες διαβεβαίωναν ότι δε θα γίνει ποτέ: Ένα όπλο στη γεωπολιτική κρίση.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Μεγάλη Βρετανία, η Ουκρανία και πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν δηλώσει την έντονη αντίθεσή τους με τον αγωγό από τότε που ανακοινώθηκε για πρώτη φορά το 2015, προειδοποιώντας ότι το σχέδιο θα αυξήσει την επιρροή της Μόσχας στην Ευρώπη.

Ο αγωγός των 1.200 χιλιομέτρων ολοκληρώθηκε στον περασμένο Σεπτέμβριο και αναμένει την τελική έγκριση. Και παρά το γεγονός ότι ακόμα δεν είναι λειτουργικό, έχει δημιουργήσει μεγάλα θέματα μεταξύ παραδοσιακών συμμάχων σε μία στιγμή που κλιμακώνεται η ένταση μεταξύ της Δύσης και της Ρωσίας.

Και, όπως υποστηρίζουν αναλυτές, «αυτό από μόνο του είναι μία νίκη του Βλαντιμίρ Πούτιν». Η ειδική αναλύτρια, Κριστίν Μπερζίνα, εξηγεί ότι «με δεδομένο ότι ο στόχος της Ρωσίας είναι να διχάσει τους πάντες, αν προσπαθούν να διχάσουν τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ, ο αγωγός, Nord Stream 2, αποτελεί μία υπέροχη ευκαιρία.

Για χρόνια, και η Γερμανία, αλλά και η Ρωσία υποστήριζαν ότι ο αγωγός, Nord Stream 2, είναι ένα καθαρά επιχειρηματικό σχέδιο και δεν έχει καμία σχέση με την πολιτική.

Όμως, στη Κεντρική και την Ανατολική Ευρώπη, όπου η παροχή φυσικού αερίου από τη Ρωσία παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στη θέρμανση των σπιτιών, ελάχιστα θέματα είναι πιο πολιτικά από την ασφάλεια της ενέργειας. Με τις τιμές του φυσικού αερίου να έχουν ήδη αγγίξει ιστορικά υψηλά, πολλοί φοβούνται – και δικαίως – ότι περαιτέρω κλιμάκωση της έντασης θα επιδεινώσει την κατάσταση για τους Ευρωπαίους καταναλωτές.

Και παρά το γεγονός ότι η Μόσχα αρνείται ότι χρησιμοποιεί τις τιμές της ενέργειας για να πιέσει την Ευρώπη, η Διεθνής Επιτροπή Ενέργειας κατηγορεί ανοιχτά τη Μόσχα ότι συμβάλει στην ευρωπαϊκή κρίση, καθώς έχει μειώσει τις ποσότητες φυσικού αερίου.

Οι ΗΠΑ και η Ευρώπη προετοιμάζονται για την πιθανότητα η Ρωσία να εργαλειοποιήσει τις εξαγωγές φυσικού αερίου στην Ευρώπη ως αντίποινα σε οποιαδήποτε δράση.

Το CNN αποκάλυψε ότι η κυβέρνηση του Μπάιντεν βρίσκεται σε διαρκείς συνεννοήσεις με πολλές χώρες στην Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και την Ασία για να αυξήσουν την παραγωγή υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Ευρώπη σε περίπτωση που μία ρωσική εισβολή στην Ουκρανία οδηγήσει σε ελλείψεις αερίου.

Ως ο σημαντικότερος πελάτης του ρωσικού αερίου, η Γερμανία ήταν διστακτική στο να χρησιμοποιήσει τον αγωγό για να πιέσει τη Μόσχα. Πριν από λιγότερο από δύο χρόνια, το υπουργείο Άμυνας της χώρας είχε προειδοποιήσει για το ενδεχόμενο να χρησιμοποιηθεί ο Nord Stream 2 στο πλαίσιο της διαμάχης.

Όμως, καθώς η ένταση αυξανόταν μεταξύ της Ρωσίας και της Δύσης, η Γερμανία άρχισε να ξεχνάει το θέμα έως την περασμένη εβδομάδα που η νέα υπουργός Εξωτερικών, Αναλίνα Μπέρμποκ – υπό τις πιέσεις της Ουάσιγκτον – συμπεριέλαβε τον Nord Stream 2 σε ένα πιθανό πακέτο κυρώσεων έναντι της Ρωσίας.

Ταυτόχρονα, και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν αρχίσει να μειώνουν τις πιέσεις για τον αγωγό. Τον περασμένο μήνα, η αμερικανική Γερουσία καταψήφισε σχετική πρόταση του Ρεπουμπλικανού, Τεντ Κρουζ.

Η Ουκρανία και άλλες χώρες της Ανατολικής Ευρώπη έχουν προειδοποιήσει ότι ο αγωγός των 11 δισεκατομμυρίων δολαρίων θα καθιστούσε την περιοχή πιο επιρρεπή στα «καπρίτσια» της Ρωσίας. Προσπερνώντας την Ουκρανία, η αλήθεια είναι ότι ο Nord Stream 2 διευκολύνει το σχέδιο της Μόσχας για απομόνωση της Ουκρανίας.

Πάντως, ο αγωγός είναι ένα έργο εξαιρετικής σημασίας για τη Ρωσία, η οποία βασίζεται στις εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου για πάνω από το 40% του ΑΕΠ της. Και ενδεχόμενη ακύρωση του Nord Stream 2 δημιουργεί μεγάλο πρόβλημα για την οικονομία της χώρας, η οποία επίσης βασίζεται στις εισαγωγές για μία σειρά βασικών αγαθών.

ΣΧΕΤΙΚΑ