«Φρένο» στις κατασχέσεις, αρρυθμίες στους ελέγχους

Μόλις 260 εκατ. ευρώ αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών στις αρχές του Απριλίου, κατέγραψε η ΑΑΔΕ, αλλά αυτό το «φρενάρισμα» δεν θα πρέπει να εκπλήσσει ούτε να δημιουργεί ψευδαισθήσεις ότι ξαφνικά τα προβλήματα επιχειρήσεων- νοικοκυριών λύθηκαν κι άρχισαν να τηρούν «ρολόι» τις φορολογικές τους υποχρεώσεις.

Αφενός η προσδοκία των 120 δόσεων με την υποχρέωση τακτοποίησης όλων των τρεχουσών εκκρεμοτήτων, αφετέρου ο εκλογικός κύκλος, δίνουν επαρκείς εξηγήσεις για την εικόνα, ειδικά αν ανατρέξει κανείς και στα στοιχεία για τα νέα μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης, που αποτυπώνουν μια κατάσταση… εκεχειρίας: περίπου 9.000 νέες κατασχέσεις, όταν μέχρι από μερικούς μήνες γίνονταν 1.000 την ημέρα.

Παρά ταύτα, κοιτώντας κανείς το… δάσος, μπορεί να αντιληφθεί ότι η κατάσταση πόρρω απέχει από το να χαρακτηριστεί ιδανική. Το σύνολο παλιών και νέων οφειλών διατηρείται πάνω από τα 104 δις ευρώ, τα νέα χρέη από την αρχή της χρονιάς οδεύουν προς τα 3 δις ευρώ χωρίς να έχουμε μπει στην «καρδιά» των φορολογικών υποχρεώσεων, περί τα 3,9 εκατομμύρια φορολογούμενοι έχουν ανοικτούς λογαριασμούς με την εφορία, 1.205.540 από αυτούς έχουν ήδη υποστεί μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης και περίπου άλλοι 620 χιλιάδες βρίσκονται στον… προθάλαμο.

Από τα παραπάνω νούμερα, γίνεται αντιληπτή η κρισιμότητα του στοιχήματος για τις 120 δόσεις. Αν δεν επιβεβαιωθούν οι προσδοκίες του υπουργείου Οικονομικών για δημοσιονομικό όφελος περί τα 380 εκατ. ευρώ και δικαιωθούν οι Ευρωπαίοι τεχνοκράτες που υπολογίζουν «τρύπα» ως και 1,1 δις ευρώ μόνο για φέτος, το ντόμινο στο δημοσιονομικό πεδίο είναι προφανές. Το «κλειδί» είναι να μπορέσουν οι φορολογούμενοι, που θα υπαχθούν στη ρύθμιση, να καλύπτουν παράλληλα και τις τρέχουσες υποχρεώσεις και κάπως έτσι ο «εκλογικός» Ιούλιος, που είναι ο μήνας της πρώτης δόσης του φόρου εισοδήματος και ο πρώτος θερινός μήνας- βαρόμετρο για τις εισπράξεις του ΦΠΑ, χαρακτηρίζεται ως βαρόμετρο.

Οι Ευρωπαίοι εκφράζουν, πάντως, ανησυχίες για την εισπραξιμότητα των φορολογικών εσόδων, πέρα από το θέμα των 120 δόσεων, για το οποίο εξαρχής δεν έκρυψαν την αντίθεση τους. Βάζοντας στο μικροσκόπιο των επιδόσεις των ελεγκτικών μονάδων, διαπιστώνουν ότι η εικόνα είναι μικτή κι ότι ακόμα κι εκεί όπου οι υπηρεσίες έχουν υπερβεί τους στόχους, σε σχέση με το 2018 βρίσκονται πίσω. Για παράδειγμα, οι εισπράξεις του πρώτου τριμήνου από τις παλιές ληξιπρόθεσμες οφειλές, έφτασαν στα 924 εκατ. ευρώ και δεν απέχουν μόνο από το στόχο των 970 εκατ. ευρώ αλλά κι από την περσινή επίδοση των 985 εκατ. ευρώ, ενώ τα έσοδα από την Ειδική Μονάδα για τους μεγαλοφειλέτες έφτασαν στα 200 εκατ. ευρώ έναντι στόχου 185 εκατ. ευρώ αλλά περσινών εισπράξεων 235 εκατ. ευρώ.

Οι Ευρωπαίοι εστιάζουν στο πεδίο των «φρέσκων» υποθέσεων, που είναι, άλλωστε ο βασικός στόχος της ΑΑΔΕ, με τη λογική ότι όσο πιο κοντινή η χρήση που ελέγχεται και βεβαιώνεται η παράβαση, τόσο μεγαλώνουν οι πιθανότητες είσπραξης. Εδώ, όμως, φαίνεται ότι υπάρχει πρόβλημα. Ο βασικός στόχος στο πρώτο τρίμηνο ήταν από το σύνολο των ολοκληρωμένων ελέγχων, το 70% να αφορά σε φρέσκες υποθέσεις. Το αποτέλεσμα ήταν, όμως, απογοητευτικό: μόλις 54,7%.

Ανεξήγητες αρρυθμίες εμφανίζει ειδικά το Κέντρο Είσπραξης Μεγάλων Φορολογούμενων. Μετά το «μπαμ» του Ιανουαρίου, όπου «έκλεισαν» 317 υποθέσεις, η πορεία είναι φθίνουσα και είναι ενδεικτικό ότι τον Απρίλιο ολοκληρώθηκε μόλις 1 έλεγχος. Ειδικά, δε, όσον αφορά στις φρέσκες υποθέσεις, από την αρχή του χρόνου έχουν ολοκληρωθεί 30 έλεγχοι. Και οι εισπράξεις; 14,8 εκατ. ευρώ.

Μια άλλη εστία προβληματισμού, είναι οι εκκρεμείς αιτήσεις επιστροφής φόρων, καθώς φαίνεται ότι κινούνται με δύο ταχύτητες. Από τη μια, το stock των αιτήσεων που έχουν εκκαθαριστεί συνεχώς μειώνεται και είναι ενδεικτικό ότι από τα 312,5 εκατ. στο τέλος του 2018, είχαν περιοριστεί στα 235,9 εκατ. ευρώ στο τέλος του πρώτου τριμήνου του 2019. Από την άλλη, πληθαίνουν οι αιτήσεις που μένουν στο συρτάρι, κοινώς δεν έχουν πάρει Ατομικό Φύλλο Εκκαθάρισης, με αποτέλεσμα από τα 274,6 εκατ. ευρώ στο τέλος της προηγούμενης χρονιάς, να έχουμε φτάσει αισίως στα 529,7 εκατ. ευρώ