Οι υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπολόγισαν ότι στους μήνες της πανδημίας, έκαναν «φτερά» 120- 140 δισ ευρώ, από δυνητικά έσοδα ΦΠΑ σε όλα τα κράτη- μέλη. Το 4-5% αυτών των απωλειών αφορούν στα κρατικά ταμεία της Ελλάδας. Είναι η περιβόητη “τρύπα” του ΦΠΑ, η οποία δυστυχώς δεν είναι φαινόμενο του κορωνοϊού αλλά χρόνια νόσος.
Έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που αξιοποίησε τα δεδομένα μελετών κι εκθέσεων της Κομισιόν, επιχείρησε να καταγράψει τις δυσλειτουργίες, τα «κενά», τις στρεβλώσεις και φυσικά τις απώλειες εσόδων για τα κράτη αλλά και τις ίδιες τις επιχειρήσεις, από το υφιστάμενο πλαίσιο που διέπει το ΦΠΑ. Και μόνο το γεγονός ότι μόλις φέτος ενεργοποιήθηκε σε ευρωπαϊκό επίπεδο μια ασφαλιστική δικλείδα για την αποφυγή ενδοκοινοτικής απάτης σε ηλεκτρονικές συναλλαγές, με την υποχρέωση πληρωμής του ΦΠΑ να βαραίνει πλέον τον παραλήπτη, φανερώνει το πρόβλημα.
Ξεκινώντας από τις απώλειες εσόδων, η Ελλάδα διαχρονικά έχει τη χειρότερη επίδοση μετά τη Ρουμανία και ειδικά όσον αφορά στο 2020, η «τρύπα» του ΦΠΑ υπολογίζεται σε τουλάχιστον 6 δισ ευρώ, καθώς ενώ θα έπρεπε να εισπραχθούν περί τα 21 δισ ευρώ με βάση τους συντελεστές και τα επίπεδα κατανάλωσης, στο ταμείο έφτασαν γύρω στα 15 δισ ευρώ!
Πολυπλοκότητα, γραφειοκρατία, διαφθορά είναι οι βασικές αιτίες για την απώλεια αυτών των εσόδων, που ισοδυναμούν με δύο ΕΝΦΙΑ το χρόνο! Μόνο τυχαίο δεν είναι το γεγονός ότι το ποσοστό συμμόρφωσης το 2020 της πανδημίας, έπεσε στο 68%, καθώς η «χαλάρωση» των φορολογικών ελέγχων σε συνδυασμό με την «έκρηξη» των συναλλαγών εξ αποστάσεως δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για την αύξηση της φοροδιαφυγής. Σημειωτέον ότι ένας από τους λόγους που επέμειναν οι Θεσμοί για την αύξηση του ορίου απαλλαγής από ΦΠΑ στις 20.000 ή 25.000 ευρώ, ήταν ακριβώς αυτός. Να απαλλαγούν δηλαδή οι μικρές κυρίως από το βραχνά του ΦΠΑ, που λειτουργεί ως θερμοκήπιο φοροδιαφυγής.
Η άλλη ανοικτή «πληγή» του ΦΠΑ είναι η γραφειοκρατία που τον συνοδεύει, ειδικά όταν οι φορολογούμενοι περιμένουν να πάρουν πίσω χρήματα από τις διαδικασίες συμψηφισμών εισροών- εκροών.
Σύμφωνα με την έκθεση, μία μέση επιχείρηση της Ε.Ε. χρειάζεται περισσότερες από 9 ώρες για να συμμορφωθεί με τις διαδικασίες (γραφειοκρατία) για την επιστροφή ΦΠΑ και περισσότερες από 17 εβδομάδες για να λάβει επιστροφή ΦΠΑ. Ωστόσο, η Ιταλία, η Κύπρος και η Ελλάδα καταγράφουν τον μεγαλύτερο αριθμό εβδομάδων για να λάβουν επιστροφή ΦΠΑ και συγκεκριμένα περίπου 62, 43 και 31 εβδομάδες αντίστοιχα! Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι επιχείρηση στην Ελλάδα χρειάζεται να περιμένει περίπου 8 μήνες στο... ακουστικό της για να λάβει επιστροφή ΦΠΑ, σε μια συγκυρία όπου η ρευστότητα είναι ζήτημα ζωής και θανάτου...
