Ενεργοποιήθηκε ο νέος Εξωδικαστικός - Τι προβλέπει η εγκύκλιος για τους ευάλωτους
Με πολυσέλιδη εγκύκλιο της η ΑΑΔΕ ενεργοποιεί επί της ουσίας τις νέες παρεμβάσεις στον Εξωδικαστικό, ενημερώνοντας τις αρμόδιες υπηρεσίες για όλες τις αλλαγές που έγιναν με τον πρόσφατο νόμο. Δεν πρέπει να λησμονεί, άλλωστε, κανείς ότι πέρα από τα χρέη προς τράπεζες και funds, ένας μεγάλος όγκος οφειλών αφορά στις εφορίες.
Μια από τις βασικές αλλαγές, που έγιναν στο πλαίσιο του Εξωδικαστικού αφορά στους ευάλωτους. Σύμφωνα, λοιπόν, με την εγκύκλιο, “για οφειλέτες που πληρούν τα κριτήρια του ευάλωτου και έχουν εκδώσει βεβαίωση ευάλωτου οφειλέτη τεκμαίρεται η συναίνεση του συνόλου των πιστωτών, επί της παραγόμενης αντιπρότασης πιστωτών, συμπεριλαμβανομένων των χρηματοδοτικών φορέων, του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης. Στην περίπτωση αυτή, η πρόταση ρύθμισης που προκύπτει στη βάση της αντιπρότασης πιστωτών προσφέρεται μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας στον οφειλέτη εντός της προθεσμίας των 2 μηνών και ο οφειλέτης δύναται να την αποδεχθεί ή να την απορρίψει”. Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Ότι η προτεινόμενη ρύθμιση βάσει αλγορίθμου είναι, πλέον, δεσμευτική για τους πιστωτές αλλά παραμένει προαιρετική για τους ευάλωτους οφειλέτες.
Σε περίπτωση αποδοχής του οφειλέτη, υπογράφεται η αυτομάτως παραγόμενη σύμβαση αναδιάρθρωσης. Οι πιστωτές διατηρούν, πάντως, το δικαίωμα ανακοπής. Η άσκηση ανακοπής κατά της πρότασης ρύθμισης επιτρέπεται εντός 20 ημερών από την εξαγωγή της πρότασης ρύθμισης, ενώπιον του κατά τόπον αρμόδιου Ειρηνοδικείου. Λόγοι της ανακοπής είναι αποκλειστικά:
η ανακρίβεια των στοιχείων που έχει υποβάλει ο οφειλέτης, και
η μειωμένη ικανοποίηση της απαίτησης του πιστωτή σε σχέση με την ικανοποίηση που θα προέκυπτε από την ολοκλήρωση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης.
Η συζήτηση της ανακοπής προσδιορίζεται υποχρεωτικά εντός 15 ημερών από την κατάθεσή της και η επίδοση γίνεται εντός 5 ημερών από την κατάθεση της ανακοπής. Ως επίδοση προς τον οφειλέτη και τους λοιπούς πιστωτές νοείται και η υποβολή αντιγράφου της ανακοπής στην πλατφόρμα του μηχανισμού. Η ανακοπή συζητείται κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων και η απόφαση του Ειρηνοδικείου δεν υπόκειται σε έφεση.
Ειδικά όσον αφορά στις οφειλές προς εφορίες και ασφαλιστικά ταμεία, ισχύουν ειδικοί περιορισμοί στις ρυθμίσεις, πέρα από τις πρόνοιες Υπουργικών Αποφάσεων.
Κατ' αρχάς, είναι άκυρος ο όρος σύμβασης αναδιάρθρωσης, που προβλέπει:
1. την αποπληρωμή οφειλών προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης σε περισσότερες από 240 δόσεις
2. τη ρύθμιση οφειλών που έχουν ήδη ρυθμισθεί, ανεξάρτητα αν η ρύθμιση είναι σε ισχύ
3. την τμηματική αποπληρωμή οφειλών προς το Δημόσιο ή τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης ανά χρονικά διαστήματα που υπερβαίνουν τον μήνα
4. την καταβολή μηνιαίας δόσης μικρότερης των 50 ευρώ
5. την παροχή περιόδου χάριτος για την αποπληρωμή οφειλών προς το Δημόσιο ή τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης,
6. την ικανοποίηση απαιτήσεων του Δημοσίου ή των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης με άλλα ανταλλάγματα αντί χρηματικού ποσού.
Επιπλέον, αν στη σύμβαση αναδιάρθρωσης προβλέπεται διαγραφή οφειλών προς το Δημόσιο ή τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, αυτή γίνεται κατά σειρά παλαιότητας, από την παλαιότερη οφειλή προς τη νεότερη, με κριτήριο τον χρόνο καταχώρισης της οφειλής στα βιβλία εισπρακτέων εσόδων και όχι τον χρόνο λήξης της νόμιμης προθεσμίας καταβολής αυτής, είτε η καταβολή γίνεται εφάπαξ είτε σε δόσεις.
Η διαγραφή των οφειλών τελεί υπό την αναβλητική αίρεση της ολοσχερούς αποπληρωμής των ρυθμιζόμενων οφειλών προς το Δημόσιο ή τον αντίστοιχο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης και γίνεται από τη Φορολογική Διοίκηση.
Επί των οφειλών προς το Δημόσιο που ρυθμίζονται με τη σύμβαση αναδιάρθρωσης δεν υπολογίζονται περαιτέρω τόκοι ή προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής. Επίσης, από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της σύμβασης αναδιάρθρωσης και κατά τη διάρκεια ισχύος αυτής, δεν υπολογίζονται τα πρόστιμα του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας και του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων.
Σημειωτέον ότι σε περίπτωση ολικής προεξόφλησης της ρύθμισης, με καταβολή από τον οφειλέτη ή συμψηφισμό ή από απόδοση κατασχέσεων ή από παρακράτηση, χορηγείται έκπτωση στο σύνολο των ανεξόφλητων τόκων καταβολής που έχουν υπολογιστεί και αντιστοιχούν στις δόσεις της ρύθμισης που προεξοφλούνται.
Το ποσό αποπληρωμής, μη συμπεριλαμβανομένου του τόκου της ρύθμισης, που, κατ' εφαρμογή του υπολογιστικού εργαλείου, αντιστοιχεί στις οφειλές από παρακρατούμενους και επιρριπτόμενους φόρους που εντάσσονται στη σύμβαση αναδιάρθρωσης δεν υπολείπεται του ύψους της βασικής οφειλής αυτών, ενώ η διαγραφή ασφαλιστικών εισφορών απαγορεύεται.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, η μέση διάρκεια αποπληρωμής για οφειλές προς Δημόσιο διαμορφώνεται στα 17 χρόνια, ενώ το μέσο “κούρεμα” έφτανε στο 17,19% πριν εφαρμοστούν οι αλλαγές του νόμου, που βελτιώνουν τις παραμέτρους του ειδικού αλγορίθμου και αποδίδουν ως και 28% μεγαλύτερο ποσό διαγραφής.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στις πολυμερείς ρυθμίσεις, όπου δηλαδή εμπλέκονται και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και Δημόσιο, το 62,6% των προτεινόμενων ρυθμίσεων που απορρίφθηκαν από τους οφειλέτες δεν έχουν αιτιολογία, ενώ το 21,8% των προτεινόμενων ρυθμίσεων που απορρίφθηκαν από τους οφειλέτες αποδίδονται σε "αδυναμία εξυπηρέτησης".