Ο διπλός «χρησμός» του ΔΝΤ για πλεόνασμα και ανάπτυξη

Η Ελλάδα -κατά το ΔΝΤ- θα πετύχει φέτος το προσδοκώμενο δημοσιονομικό αποτέλεσμα, αλλά από μικρότερη πίτα οικονομικής δραστηριότητας.

Αυτό είναι, επί της ουσίας, το μήνυμα που εξέπεμψε το Ταμείο εν είδει διπλού... «χρησμού», δημοσιεύοντας τις δύο Εκθέσεις, που σε άλλες -όχι και τόσο μακρινές εποχές- διαβάζονταν και τηρούνταν περίπου ως Ευαγγέλιο από τις ελληνικές Αρχές.

Η πρόβλεψη του Ταμείου για ανάπτυξη μόλις 2% φέτος μπορεί να μη θορύβησε το οικονομικό επιτελείο, αλλά σίγουρα προβλημάτισε, καθώς αν και κινείται σαφώς υψηλότερα από το μέσο όρο της Ευρωζώνης, θέτει εν αμφιβόλω ακόμα και την αναθεωρημένη εκτίμηση του ΥΠΕΘΟ για ρυθμούς 2,5%. Η δεύτερη πρόβλεψη του Ταμείου, που δημοσιεύθηκε σήμερα (Fiscal Monitor) και αφορά στα δημοσιονομικά μεγέθη, αν και πιο... ευχάριστη, έχει διπλή ανάγνωση.

Ο γρίφος του πλεονάσματος 

Ο πήχης του πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2024 μπαίνει από το ΔΝΤ στο 2,1%, δηλαδή όσο ακριβώς το έχει προϋπολογίσει και το ελληνικό οικονομικό επιτελείο. Ο στόχος αυτός είχε τεθεί από πέρσι τον Απρίλιο, με το Πρόγραμμα Σταθερότητας και είχε χαρακτηριστεί εξ αρχής ως αδιαπραγμάτευτος, ως «κόκκινη γραμμή». Από τη στιγμή, όμως, που οι δημοσιονομικές επιδόσεις «πατάνε» πάνω σε μακροοικονομικές παραδοχές, κυρίως για το ΑΕΠ, αυτομάτως εγείρονται ερωτήματα.

Ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 2,1% είχε συνδυαστεί πέρσι τον Απρίλιο με πρόβλεψη για ρυθμούς ανάπτυξης 3%. Τον Νοέμβριο, με την κατάθεση του Προϋπολογισμού, ο στόχος αυτός παρέμεινε ίδιος, αλλά ο πήχης για το ΑΕΠ κατέβηκε στο 2,9%. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι στο συνοπτικό Πρόγραμμα Σταθερότητας, που ετοιμάζεται να υποβάλει η Αθήνα στις Βρυξέλλες, ο στόχος θα μείνει ως έχει, δηλαδή 2,1%, αλλά ο πήχης για το ΑΕΠ θα κατέβει στο 2,5%.

Και το ερώτημα που ανακύπτει, διαβάζοντας κανείς (και) την Έκθεση του ΔΝΤ, είναι αν η Ελλάδα ΜΠΟΡΕΙ να πετύχει αυτό το πλεόνασμα έστω με χαμηλότερη ανάπτυξη ή αν η Ελλάδα ΠΡΕΠΕΙ να πετύχει αυτό το πλεόνασμα ακόμα και με χαμηλότερη ανάπτυξη, έτσι ώστε να μη «χαλάσει» η πτωτική τροχιά του Χρέους.

Η αλήθεια είναι ότι εξαρχής στο ΓΛΚ ουδείς έτρεφε ψευδαισθήσεις πως ο φετινός Προϋπολογισμός θα ήταν... υγιεινός περίπατος. Τουναντίον. Γι' αυτόν ακριβώς το λόγο, έπεσε εγκαίρως... σήμα για «φρένο» στην παροχολογία και τα πρώτα στοιχεία από το Μάρτιο, που φανέρωσαν αβαρίες στα φορολογικά έσοδα, αν μη τι άλλο τους δικαίωσαν. Κι αν για τα έσοδα υπάρχουν δικαιολογημένες προσδοκίες ότι ο Τουρισμός και φέτος μπορεί να «χτίσει» ένα «μαξιλάρι» ασφαλείας 400- 900 εκατ. ευρώ, στο μέτωπο των δαπανών τα πράγματα είναι σαφώς πιο ζόρικα.

Για όσους έχουν «κοντή» μνήμη, η Κομισιόν είχε αναδείξει πάμπολλες φορές τις δικαστικές εκκρεμότητες, που μπορεί να επιβαρύνουν εκτάκτως τον Προϋπολογισμό και η απόφαση, που αναμένεται από το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο, για τα «κομμένα» Δώρα στις συντάξεις, είναι μια τέτοια εκκρεμότητα. Υπολογίζεται ότι τα αναδρομικά μόνο για τα Δώρα ανέρχονται σε περίπου 1,9 δισ. ευρώ, ενώ άλλα 700 εκατ. ευρώ είναι το κόστος για αναδρομικά σε επικουρικές συντάξεις.

Η πτώση του Χρέους  

Κατά το ΔΝΤ, η Ελλάδα φέτος θα έχει καταφέρει μια αξιοζήλευτη επίδοση. Το 2020, τη χρονιά του μεγάλου σοκ, το ελληνικό Χρέος εκτοξεύθηκε στο 213% του ΑΕΠ και φέτος, αν όλα πάνε καλά, θα έχει πέσει κάτω από το 159%, δηλαδή περίπου 54 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερα μέσα σε μόλις 4 χρόνια.

Οι τεχνοκράτες του Ταμείου, συνδυάζοντας τις παραδοχές για το ΑΕΠ, υπολογίζουν ότι με αυτούς τους ρυθμούς το ελληνικό Χρέος θα έχει υποχωρήσει κάτω από το 140% το 2029, δηλαδή πριν μπούμε στην κρίσιμη περίοδο, όπου αναμένεται η τεχνική και πρόσκαιρη αύξηση του, όταν θα ενεργοποιηθούν οι «παγωμένοι» τόκοι του 2ου Μνημονίου. Στο ίδιο χρονικό διάστημα, η Ελλάδα θα έχει ή θα πρέπει να έχει, πρωτογενές πλεόνασμα 2,1% του ΑΕΠ...