Λερναία Ύδρα τα κρατικά «φέσια»
Τα καλά νέα είναι ότι με τη συμπλήρωση του πρώτου τετραμήνου, το πρωτογενές πλεόνασμα της Γενικής Κυβέρνησης διαμορφώθηκε στα 4,360 δισ ευρώ, έναντι πρόβλεψης 2,030 δισ ευρώ. Τα κακά νέα είναι ότι παρά τις δημοσιονομικές υπεραποδόσεις, το Κράτος παραμένει αφερέγγυο έναντι των ιδιωτών, τους οποίους συνεχίζει να… «φεσώνει» ανερυθρίαστα.
Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απηύθυνε αυστηρές συστάσεις στην Αθήνα να συμμαζέψει το χάλι των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τρίτους, αναδεικνύοντας την «πληγή» των εκκρεμών συντάξεων. Οι ελληνικές Αρχές δεσμεύθηκαν σε συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, τα οποία αναθεωρήθηκαν ουκ ολίγες φορές, με μοναδικό θετικό αποτέλεσμα ότι οι εκκρεμείς συντάξεις σχεδόν μηδενίστηκαν. Κατά τα άλλα, τα κρατικά “φέσια” όχι μόνο διατηρούνται, αλλά αυξάνονται μήνα με τον μήνα.
Το «αγκάθι» των νοσοκομείων
Τα στοιχεία μιλάνε μόνα τους: τα «φέσια» του Δημοσίου έφτασαν στα 3,150 δισ ευρώ, από 2,316 δισ ευρώ, που ήταν στο τέλος του 2024. Αν ανατρέξει, δε, κανείς στα ιστορικά στοιχεία, θα διαπιστώσει ότι μετά τον Δεκέμβριο του 2020, όπου τα «φέσια» είχαν περιοριστεί στα 1,3 δισ ευρώ, ο λογαριασμός «φουσκώνει». Και μιλάμε για ληξιπρόθεσμες οφειλές, δηλαδή για κρατικά χρέη που μένουν απλήρωτα για πάνω από 3 μήνες, παρά το σχετικό «απαγορευτικό» της κοινοτικής νομοθεσίας.
Ποιος είναι ο μεγάλος «ασθενής»; Τα νοσοκομεία, των οποίων τα χρέη έχουν φτάσει, πλέον, στα 1,650 δισ ευρώ, δηλαδή περίπου 500 εκ ευρώ παραπάνω από την αρχή της χρονιάς. Σε αυτά, θα πρέπει να προστεθούν άλλα 253 εκ ευρώ από χρέη του ΕΟΠΥΥ, με αποτέλεσμα η Υγεία να επιβαρύνεται με συνολικά χρέη 1,9 δισ ευρώ! Το ΓΛΚ σημειώνει ότι αυτά τα δυσθεώρητα μεγέθη αφορούν στα μικτά ποσά και υφίσταται υποχρέωση από τους προμηθευτές για rebate και clawback που δεν έχει συμψηφιστεί ακόμα. Ωστόσο, ακόμα κι έτσι, δεν μπορεί κανείς
να μην κάνει σύγκριση με τα κάτι παραπάνω από 500 εκ ευρώ, τον Δεκέμβριο του 2019.
Οι άλλες… εστίες χρεών
Δεν είναι, όμως, μόνο τα νοσοκομεία και ο ΕΟΠΥΥ που «φουσκώνουν» τον λογαριασμό των κρατικών χρεών και «στεγνώνουν» την αγορά.
Άλλη βασική εστία οφειλών είναι οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που φαίνεται να ξαναγυρνούν στις παλιές, κακές συνήθειες. Έτσι, ενώ τον Δεκέμβριο του 2021 τα χρέη τους είχαν περιοριστεί σε μόλις 82 εκατ ευρώ, πλέον έχουν φτάσει στα 405 εκατ ευρώ και μάλιστα με τάσεις αυξητικές.
Αυτό που πρέπει να προβληματίζει περισσότερο είναι τα χρέη του ΠΔΕ, δηλαδή με λίγα λόγια οι εκταμιεύσεις για επενδυτικά προγράμματα. Ενώ μέχρι το 2020, οι οφειλές ήταν ουσιαστικά μηδενικές, τον φετινό Απρίλιο είχαν σκαρφαλώσει στα 231 εκ ευρώ.
Επιστροφές φόρων
Προβληματική χαρακτηρίζεται και η διαδικασία εκκαθάρισης των εκκρεμών επιστροφών φόρου, παρά τους συμψηφισμούς και τις επιστροφές των σχεδόν 280 εκ ευρώ, που «έτρεξαν» με την έναρξη της υποβολής των φορολογικών δηλώσεων.
Το σύνολο των εκκρεμών επιστροφών φόρου ανέρχεται στα 760 εκ ευρώ, εκ των οποίων τα 407 εκ ευρώ αφορούν σε έμμεσους φόρους, κυρίως ΦΠΑ προς επιχειρήσεις- επαγγελματίες. Σημειωτέον, τα 290 εκ ευρώ είναι επιστροφές που εκκρεμούν για πάνω από 90 ημέρες, εκ των οποίων τα 232 εκ ευρώ είναι ποσά που δεν μπορούν να αποπληρωθούν είτε λόγω μη ανταπόκρισης των δικαιούχων είτε λόγω μη προσκόμισης δικαιολογητικών.