Έσπασαν το φράγμα των 50 δισ ευρώ τα χρέη στον ΕΦΚΑ
Αναμφίβολα δεν το λες και καλή εξέλιξη το γεγονός ότι μέσα σε ένα τρίμηνο οι ασφαλιστικές οφειλές αυξήθηκαν κατά 562 εκ ευρώ, δηλαδή κάτι παραπάνω από μισό δισ ευρώ. Βλέποντας, δε, συνολικά το… βουνό αυτών των χρεών, έπιασε, πλέον, τα 50,3 δισ ευρώ και σε συνδυασμό με τα χρέη προς την εφορία, μιλάμε για έναν όγκο οφειλών που ξεπερνά τα 160 δισ ευρώ.
Μια επιδερμική προσέγγιση θα κατέληγε στο συμπέρασμα ότι η αγορά «πνίγεται» στα χρέη. Ωστόσο, τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι. Όπως προκύπτει από την ανάλυση των οφειλών στον ΕΦΚΑ, ουσιαστικά σχεδόν τα μισά από αυτά είναι… αμαρτίες του παρελθόντος, δηλαδή παμπάλαια χρέη, με σχεδόν μηδενική εισπραξιμότητα, που «γεννούν» δυσθεώρητες προσαυξήσεις. Είναι ενδεικτικό ότι από το περίπου μισό δισ αύξησης αυτών των οφειλών στο β’ τρίμηνο, τα 413,8 εκατ ευρώ ήταν πρόσθετα τέλη.
Στα «ρηχά» οι ρυθμίσεις
Δεν θα ήταν υπερβολή αν κάποιος έλεγε ότι τα επίσημα στοιχεία καταρρίπτουν τον μύθο ότι οι κρίσεις των τελευταίων χρόνων ήταν αυτές που προκάλεσαν σοκ στην αγορά. Η αλήθεια είναι ελαφρώς διαφορετική, καθώς επιχειρήσεις και επαγγελματίες μπήκαν στο τούνελ της οικονομικής κρίσης κι εν συνεχεία πέρασαν τη βάσανο της πανδημίας και της πληθωριστικής κρίσης, έχοντας ήδη φορτωθεί με δυσθεώρητα χρέη, από την εποχή των… παχιών αγελάδων.
Ειδικότερα, από την ανάλυση προκύπτει ότι για τις οφειλές ύψους 50.292.414.543 ευρώ, το 36,09% (ποσό 18.151.039.235 ευρώ) του συνολικού χρέους δημιουργήθηκε από οφειλέτες που ξεκίνησαν να δημιουργούν οφειλές για πρώτη φορά από το 2010 και μετά, ενώ το 63,91% (ποσό 32.141.375.308 ευρώ) δημιουργήθηκε από οφειλέτες που ξεκίνησαν να δημιουργούν οφειλές για πρώτη φορά το 2009 ή παλαιότερα.
Υπάρχει, όμως και η άλλη ανάγνωση: οι ρυθμίσεις που κατά καιρούς ενεργοποιήθηκαν δεν ήταν ελκυστικές ή αποτελεσματικές, έτσι ώστε ο όγκος των παλαιότερων αλλά και των νεώτερων χρεών να περιοριστεί. Προφανώς- και με ευθύνη των κυβερνήσεων- πάντα υπήρχε η προσδοκία ότι θα έρθει μια καλλίτερη ρύθμιση, ενώ και η υποχρέωση ρύθμισης ή εξόφλησης των συσσωρευόμενων παλαιότερων χρεών για να μπει κάποιος σε ρύθμιση νέων οφειλών, ανατροφοδοτούσαν τον φαύλο κύκλο.
Και κάπως έτσι, τα στοιχεία κρίνονται απογοητευτικά: στο τέλος Ιουνίου οι συνολικές ενεργές ρυθμίσεις ήταν 310.626 και το ρυθμισμένο ποσό 4.945.223.974 ευρώ, ενώ οι ολοκληρωμένες ρυθμίσεις ήταν συνολικά 782.892 για οφειλές στο Κ.Ε.Α.Ο. ύψους 3.908.177.746 ευρώ.
Ενδιαφέρον έχουν και τα επιμέρους στοιχεία. Για παράδειγμα, τη ρύθμιση των 120 δόσεων, αν και η αγορά τη ζητούσε και την ξαναζητάει, την έχασαν 308.353 και οι αντίστοιχες οφειλές που τέθηκαν εκτός ρύθμισης άγγιξαν τα 3,4 δισ ευρώ.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι μεγάλοι οφειλέτες έχουν και τη μερίδα του λέοντος των χρεών. Συγκεκριμένα, το μεγαλύτερο μέρος των οφειλών αφορά λίγους μεγαλοοφειλέτες με οφειλές άνω του 1 εκ. Ευρώ, καθώς 2.859 οφειλέτες συγκεντρώνουν το 24,07% του υπόλοιπου οφειλών, δηλαδή 12,1 δισ ευρώ.