Έντονη ανησυχία για αναζωπύρωση των πληθωριστικών πιέσεων -Οι κίνδυνοι που καραδοκούν για τα νοικοκυριά
Το ότι, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις της Eurostat, ο πληθωρισμός πάτησε φρένο τον Σεπτέμβριο κι έπεσε κάτω από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης μετά από μήνες, επ’ ουδενί σημαίνει ότι έληξε ο συναγερμός. Τουναντίον.
«Δεν υπάρχει ασφαλής πρόβλεψη για τον πληθωρισμό», λένε χαρακτηριστικά από το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή κι αυτή δεν είναι η μοναδική φωνή ανησυχίας. Πώς θα μπορούσε, άλλωστε, όταν πέρα από τις εγχώριες στρεβλώσεις στη λειτουργία της αγοράς, δεν έχουν εκλείψει οι διεθνείς πηγές προβληματισμού;
Από τη μια, η γεωπολιτική αστάθεια κι από την άλλη οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, απειλούν με αναζωπύρωση των πληθωριστικών πιέσεων, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών. Και τα σημάδια δεν είναι λίγα.
Αγροτικά προϊόντα
Αν και ο δείκτης διατροφής έχει προ πολλού «φρενάρει», δεν σημαίνει ότι σε επιμέρους κατηγορίες προϊόντων δεν έχουμε ακόμα σημαντικές αυξήσεις και μάλιστα διψήφιες. Τρανό παράδειγμα τα φρέσκα φρούτα και το κρέας, το καθένα για τους δικούς του λόγους.
Στη μια περίπτωση, οι καταστροφές σε καλλιέργειες περιόρισαν την προσφορά και «φούσκωσαν» τις τιμές (ενδεχομένως πέρα από το αναμενόμενο). Στην άλλη περίπτωση, οι αρνητικές εξελίξεις στις διεθνείς τιμές του βόειου κρέατος (ως γνωστόν η Ελλάδα ως επί το πλείστον εισάγει), προκάλεσαν ντόμινο στις λιανικές τιμές, ενώ ακόμα δεν έχουν φανεί πλήρως οι επιπτώσεις από το σοκ της ευλογιάς στις τιμές των αμνοεριφίων και των τυριών.
Μια ματιά στους διεθνείς δείκτες επιβεβαιώνει, άλλωστε, ότι υπάρχουν μπροστά μας «ναρκοπέδια». Όπως προκύπτει, δε, από τη σχετική ανάλυση της Τράπεζας Πειραιώς, τον Σεπτέμβριο ο δείκτης των αγροτικών προϊόντων κινήθηκε ανοδικά κατά 1,47%.
Σιτάρι: Παρά την αυξημένη προσφορά σε παγκόσμιο επίπεδο, ως αποτέλεσμα της ενισχυμένης παραγωγής και των υψηλότερων αποθεμάτων, η επίδραση στις τιμές των Συμβολαίων Μελλοντικής Εκπλήρωσης δεν έχει ακόμη αποτυπωθεί πλήρως.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αναλυτών, η ενισχυμένη κατανάλωση, σε συνδυασμό με το συγκριτικά χαμηλό επίπεδο αποτίμησης του προϊόντος, ενδέχεται να ασκήσουν ανοδική πίεση στις τιμές.
Ζάχαρη: Σύμφωνα με εκτιμήσεις των αναλυτών, η παραγωγή ζαχαροκάλαμου και ζάχαρης στη Νότια-Κεντρική Βραζιλία καταγράφει σημαντική αύξηση σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι (+11% και +18% αντίστοιχα), γεγονός που αναμένεται να συνεχίζει να επηρεάζει αρνητικά τις τιμές βραχυπρόθεσμα.
Ωστόσο, στα τρέχοντα επίπεδα τιμών εκτιμάται ότι μεγάλο μέρος των αρνητικών παραγόντων (χαμηλές τιμές ενέργειας, δασμοί, παραγωγικό πλεόνασμα) έχουν ήδη ενσωματωθεί στην τιμή της, προβλέποντας σε αντιστροφή της πτωτικής τάσης με παράλληλη ενίσχυση των θέσεων αγοράς στα ΣΜΕ από τους διαχειριστές κεφαλαίων.
Καλαμπόκι: Σύμφωνα με εκτιμήσεις των αναλυτών, η ανοδική πίεση στην τιμή του ενδέχεται να συνεχιστεί βραχυχρόνια, εξαιτίας επιπλέον παραγόντων, όπως η αυξημένη ζήτηση για αιθανόλη λόγω της χαμηλής τιμής της και της ενίσχυσης των εξαγωγών από άλλες χώρες.
Βοδινό κρέας: Σε επίπεδο εμπορικής δραστηριότητας, οι εκτιμήσεις για τις εξαγωγές βοδινού κρέατος αναθεωρήθηκαν προς τα κάτω για το 2025 και το 2026, με ετήσιες μειώσεις της τάξης του 12% και 4% αντίστοιχα ως αποτέλεσμα της συρρίκνωσης της προσφοράς βοοειδών. Οι παραπάνω εκτιμήσεις, σύμφωνα με τους αναλυτές, αναμένεται να συνεχίσουν να ασκούν θετική επίδραση στην τιμή τους βραχυπρόθεσμα. Επιπλέον και παρά τις παραγωγικές προκλήσεις, η ζήτηση εκτιμάται ότι θα παραμείνει ισχυρή, εντείνοντας περαιτέρω τις ανοδικές πιέσεις στις τιμές.
Όσον αφορά στον καφέ, ήδη «τρέχει» 48% υψηλότερα από πέρσι. Σύμφωνα με την Trading Economics, τα Συμβόλαια Μελλοντικής Εκπλήρωσης για την ποικιλία Arabica κυμάνθηκαν γύρω στα 3,8 δολάρια ανά λίβρα, κοντά στο υψηλότερο επίπεδό τους από τα μέσα Σεπτεμβρίου, εν μέσω ανησυχιών για τις καιρικές συνθήκες στην κορυφαία χώρα παραγωγής, τη Βραζιλία, και την περιορισμένη παγκόσμια προσφορά, που επιδεινώνεται από τους δασμούς των ΗΠΑ.
Σύμφωνα με πρόσφατες προβλέψεις της Climatempo, οι ξηρές και ζεστές συνθήκες θα κυριαρχήσουν στη Βραζιλία τις επόμενες ημέρες, προκαλώντας νέες ανησυχίες για την κρίσιμη περίοδο ανθοφορίας για τη συγκομιδή του 2026.
Παράλληλα, η Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA) στις 16 Σεπτεμβρίου αύξησε την πιθανότητα εμφάνισης του καιρικού φαινομένου La Niña στο νότιο ημισφαίριο από τον Οκτώβριο έως τον Δεκέμβριο στο 71%, το οποίο θα μπορούσε να φέρει υπερβολική ξηρασία στη Βραζιλία και να βλάψει τη σοδειά καφέ του 2026/27.