Μετ' εμποδίων η επέκταση του IRIS στις επιχειρήσεις -Τι ζητάει η αγορά;

Κάθε αρχή και δύσκολη, λέει το γνωστό ρητό, με τη διαφορά ότι στην περίπτωση της επέκτασης του IRIS, όσοι δεν συμμορφωθούν κινδυνεύουν με βαριές «καμπάνες». Ποιο είναι το πρόβλημα; Τα πολλά τεχνικά εμπόδια, που καθιστούν εξαιρετική δύσκολη την εφαρμογή των σχετικών διατάξεων μέσα στις επόμενες 10 ημέρες.

Η προθεσμία

Όπως προβλέπει η επίμαχη διάταξη, «τα νομικά πρόσωπα που είναι δικαιούχοι πληρωμής, στο πλαίσιο των συναλλαγών τους με πληρωτές οι οποίοι ενεργούν για λόγους που δεν εμπίπτουν στην εμπορική, επιχειρηματική ή επαγγελματική τους δραστηριότητα, δέχονται υποχρεωτικά πληρωμές μέσω υπηρεσιών άμεσης πληρωμής.» Η διάταξη αυτή τίθεται σε ισχύ την 31η Οκτωβρίου 2025, σύμφωνα με το άρθρο 245 παρ. 4 του ν. 5193/2025. Συνεπώς, όπως επισημαίνει ο Λογιστικός Σύλλογος Αθηνών, η καταληκτική ημερομηνία συμμόρφωσης για τα νομικά πρόσωπα είναι 31/10/2025 και όχι η 1/11/2025.

Τα εμπόδια

Κι αφού ξεκαθάρισε (;) το πότε καθίσταται υποχρεωτική η αποδοχή πληρωμών μέσω IRIS από τις επιχειρήσεις, το ζήτημα είναι εάν αυτό είναι και εφικτό. Σύμφωνα με τους λογιστές, μάλλον όχι.

Κατ' αρχάς, οι τράπεζες δεν έχουν μέχρι σήμερα ενεργοποιήσει πλήρως τη δυνατότητα ενσωμάτωσης του IRIS σε λογαριασμούς νομικών προσώπων. Έτσι, η έλλειψη τεχνικής ετοιμότητας και σχετικών διαδικασιών ενδέχεται να δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα συμμόρφωσης για τις επιχειρήσεις αλλά και κίνδυνο επιβολής προστίμων, εφόσον η υποχρέωση τεθεί ήδη σε εφαρμογή, χωρίς την απαραίτητη προσαρμογή των τραπεζών. Όπως υπενθυμίζει ο Λογιστικός Σύλλογος, η μη συμμόρφωση με την υποχρέωση αποδοχής πληρωμών μέσω IRIS επισύρει το πρόστιμο των 1.500 ευρώ, όπως προβλέπεται στο άρθρο 5 της Κοινής Υπουργικής Απόφασης 119899/2023. Το πρόστιμο αυτό θα επιβάλλεται από την 1η Νοεμβρίου 2025, δηλαδή την επόμενη ημέρα από την έναρξη ισχύος της διάταξης.

Επισημαίνεται επίσης, ότι το χρονοδιάγραμμα της υποχρέωση διασύνδεσης IRIS–POS ή IRIS–παρόχων ηλεκτρονικής τιμολόγησης, θα καθοριστεί με απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. Επομένως, δεν ισχύουν προς το παρόν τα πρόστιμα των 10.000€ και 20.000€ που προβλέπονται για τη μη διασύνδεση POS–IRIS (άρ. 63, Ν. 5104/2024).

Τι ζητάει η αγορά;

να διασφαλιστεί η έγκαιρη τεχνική προετοιμασία του τραπεζικού συστήματος για την εξυπηρέτηση των Νομικών Προσώπων, να μετατεθεί η ημερομηνία εφαρμογής της υποχρέωσης σε περίπτωση μη ετοιμότητας των τραπεζών, και να ληφθεί υπόψη το πρόσθετο κόστος διασύνδεσης POS – IRIS, το οποίο θα επιβαρύνει τις επιχειρήσεις, χωρίς να έχει ακόμα διαμορφωθεί σαφές πλαίσιο εφαρμογής.

Το IRIS

Σύμφωνα με τη ΔΙΑΣ, η διατραπεζική υπηρεσία IRIS P2P συνεχίζει να καταγράφει εντυπωσιακή πορεία ανάπτυξης, ξεπερνώντας τους 4.000.000 ενεργούς χρήστες στην Ελλάδα. Πρόκειται για ένα σημαντικό ορόσημο που επιβεβαιώνει την ευρεία αποδοχή της υπηρεσίας και την αυξανόμενη ανάγκη των πολιτών για γρήγορες, απλές και ασφαλείς λύσεις πληρωμών.

Μέσω του IRIS P2P, οι χρήστες μπορούν να στείλουν και να λάβουν χρήματα άμεσα, από κινητό σε κινητό, χωρίς να απαιτείται IBAN, 24 ώρες το 24ωρο, 365 ημέρες τον χρόνο – με τη διασφάλιση και την αξιοπιστία του διατραπεζικού συστήματος. Η εντυπωσιακή πορεία του IRIS αποτυπώνεται και σε αριθμούς:

Οι χρήστες της υπηρεσίας αυξήθηκαν σχεδόν 6 φορές σε λιγότερο από πέντε χρόνια – από περίπου 700.000 στο τέλος του 2020, σε πάνω από 4 εκατομμύρια σήμερα. Οι συναλλαγές που πραγματοποιήθηκαν μέσω IRIS το πρώτο 8μηνο του 2025 ξεπέρασαν τα 68 εκατομμύρια, από μόλις 787.000 την αντίστοιχη περίοδο του 2020 – σημειώνοντας αύξηση σχεδόν 86 φορές.

Όπως έχει αναφέρει ο υπουργός Οικονομικών, μέχρι τέλος του έτους τα όρια διπλασιάζονται σε 1.000 ευρώ για P2P συναλλαγές και 1.000 ευρώ για P2B συναλλαγές.