Μάχη με τους μεσάζοντες και το πάρτι στα ράφια
Οι αγροτικές κινητοποιήσεις ανέδειξαν για μια ακόμα φορά και το μείζον πρόβλημα της αναντιστοιχίας των τιμών παραγωγού με τις λιανικές τιμές. Με απλά λόγια, το… πάρτι των μεσαζόντων, που χρυσοπληρώνουν οι καταναλωτές.
«Το κόστος μας είναι υψηλό, οι τιμές που πουλάμε είναι χαμηλές, μας ανταγωνίζονται οι φτηνές εισαγωγές, αλλά οι τιμές στο ράφι είναι ως και δεκαπλάσιες», τονίζουν χαρακτηριστικά οι παραγωγοί και ήδη το υπουργείο Ανάπτυξης «οπλίζει» και ετοιμάζεται να αξιοποιήσει το νέο «εργαλείο» στον φρεσκοψηφισμένο νόμο για την Ανεξάρτητη Αρχή Ελέγχου της αγοράς.
Τι προβλέπει η σχετική διάταξη; Ότι οι επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου, θα πρέπει να αναγράφουν, κατά τρόπο προσήκοντα και ευκρινή, τα στοιχεία από τα οποία προκύπτει η πορεία διαμόρφωσης της τελικής τιμής προϊόντος σε νωπά προϊόντα, με σκοπό την προστασία του καταναλωτικού κοινού και τη διαφύλαξη του υγιούς ανταγωνισμού. Κοινώς, οι καταναλωτές θα μπορούν να βλέπουν με ποια τιμή ξεκίνησε ένα αγροτικό προϊόν και με ποια τιμή πωλείται στο ράφι. Από το υπουργείο Ανάπτυξης διευκρινίζουν ότι με υπουργική Απόφαση θα ορίζεται το πώς και πότε θα ενεργοποιείται αυτό το νέο “όπλο”, αλλά κατά πως φαίνεται, οι μεγάλες διαφορές τιμών παραγωγού- λιανικής φέρνουν πιο κοντά αυτήν τη στιγμή.
Τα καλά νέα
Τα μηνύματα από τις διεθνείς αγορές επιτρέπουν μια συγκρατημένη αισιοδοξία ότι οι τιμές των αγροτικών προϊόντων, άρα και των παράγωγων τροφίμων, θα αποκλιμακωθούν.
Σύμφωνα με την ανάλυση της τράπεζας Πειραιώς, για το σιτάρι, η υπερβάλλουσα προσφορά έναντι της ζήτησης αναμένεται να αντιστρέψει την ανοδική πορεία της τιμής του. Στη ζάχαρη, η ενδεχόμενη κίνηση της Ινδίας να επιτρέψει εξαγωγές ύψους 1,5 εκατ. τόνων, ενισχύοντας περαιτέρω την υφιστάμενη προσφορά, αναμένεται να διατηρήσει την καθοδική τάση στην τιμή της. Για το καλαμπόκι, οι επενδυτές παραμένουν επιφυλακτικοί για την πορεία της τιμής του, καθώς η ενίσχυση της κατανάλωσης δύναται να προσφέρει στήριξη στις τιμές αλλά το υψηλό επίπεδο της παραγωγής πιθανά να περιορίσει αυτή τη δυναμική.
Οι πτωτικές πιέσεις στην τιμή του χυμού πορτοκαλιού δύναται να παραμείνουν λόγω μειούμενης ζήτησης, η οποία συνδέεται με υψηλές τιμές λιανικής πώλησης και πιθανή μεταβολή καταναλωτικών συνηθειών. Για το ρύζι, η αυξημένη κατανάλωση και το ενισχυμένο εμπόριο δεν φαίνεται να αντισταθμίζουν την υψηλή προσφορά, διατηρώντας την πτωτική πίεση στην τιμή του.
Ποιο είναι το ζητούμενο; Όλα αυτά να φτάσουν μέχρι το πιάτο μας.
Το πάρτι των μεσαζόντων
Ας δούμε χαρακτηριστικές περιπτώσεις, όπως τις καταγγέλλουν οι παραγωγοί και αποτυπώνονται στα ράφια, όπου προϊόντα της γης βγάζουν… φτερά, μέχρι να φτάσουν στον καταναλωτή.
Το κουνουπίδι έχει κόστος παραγωγής 0,25 ευρώ και πωλείται από τους παραγωγούς γύρω στα 0,30 ευρώ. Στα ράφια φτάνει ως και τα 3,5 ευρώ το κιλό. Το καλαμπόκι, πωλείται με το ζόρι 0,20 ευρώ, αλλά οι καταναλωτές το πληρώνουν γύρω στα 2 ευρώ το κιλό, ενώ αν είναι βιολογικό ξεπερνά τα 8,5 ευρώ. Το ρύζι, έχει κόστος παραγωγής 0,45 ευρώ, φεύγει από το χωράφι γύρω στα 0,30 ευρώ και καταλήγει στους καταναλωτές ακόμα και πάνω από 4 ευρώ το κιλό.
Πραγματικό πάρτι γίνεται με τα όσπρια. Σύμφωνα με τους παραγωγούς, τα ρεβίθια πωλούνται 0,70- 0,90 ευρώ, αλλά στα ράφια φτάνουν ως τα 4,5 ευρώ το κιλό. Τα φασόλια, έχουν τιμή παραγωγού γύρω στα 1,30 ευρώ, αλλά στο ράφι πωλούνται από 6 μέχρι 7 ευρώ.
Προφανώς υπάρχει κόστος επεξεργασίας, συσκευασίας και μεταφορικών, ωστόσο οι έως και δεκαπλάσιες λιανικές τιμές, σε σχέση με τις τιμές παραγωγού, προκαλούν ίλιγγο.