Η Ρωσία, πρώτος εξαγωγέας φυσικού αερίου στον κόσμο, και ο ενεργειακός κολοσσός Gazprom εγκαινιάζουν διαδοχικά τις ερχόμενες εβδομάδες τρεις σημαντικούς αγωγούς φυσικού αερίου που την συνδέουν με την Κίνα, τη Γερμανία και την Τουρκία.
Δύναμη της Σιβηρίας
Διασχίζοντας 2.000 χιλιόμετρα δασών κωνοφόρων και παγωμένης γης, το πρώτο τμήμα του τιτάνιου αγωγού - που εγκαινιάζεται σήμερα, 2 Δεκεμβρίου, συνδέει τα κοιτάσματα της ανατολικής Σιβηρίας με τα κινεζικά σύνορα, στην περιοχή του Αμούρ.
Το κινεζικό τμήμα θα ολοκληρωθεί την περίοδο 2022-2023 και θα μεταφέρει 38 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως στην πόλη της Σανγκάης, για να κορέσει την ενεργειακή πείνα του κινεζικού κολοσσού, πρώτου παγκόσμιου εισαγωγέα υδρογονανθράκων.
Ο αγωγός συνοδεύεται από μεγάλο συμβόλαιο τροφοδοσίας, αξίας 400 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε περίοδο 30 ετών, το οποίο υπεγράφη το 2014 έπειτα από δεκαετείς διαπραγματεύσεις.
Η Δύναμη της Σιβηρίας, κατασκευάσθηκε υπό ακραίες συνθήκες, αντιπροσωπεύει το χέρι που τείνει ο Βλαντίμιρ Πούτιν προς την Ασία, την ώρα που οι σχέσεις με τους παραδοσιακούς δυτικούς εταίρους της Ρωσίας είναι τεταμένες λόγω της ουκρανικής σύρραξης.
Nord Stream 2
Η Ευρώπη παραμένει προτεραιότητα του ρωσικού ενεργειακού κολοσσού, παρά τις εντάσεις των τελευταίων ετών.
Ο αγωγός Nord Stream 2, που φθάνει στην Γερμανία, θα τροφοδοτεί την Βόρεια και Δυτική Ευρώπη μέσω της Βαλτικής, παρακάμπτοντας την Ουκρανία. Είναι δυναμικότητας 55 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων ετησίως, όπως και του γηραιότερου αδελφού του Nord Stream 1.
Το σχέδιο αυτό καταγγέλλεται από την Ουκρανία, την Πολωνία και τις χώρες της Βαλτικής, αλλά και από τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες βλέπουν σε αυτόν ένα δώρο προς το μεγάλο ανταγωνιστή που είναι το Κρεμλίνο.
Ο αγωγός κόστισε 9,5 δισεκατομμύρια ευρώ και χρηματοδοτείται κατά το ήμισυ από την Gazprom και κατά το ήμισυ από τους Ευρωπαίους: τις γερμανικές Wintershall Uniper, την αγγλο-ολλανδική Shell, την γαλλική Engie και την αυστριακή OMV.
Ο αγωγός, ο οποίος έχει κατασκευασθεί κατά 80%, επρόκειτο να τεθεί σε λειτουργία πριν από το τέλος του 2019, αλλά η άδεια της Δανίας για την διέλευση των υδάτων της καθυστέρησε μέχρι το τέλος του Οκτωβρίου. Η νέα ημερομηνία δεν έχει γίνει ακόμη γνωστή.
Η Gazprom ελπίζει ότι ο αγωγός θα τεθεί σε λειτουργία σύντομα, αλλά η ολοκλήρωσή του θα εξαρτηθεί από τις μετεωρολογικές συνθήκες εν μέσω του χειμώνα.
Η έναρξη λειτουργίας του πιέζει, καθώς το συμβόλαιο που συνδέει την Ρωσία με την Ουκρανία για την διέλευση του φυσικού αερίου προς την Ευρώπη λήγει στο τέλος του 2019. Και η δυτική Ευρώπη δεν θα ήθελε να ξαναζήσει τις διακοπές της τροφοδοσίας μέσα στον χειμώνα, όπως συνέβαινε κατά την διάρκεια της δεκαετίας του 2000 εξαιτίας των ρωσο-ουκρανικών διενέξεων.
TurkStream
Ο αγωγός TurkStream παρακάμπτει επίσης την Ουκρανία και θα εγκαινιασθεί τον Ιανουάριο από τον Βλαντίμιρ Πούτιν και τον Ταγίπ Ερντογάν.
Δυναμικότητας 31,5 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων ετησίως, διασχίζει σε μήκος 930 χιλιομέτρων την Μαύρη Θάλασσα, όπως και ο προκάτοχός του ο Blue Stream. Ο ένας κλάδος του αγωγού κατευθύνεται στην Τουρκία και ο άλλος στην νότια και νοτιοανατολική Ευρώπη. Η κατασκευή του γίνεται υπό ηπιότερες μετεωρολογικές συνθήκες σε σχέση με τον ανατολικό και τον βόρειο αγωγό.
Η συμφωνία προθέσεων για την κατασκευή του ανάμεσα στην Gazprom και την Botas υπεγράφη το 2014, πριν από την αιφνίδια επιδείνωση των ρωσοτουρκικών σχέσεων μετά την κατάρριψη του ρωσικού βομβαρδιστικού από την Τουρκία το 2015.
Πούτιν και Ερντογάν υπέγραψαν ωστόσο τελικά το συμβόλαιο στο τέλος του 2016. Το σχέδιο συμβολίζει σήμερα την επαναπροσέγγιση ανάμεσα στην Ρωσία και την Τουρκία, την ώρα μάλιστα που οι σχέσεις της Αγκυρας με την Ευρωπαϊκή Ενωση και το ΝΑΤΟ είναι βεβαρυμένες.
