Ο Εμανουέλ Λεφέμπρ παράγει κάθε χρόνο χιλιάδες τόνους αντίδια στο αγρόκτημά του στη βόρεια Γαλλία, αλλά φέτος πιθανόν να σταματήσει την καλλιέργειά τους εξαιτίας του υπερβολικού ενεργειακού κόστους που απαιτείται για την κατάψυξη των βολβών από την συγκομιδή.
Κατά μήκος της βόρειας και δυτικής Ευρώπης οι καλλιεργητές λαχανικών σκέφτονται να παγώσουν τις δραστηριότητές τους εξαιτίας του οικονομικού πλήγματος από την ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη, απειλώντας έτσι περαιτέρω τις προμήθειες τροφίμων.
Η αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου και του ηλεκτρικού ρεύματος θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στις σοδειές που καλλιεργούνται στη διάρκεια του χειμώνα σε θερμαινόμενα θερμοκήπια-- όπως ντομάτες, πιπεριές και αγγούρια--και σε εκείνες που χρειάζονται ψυχρή αποθήκευση--όπως μήλα, κρεμμύδια και αντίδια.
Τα αντίδια ειδικά απαιτούν για να αναπτυχθούν πολλή ενέργεια. Μετά την συγκομιδή των βολβών το φθινόπωρο, φυλάσσονται σε θερμοκρασίες κάτω του μηδενός και στη συνέχεια επαναφυτεύονται σε κοντέινερς με ελεγχόμενη θερμοκρασία για να επιτραπεί η παραγωγή τους καθ΄όλη τη διάρκεια του χρόνου.
"Αναρωτιόμαστε στ΄αλήθεια αν θα θερίσουμε ό,τι υπάρχει στα χωράφια αυτό τον χειμώνα", δήλωσε ο Λεφέμπρ στο Reuters.
Οι ευρωπαίοι αγρότες προειδοποιούν για ελλείψεις. Το αναμενόμενο πλήγμα στην παραγωγή και η άνοδος των τιμών σημαίνουν ότι τα σούπερ μάρκετ πιθανόν να στραφούν σε προμήθειες από θερμότερες χώρες όπως το Μαρόκο, η Τουρκία, η Τυνησία και η Αίγυπτος.
Όπως λένε, το φυσικό αέριο είναι το μεγαλύτερο έξοδο που αντιμετωπίζουν οι αγρότες λαχανικών θερμοκηπίων. Την ίδια ώρα, δύο γάλλοι αγρότες, κατά την ανανέωση των συμβολαίων τους για το ηλεκτρικό ρεύμα για το 2023, λένε ότι τους ζητήθηκαν ποσά δέκα φορές και πλέον υψηλότερα σε σχέση με το 2021.
"Μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα κάνω τα σχέδιά μου για την σεζόν, αλλά δεν ξέρω τι να κάνω", λέει ο Μπενζαμέν Σιμονό-Ντε Βος, ο οποίος καλλιεργεί αγγούρια, ντομάτες και φράουλες νοτίως του Παρισιού.
"Αν παραμείνει έτσι, δεν έχει νόημα να συνεχίσουμε και άλλο χρόνο. Δεν είναι βιώσιμο", προσθέτει.
Με κατεύθυνση τον Νότο
Οι αγρότες δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα μόνο εξαιτίας των αυξανόμενων τιμών της ενέργειας. Το κόστος των λιπασμάτων, της συσκευασίας και της μεταφοράς των προϊόντων τους είναι επίσης αυξημένο.
"Αντιμετωπίζουμε συνολικά ένα αυξημένο κόστος παραγωγής κατά περίπου 30%", από το οποίο το μισό ή τα δύο τρίτα αυτού είναι για την ενέργεια, εξηγεί ο Γιοχάνες Γκρος, υπεύθυνος πωλήσεων στην γερμανική κοινοπραξία Reichenau-Gemüse τα θερμοκήπια της οποίας καλύπτουν περίπου 600 στρέμματα.
"Κάποιοι συνάδελφοι σκέφτονται να αφήσουν άδεια τα θερμοκήπιά τους για να διατηρήσουν όσο χαμηλότερο γίνεται το κόστος. Κανένας δεν γνωρίζει τι θα συμβεί τον επόμενο χρόνο", σημειώνει ο ίδιος.
Το δίκτυο θερμοκηπίων Glastuinbouw Nederland λέει ότι έως και 40% των 3.000 μελών του βρίσκονται σε απελπιστική οικονομική κατάσταση.
Ακόμη και σε ηλιόλουστες χώρες όπως η Ισπανία, οι καλλιεργητές φρούτων και λαχανικών αντιμετωπίζουν μια αύξηση 25% στο κόστος των λιπασμάτων.
Ο Τζακ Γουόρντ, επικεφαλής της Βρετανικής Ένωσης Καλλιεργητών, λέει ότι η παραγωγή φρούτων και λαχανικών είναι αναπόφευκτο να στραφεί σε θερμότερα κλίματα.
"Θα μεταφέρουμε την παραγωγή όλο και νοτιότερα, προς την Ισπανία και στο Μαρόκο και προς τμήματα της Αφρικής", καταλήγει ο Γουόρντ.
