Το deal με τους Ευρωπαίους για τα δάνεια του ΔΝΤ

«Έχει γίνει συζήτηση με τους Ευρωπαίους για την εξαγορά μεγαλύτερου μέρους ή του συνόλου των δανείων του ΔΝΤ, αλλά βρήκαμε "τοίχο" απέναντι μας», αποκαλύπτει στο economistas πηγή με άμεση γνώση των θεμάτων διαχείρισης του χρέους, με φόντο τις επικείμενες επαφές του Ε. Τσακαλώτου στην Ουάσινγκτον, για την πρόωρη εξόφληση των πιο ακριβών δανείων του ΔΝΤ, που ανέρχονται σε 3,5 δις ευρώ.

Αυτή τη στιγμή, η Ελληνική Δημοκρατία χρωστάει περί τα 9,4 δις ευρώ στο ΔΝΤ, με την τελευταία αποπληρωμή ύψους περίπου 312 εκατ. ευρώ, να είναι προγραμματισμένη στις 3 Ιουνίου του 2024. Από τις αποφάσεις που έλαβε το Eurogroup τον περασμένο Ιούνιο, αναφορικά με τα μέτρα ελάφρυνσης του Χρέους, είχε ουσιαστικά ξεκινήσει η ζύμωση με τους Ευρωπαίους για το πώς θα μπορούσε η Ελλάδα να ξεφορτωθεί μια ώρα αρχύτερα τα δάνεια του ΔΝΤ και σύμφωνα με πληροφορίες, υπάρχει συμφωνία 3 σημείων με τον ESM για τις προϋποθέσεις μιας τέτοιας κίνησης.

Σημείο 1. Η Ελλάδα μπορεί να εξαγοράσει ΜΟΝΟ το ακριβό «κομμάτι» των δανείων του ΔΝΤ. Επί της ουσίας, με έναν σύνθετο υπολογισμό που κάνει το Ταμείο για τα επιτόκια των δανείων του, ανάλογα με το πόσες φορές ξεπερνά μια χώρα τα τραβηκτικά της δικαιώματα, περί τα 3,5 δις ευρώ από τα δάνεια προς την Ελλάδα βαρύνονται με 5,13%. Αυτά ακριβώς είναι τα δάνεια που μπορεί να εξοφλήσει πρόωρα η Ελλάδα. Οι Ευρωπαίοι έβαλαν «απαγορευτικό» στα υπόλοιπα περίπου 6 δις ευρώ, σημειώνοντας ότι βαρύνονται με 2,5% άρα είναι πολύ πιο φτηνά από το χρήμα που βρίσκει η Ελλάδα στις αγορές. Θα μπορούσε να αναρωτηθεί, βέβαια, κανείς γιατί δεν γίνεται σύγκριση με τα μηδενικά επιτόκια των 15,7 δις από το απόθεμα των δόσεων του ESM, που βρίσκεται στο «μαξιλάρι».Η απάντηση είναι απλή: γιατί δεν μας αφήνουν. Οι πληροφορίες του economistas αναφέρουν ότι κυρίως Γερμανοί και Ολλανδοί, κοιτώντας προς τη δική τους κοινή γνώμη,έχουν θέσει ως απαράβατο όρο, η όποια εξαγορά χρέους από την Ελλάδα να γίνεται ΜΟΝΟμε χρήμα από εκδόσεις ομολόγων κι από τα ANFA- SMP, αλλά όχι από τα δάνεια του ESM, δηλαδή από τα χρήματα των Γερμανών, Ολλανδών κ.λ.π. φορολογούμενων.

Σημείο 2. Πέρα από το οικονομικό στοιχείο της εξαγοράς, υπάρχει και το πολιτικό. Όπως, λοιπόν, «καίγεται» η ελληνική κυβέρνηση να απαλλαγεί από τον μπελά του ΔΝΤ, έτσι και οι Βόρειοι του Eurogroup επιθυμούν να κρατήσουν το Ταμείο ως τοποτηρητή στην Ελλάδα σε αυτήν την πρώτη μεταβατική περίοδο. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι σε αυτή την φάση οι Ευρωπαίοι δεν θα επιτρέψουν να πέσουν τα δάνεια του ΔΝΤ κάτω από 6 δισ. ευρώ, καθώς αυτό είναι το όριο για να συνεχισθεί η αυστηρή επιτήρηση της χώρας (Post - Program Monitoring), που προβλέπει δύο επιθεωρήσεις το χρόνο από τους τεχνοκράτες του Ταμείου (σε κανονικές συνθήκες, στις χώρες - μέλη γίνεται μόνο μία επιθεώρηση ετησίως, σύμφωνα με το άρθρο IV του καταστατικού). Το σχέδιο των Ευρωπαίων προβλέπει ότι ως το 2022 το υπόλοιπο δανείων του ΔΝΤ δεν θα πέσει χαμηλότερα από 3,5 δις ευρώ, έτσι ώστε να έχει ουσιαστικό λόγο εμπλοκής στα ελληνικά πράγματα.

Σημείο 3. Το ελληνικό αίτημα, που έγινε δεκτό, είναι να εξοφληθούν κατά προτεραιότητα τα δάνεια του ΔΝΤ που λήγουν άμεσα, τουτέστιν της φετινής και της επόμενης χρονιάς. Και πιο είναι το κέρδος από αυτήν την πρόωρη εξόφληση, για την οποία γίνεται τόσος ντόρος; Περίπου 150 εκατ. ευρώ, όχι ετησίως, αλλά άπαξ. Ωστόσο, με δεδομένο ότι οι αγορές «διψάνε» για κινήσεις που «ψαλιδίζουν» το χρέος, η αποπληρωμή ακριβών κομματιών - όπως αυτά του ΔΝΤ- έχει πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα (μείωση αποδόσεων των ελληνικών ομολόγων). Υπάρχει, επίσης, η πιο τεχνοκρατική προσέγγιση. Αυτά τα 3,5 δισ. είναι «σκληρά» δάνεια, δηλαδή δεν μπορούν να καλυφθούν οι κίνδυνοί τους με πράξεις αντιστάθμισης (hedging), ως εκ τούτου με την εξόφληση τους καλύπτονται επιτοκιακοί και συναλλαγματικοί κίνδυνοι.

Θα ήταν, πάντως, ουτοπία να πιστεύει κανείς ότι όλη αυτή η συζήτηση και η διαδικασία θα έχει ολοκληρωθεί πριν από τις επικείμενες εκλογές. Για να κινηθεί η γραφειοκρατία του ESM- ως γνωστόν ο Ευρωμηχανισμός πρέπει να εγκρίνει την πρόωρη εξόφληση του ΔΝΤ, χωρίς αντίστοιχη πληρωμή δανείων του ESM/EFSF- εκτιμάται ότι θα απαιτηθούν τουλάχιστον 50 ημέρες. Είναι, άλλωστε, ενδεικτικό ότι η 10ετής επέκταση των δανείων του Ευρωμηχανισμού που αποφάσισε τον περασμένο Ιούνιο το Eurogroup, «πέρασε» μόλις προχθές στα κατάστιχα του ESM…