Το τριπλό στοίχημα του Ταμείου Ανάκαμψης -Κατ' ευθείαν στα βαθιά ο Παπαθανάσης
“Δεν υπάρχει ούτε λεπτό για χάσιμο” είπε χθες ο Κ. Χατζηδάκης περιγράφοντας την πρόκληση της αποτελεσματικής διαχείρισης των ευρωπαϊκών πόρων και είναι μάλλον από τις ελάχιστες φορές που δεν πρόκειται για την επανάληψη ενός αφόρητου κλισέ ή για υπερβολή.
Στην πραγματικότητα, ο αρμόδιος αναπληρωτής υπουργός, Ν. Παπαθανάσης, είναι ο πρώτος που πέφτει κατ’ ευθείαν στα βαθιά, ο πρώτος για τον οποίο οι προθεσμίες άρχισαν να τρέχουν από... χθες, ο πρώτος που δεν θα έχει την παραμικρή πίστωση χρόνου.
Και δεν είναι μόνο το χαρτοφυλάκιο του ΕΣΠΑ- που χειρίστηκε με απόλυτη επιτυχία ο Γ. Τσακίρης ως υφυπουργός- το οποίο έχει τα δικά του απαιτητικά χρονοδιαγράμματα. Είναι κυρίως τα κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης, για τα οποία στις Βρυξέλλες έπεφταν... στοιχήματα ότι η Αθήνα θα τα κάνει μαντάρα. Επί του παρόντος, οι Κασσάνδρες διαψεύδονται- και ο Θ. Σκυλακάκης έχει σημαντική συμβολή σε αυτό- υποχρεώνοντας ακόμα και τους συνήθως δυσκοίλιους Οίκους Αξιολόγησης να εντάξουν στα μακροοικονομικά τους σενάρια, τις θετικές επιπτώσεις από τη μόχλευση όλων των αυτών των κεφαλαίων.
Το ελληνικό Σχέδιο αποτελείται από 68 μεταρρυθμίσεις και 106 επενδύσεις, που υποστηρίζονται από 17,4 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και άλλα 12,7 δισ. ευρώ σε δάνεια, ποσό που αντιστοιχεί στο 14,5% του ΑΕΠ για το 2022. Μέχρι σήμερα, η Ελλάδα έχει λάβει συνολική εκταμίευση ύψους 7,1 δισ. ευρώ για δύο εγκεκριμένες αιτήσεις πληρωμής, εξαιρουμένης της προχρηματοδότησης. Όπως επισημαίνει, όμως, η Κομισιόν, “μολονότι η Ελλάδα έχει κάνει εξαιρετική αρχή, υπάρχουν σημαντικοί κίνδυνοι στο μέλλον, οι οποίοι απαιτούν συνεχείς προσπάθειες για τη διατήρηση και την ενίσχυση του ρυθμού εφαρμογής”.
Ποιες είναι οι εστίες κινδύνου, τις οποίες έχουν εντοπίσει στις Βρυξέλλες και ο Ν. Παπαθανάσης αναλαμβάνει να απενεργοποιήσει; Κατά τους Ευρωπαίους τεχνοκράτες, το Σχέδιο περιλαμβάνει σημαντικό αριθμό μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων οι οποίες, λόγω του μεγέθους τους, αντιπροσωπεύουν μεγάλο διοικητικό φόρτο. “Στο παρόν στάδιο, η υλοποίηση του Σχεδίου φθάνει σε μια φάση που θα βασίζεται στις περιφερειακές και τοπικές διοικήσεις, των οποίων η διοικητική ικανότητα και η ικανότητα υλοποίησης είναι γενικά ελλιπείς” επισημαίνει κατ’ αρχάς η Κομισιόν, συμπληρώνοντας ότι αφενός η ολοκλήρωση ορισμένων μέτρων του Σχεδίου απαιτεί σειρά προπαρασκευαστικών σταδίων, συμπεριλαμβανομένων των διαδικασιών σύναψης δημόσιων συμβάσεων, αφετέρου η εξασφάλιση έγκαιρης προόδου προς αυτές θα απαιτήσει συνεχή και ισχυρό συντονισμό και βοήθεια προς τους τοπικούς και περιφερειακούς φορείς υλοποίησης.
Ποια είναι η πρώτη άμεση πρόκληση για το Ν. Παπαθανάση; Τα επιπλέον κονδύλια από τα περισσευούμενα δάνεια του Ταμείου. Τον Μάρτιο, η Ελλάδα κοινοποίησε στην Επιτροπή την πρόθεσή της να ζητήσει πρόσθετο δάνειο ύψους 5 δισ ευρώ από το REPowerEU, με στόχο το συνολικό δανειακό της κονδύλι να ανέλθει σε 17,7 δισ. Ευρώ, αλλά το αίτημα είναι σε εκκρεμότητα. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο φάκελος θα υποβληθεί εντός του Ιουλίου.
Δεύτερη πρόκληση, η αναθεώρηση του Σχεδίου, χωρίς να εξαντληθούν τα χρονικά περιθώρια, δηλαδή χωρίς να φτάσουμε στο τέλος της χρονιάς. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι πρόθεση είναι να ολοκληρωθεί ο σχετικός φάκελος ως το τέλος του καλοκαιριού.
Τρίτη πρόκληση είναι να “τρέξουν” όλα τα ορόσημα για την επόμενη δόση, με την επισήμανση ότι από εδώ και πέρα ο βαθμός δυσκολίας ανεβαίνει. Στις 16 Μαΐου η Ελλάδα υπέβαλε την τρίτη αίτηση πληρωμής, για την οποία η αξιολόγηση της Επιτροπής βρίσκεται σε εξέλιξη και ήδη από τις Βρυξέλλες έχουν στείλει μήνυμα ότι τα βασικά παραδοτέα των επόμενων μηνών δεν είναι εύκολα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα; Ο εκσυγχρονισμός της Δικαιοσύνης, μέσω της αναβάθμισης των δεξιοτήτων των δικαστών, της αναβάθμισης των συστημάτων τήρησης αρχείων και των συστημάτων ΤΠ στα δικαστήρια, της θέσπισης νομοθεσίας για την παρακολούθηση και τη βελτίωση των επιδόσεων των δικαστικών υπαλλήλων και της έναρξης της κατασκευής και ανακαίνισης ενεργειακά αποδοτικών δικαστικών μεγάρων.