Αγριεύουν τα πράγματα στο πεδίο της Ενέργειας

Δυσκαμψία και αργά αντανακλαστικά εμφανίζουν πάλι οι Ευρωπαίοι, δείχνοντας επαναπαυμένοι μετά την υποχώρηση των τιμών του φυσικού αερίου, παρά το ότι παραμένει σε διπλάσιο ύψος από τα προ κρίσης επίπεδα.

Μετά την άρση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης που έσπευσαν να ανακοινώσουν οι Βρυξέλλες την περασμένη Άνοιξη, οι διαβουλεύσεις και τα παζάρια έχουν μετατοπιστεί στο πεδίο των νέων δημοσιονομικών κανόνων, που θα πρέπει να ισχύσουν από τη μεθεπόμενη χρονιά, ενώ έχει ήδη δοθεί “γραμμή” στις κυβερνήσεις να “μαζέψουν” όλα τα έκτακτα μέτρα στήριξης πριν τελειώσει το 2023.

Ποιο είναι το πρόβλημα; Ότι οι Ευρωπαίοι ακολουθούν αυτήν την ατζέντα, μοιάζοντας να φοράνε... παρωπίδες, καθώς το ενεργειακό κόστος για νοικοκυριά κι επιχειρήσεις θα είναι βαρύ χωρίς τις “πλάτες” των κρατικών επιδοτήσεων.

Η αναφορά της Κ. Λαγκάρντ στις αυξητικές τάσεις του κόστους Ενέργειας, ως παράμετρος του επίμονου πληθωρισμού, υπό κανονικές συνθήκες θα σήμαινε συναγερμό, ωστόσο μέχρι τώρα δεν κινείται φύλλο. Κι όλα αυτά την ώρα που το πετρέλαιο “καλπάζει” προς τα 100 δολάρια, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για το κόστος των μετακινήσεων, των μεταφορών προϊόντων αλλά και της θέρμανσης εκατομμυρίων πολιτών.

Σύμφωνα με την έρευνα της Goldman Sachs το Brent αναμένεται να φτάσει τα 100 δολάρια τους επόμενους 12 μήνες, δηλαδή 7 δολάρια παραπάνω από τις προηγούμενες εκτιμήσεις. Ποιο είναι το πρόβλημα; Κατά τη GS, ο ΟΠΕΚ έχει τη δυνατότητα να κρατήσει την παραγωγή χαμηλά, έτσι ώστε να “κλειδώσει” τις τιμές στα 80- 105 δολάρια και στη διάρκεια του 2024, καθώς εκτιμάται ότι πέρα από την Κίνα θα αυξηθεί η ζήτηση από Ινδία και Μέση Ανατολή.

Στην Αθήνα, το οικονομικό επιτελείο παρακολουθεί τις εξελίξεις, ωστόσο τα δημοσιονομικά περιθώρια αντίδρασης είναι περιορισμένα, αν όχι μηδαμινά. Ειδικά στο πεδίο της θέρμανσης, η τιμή εκκίνησης αναμένεται περίπου 20 λεπτά υψηλότερη από πέρσι και τουλάχιστον 40-50 λεπτά υψηλότερη από την τιμή της περασμένης Άνοιξης. Το σενάριο της επιδότησης στην αντλία απλά δεν υπάρχει στο τραπέζι και το ερώτημα που μένει να απαντηθεί είναι το αν και πόσο θα επιδοτήσουν διυλιστήρια και εταιρίες εμπορίας, την προμήθεια πετρελαίου θέρμανσης.

Η νευρικότητα των τελευταίων ημερών στα συμβόλαια του φυσικού αερίου επιβεβαιώνει όσους έλεγαν ότι ακόμα δεν έχουμε ξεμπερδέψει. Τα ευρωπαϊκά συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης αυξήθηκαν πάνω από τα 40 ευρώ ανά μεγαβατώρα, σημειώνοντας αύξηση άνω του 10% για την εβδομάδα λόγω ανησυχιών για την προσφορά.

Οι απεργίες σε εργοστάσια εξαγωγών της Αυστραλίας, οι οποίες έχουν πλέον επιλυθεί, διατάραξαν την αγορά για περισσότερο από ένα μήνα. Επιπλέον, η Νορβηγία αυξάνει σταδιακά την παραγωγή μετά από διακοπές, αλλά ορισμένες δραστηριότητες συντήρησης αναμένεται να συνεχιστούν μέχρι τον Οκτώβριο. Όπως επισημαίνει σε ανάλυση της η Trading Economics, παρά τα υγιή χειμερινά αποθέματα στην Ευρώπη, η αγορά παραμένει ευαίσθητη σε διάφορους κινδύνους, όπως διακοπές λειτουργίας στις ΗΠΑ, ακραίες καιρικές συνθήκες και πιθανές διακοπές στις εξαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου. Η μεγαλύτερη ανησυχία- ή το μεγαλύτερο άλλοθι σύμφωνα με κάποιους- για ενδεχόμενες αυξήσεις, είναι το αν η Ασία θα “τραβήξει” LNG που θα χρειαστεί η Ευρώπη, περιορίζοντας έτσι τις ροές.

Το κόστος του φυσικού αερίου “καίει” διπλά τα νοικοκυριά. Κατ' αρχάς είναι το κόστος θέρμανσης, που πέρσι συγκρατήθηκε χαμηλά λόγω της επιδότησης από τη ΔΕΠΑ, κάτι που δεν αναμένεται να επαναληφθεί τη φετινή χειμερινή περίοδο.

Η μεγαλύτερη πηγή ανησυχίας είναι το κόστος ρεύματος, όπως αυτό επηρεάζεται από το φυσικό αέριο. Τα στοιχεία έδειξαν ότι ενώ πέρσι στην Κεντρική Ευρώπη εκατομμύρια πολίτες υπέφεραν, στην Ελλάδα το σύστημα των οριζόντιων επιδοτήσεων κράτησε σε διαχειρίσιμα επίπεδα τους λογαριασμούς ρεύματος. Φέτος τα πράγματα θα είναι διαφορετικά.

«Αν υπάρξει μία μείζων κρίση, θα κάνουμε ότι κάναμε και την προηγούμενη φορά. Αν δεν υπάρξει, θα τελειώσει ο μηχανισμός, όπως έχει προγραμματιστεί στις 31/12/2023 και θα πάμε σε μία ομαλοποίηση, με βοήθεια στους ευάλωτους και στους ενεργειακά ευάλωτους καταναλωτές. Που σημαίνει βοήθεια σε αυξημένη περίμετρο», σημείωσε ο Θ. Σκυλακάκης στο Olympia Forum επιβεβαιώνοντας εμμέσως πλην σαφώς ότι το μοντέλο των επιδοτήσεων θα πάψει να είναι οριζόντιο και η κρατική στήριξη θα είναι στοχευμένη στα πιο ευάλωτα νοικοκυριά, καθώς και στα νοικοκυριά με μεγαλύτερες ανάγκες θέρμανσης, με κριτήρια ανάλογα του επιδόματος θέρμανσης (βαθμοημέρες).

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι πέρα από το Κοινωνικό Τιμολόγιο, θα ενεργοποιηθεί ειδικό Τιμολόγιο για τους πολύτεκνους.