Τι αλλάζει στην αγορά εργασίας -Οι ταχύτερα αναπτυσσόμενοι τομείς και οι δουλειές που «χάνουν» έδαφος
Ραγδαίες αλλαγές στην αγορά εργασίας φέρνουν η τεχνητή νοημοσύνη, η κλιματική κρίση και η γεωοικονομική αβεβαιότητα, σύμφωνα με τη αναφορά του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ για το μέλλον της εργασίας.
Η έκθεση του περασμένου Ιανουαρίου με τίτλο «Future of Jobs 2025-2030» -που είναι βασισμένη στις απαντήσεις που έδωσαν πάνω από 800 εργοδότες παγκοσμίως- προβλέπει ότι έως το 2030 θα δημιουργηθούν 170 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας, ενώ 92 εκατομμύρια θα χαθούν, οδηγώντας σε καθαρή αύξηση κατά 78 εκατομμύρια.
Η τεχνητή νοημοσύνη αλλάζει το τοπίο
Η διεύρυνση της ψηφιακής πρόσβασης αναδεικνύεται ως η πλέον μεταμορφωτική τάση, με το 60% των εργοδοτών να αναμένουν ότι θα αλλάξει ριζικά τον τρόπο λειτουργίας τους. Οι εξελίξεις σε τεχνητή νοημοσύνη, Big Data, ρομποτική και ενεργειακές τεχνολογίες οδηγούν τη ζήτηση για νέες τεχνολογικές δεξιότητες, ενώ πολλές παραδοσιακές θέσεις εργασίας αναμένεται να καταργηθούν ή να μετασχηματιστούν.
Οι νέες δεξιότητες του αύριο
Σύμφωνα με την αναφορά, δύο στις πέντε δεξιότητες των εργαζομένων θα αλλάξουν ή θα καταστούν παρωχημένες μέσα στην επόμενη πενταετία. Οι εργοδότες επισημαίνουν ως σημαντικότερες δεξιότητες το αναλυτικό και δημιουργικό μυαλό, την ανθεκτικότητα, την τεχνολογική κατάρτιση και την κυβερνοασφάλεια. Αντίθετα, δεξιότητες όπως η χειρωνακτική ακρίβεια που απαιτούνταν από έναν εργαζόμενο και η αντοχή εμφανίζουν πτωτική πορεία.
Ραγδαία ανάπτυξη για «πράσινες» και τεχνολογικές θέσεις εργασίας
Οι ταχύτερα αναπτυσσόμενοι τομείς περιλαμβάνουν επαγγέλματα όπως:
- Ειδικοί Τεχνητής Νοημοσύνης και Big Data
- Προγραμματιστές και Μηχανικοί Λογισμικού
- Μηχανικοί Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας
- Ειδικοί σε Ηλεκτρικά και Αυτόνομα Οχήματα
- Νοσηλευτές και Σύμβουλοι Υγείας
Αντιθέτως, οι μεγαλύτερες απώλειες παρατηρούνται σε ρόλους όπως ταμίες, γραμματείς, υπάλληλοι ταχυδρομείου και καταχωρητές δεδομένων.
Το αυξανόμενο κόστος ζωής και η κλιματική αλλαγή ως καθοριστικοί παράγοντες
Η αύξηση του κόστους ζωής κατατάσσεται ως η δεύτερη σημαντικότερη τάση για τις επιχειρήσεις έως το 2030, ακόμη και αν ο πληθωρισμός υποχωρήσει. Η κλιματική αλλαγή, τόσο σε επίπεδο μετριασμού όσο και προσαρμογής, επηρεάζει πλέον ενεργά τις στρατηγικές των επιχειρήσεων και ανοίγει νέες θέσεις εργασίας σε περιβαλλοντικά επαγγέλματα.
Οι δημογραφικές και γεωπολιτικές προκλήσεις
Η γήρανση του πληθυσμού στις ανεπτυγμένες χώρες και η αύξηση του νεότερου εργατικού δυναμικού στις αναπτυσσόμενες προκαλούν δομικές αλλαγές στην αγορά εργασίας. Ταυτόχρονα, η γεωπολιτική ένταση και η κατακερματισμένη παγκόσμια οικονομία ωθούν τις επιχειρήσεις σε επαναπροσδιορισμό στρατηγικών, με αύξηση της ζήτησης για δεξιότητες ηγεσίας, προσαρμοστικότητας και ασφάλειας πληροφοριών.
Ποιοι θα χρειαστούν εκπαίδευση;
Η αναφορά εκτιμά ότι 59 στους 100 εργαζόμενους θα πρέπει να επανεκπαιδευτούν έως το 2030. Από αυτούς:
- 29 μπορούν να αναβαθμίσουν δεξιότητες στον τρέχοντα ρόλο τους
- 19 μπορούν να μετακινηθούν σε άλλες θέσεις εντός της εταιρείας
- 11 κινδυνεύουν να μείνουν πίσω, χωρίς τις απαραίτητες δεξιότητες
Το χάσμα δεξιοτήτων χαρακτηρίζεται ως το μεγαλύτερο εμπόδιο στον μετασχηματισμό των επιχειρήσεων, με 63% των εργοδοτών να το αναγνωρίζουν ως βασικό πρόβλημα.
Η τεχνητή νοημοσύνη οδηγεί τις αλλαγές
Όπως αναφέρει η έκθεση το 50% των επιχειρήσεων σχεδιάζει να αναπροσανατολίσει τη λειτουργία του λόγω της ΤΝ, το 66% θα προσλάβει άτομα με σχετικές δεξιότητες, ενώ το 40% προετοιμάζεται να περιορίσει προσωπικό όπου οι τεχνολογίες αυτοματισμού μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες.