Ηλεκτρονικό «μάτι» για το ιδιωτικό χρέος - Τα 11 «κουτάκια» που πρέπει να συμπληρώσει ο Χατζηδάκης

Τα 11 «κουτάκια» που πρέπει να συμπληρώσει ο Κ. Χατζηδάκης τους επόμενους μήνες - Νέο πλαίσιο για τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς.

Το «κρυφτούλι» της ΕΚΤ με τον πληθωρισμό δεν «καίει» τους καταναλωτές μόνο όσον αφορά στην προοπτική ανάσχεσης των ανατιμήσεων στα ράφια. Ένα ακόμα ερώτημα που μένει να αιωρείται βασανιστικά από τους τεχνοκράτες στη Φρανκφούρτη, είναι το πότε θα ξεκινήσει επιτέλους η μείωση των επιτοκίων, έτσι ώστε να πάρουν «ανάσα» τα νοικοκυριά από τις βαριές κι ασήκωτες δόσεις των δανείων τους.

Το Euribor 3μήνου, έχοντας αγγίξει το 4% πριν από δύο εβδομάδες, βρίσκεται σε τροχιά αποκλιμάκωσης και κινείται γύρω στο 3,8%. Φυσικά η οποιαδήποτε σύγκριση με τα επίπεδα προ κρίσης είναι απαγορευτική, ενώ η απροθυμία ή αδυναμία των τεχνοκρατών της ΕΚΤ έστω να «φωτογραφίσουν» το σημείο καμπής, παρατείνει την αγωνία των δανειοληπτών.

Στα καθ’ ημάς, το Μάρτιο εκπνέει το πρόγραμμα που «τρέχουν» οι τράπεζες, «παγώνοντας» επί ένα 12μηνο τις δόσεις των παλιών, ενήμερων δανείων και το ερώτημα που μένει να απαντηθεί είναι αν πάμε για παράταση, τουλάχιστον μέχρι να δώσει σήμα αντίστροφης μέτρησης η ΕΚΤ για την πρώτη μείωση επιτοκίων μετά το καλοκαίρι του 2022.

Η ΤτΕ έκρουσε, πάντως, το πρώτο «καμπανάκι» για την ανάγκη στενής παρακολούθησης των δανείων, με δεδομένο ότι αφενός ήδη έχει καταγραφεί εισροή νέων «κόκκινων» δανείων αφετέρου το «φρενάρισμα» της οικονομίας μπορεί να πιέσει περισσότερο τα χαρτοφυλάκια κυρίως των επιχειρηματικών δανείων. Δεν πρέπει να λησμονεί, άλλωστε, κανείς ότι αν και ο δείκτης των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων έχει υποχωρήσει κάτω από το 8%, παραμένει περίπου 5 μονάδες υψηλότερος από το μέσο ευρωπαϊκό όρο. Επιπλέον, περί τα 89 δισ ευρώ «προβληματικών» δανείων, παρά το ότι έχουν ελαφρύνει τους ισολογισμούς των τραπεζών, εξακολουθούν να επιβαρύνουν νοικοκυριά κι επιχειρήσεις, έχοντας περάσει στις Εταιρίες Διαχείρισης.

Το Ενοποιημένο Σχέδιο  

Όπως επισημαίνει το Ενοποιημένο Σχέδιο Κυβερνητικής Πολιτικής για το 2024, παρά τη σημαντική πρόοδο στην αντιμετώπιση των προβλημάτων που κληροδοτήθηκαν από την οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας, το ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από υψηλότερο του ευρωπαϊκού μ.ο. δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων, ενώ, παράλληλα, δεν υφίστανται επαρκή δεδομένα, αναφορικά με το πιστωτικό προφίλ των επιχειρήσεων και των φυσικών προσώπων.

Ταυτόχρονα, υφίσταται η ανάγκη μείωσης της εξάρτησης των επιχειρήσεων από την τραπεζική χρηματοδότηση, ενώ η κυβέρνηση καλείται να απαντήσει και στο ζήτημα της στέγασης των υπερχρεωμένων νοικοκυριών. Στο πλαίσιο αυτό, η κυβέρνηση προχωρά σε πολλές και συμπληρωματικές, μεταρρυθμίσεις, πολλές από τις οποίες αξιοποιούν και τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης.

Επί της ουσίας, πρόκειται για 11 «κουτάκια», που πρέπει να συμπληρώσει ο Κ. Χατζηδάκης μέσα στους επόμενους μήνες. Ήδη, με την υπογραφή της σχετικής ΚΥΑ «τρέχει» η βελτίωση του Εξωδικαστικού, μετά το Μάρτιο αναμένεται αλλαγή του πλαισίου για τους πλειστηριασμούς, ενώ είναι εμφανής η πρόθεση χρήσης ψηφιακών μέσων εποπτείας και διαχείρισης του Ιδιωτικού Χρέους.  

Ίδρυση και λειτουργία Δημόσιου Φορέα Αξιολόγησης Πιστοληπτικής Ικανότητας και ανάπτυξη σχετικού πληροφοριακού συστήματος, το οποίο θα περιλαμβάνει κεντρική βάση δεδομένων, καθώς και ανάπτυξη συστήματος αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας για φυσικά και νομικά πρόσωπα, σε σχέση με οφειλές τους προς το Δημόσιο.  

Υλοποίηση της Εθνικής Στρατηγικής Διαχείρισης του Ιδιωτικού Χρέους, η οποία περιλαμβάνει συνολικά 33 έργα σε τρεις άξονες παρέμβασης. Στο πλαίσιο του έργου προβλέπεται η παροχή υπηρεσιών διαχείρισης έργων (PMO), η εκπόνηση 11 μελετών που αποτελούν μέρος των έργων της Εθνικής Στρατηγικής και η υλοποίηση ηλεκτρονικής πλατφόρμας για τις συναλλαγές των μη εξυπηρετούμενων δανείων.  

Ανάπτυξη Μητρώου Παρακολούθησης Ιδιωτικού Χρέους, στο πλαίσιο του οποίου θα αναπτυχθεί και θα λειτουργήσει μια ηλεκτρονική βάση δεδομένων (κεντρικό αποθετήριο), η οποία θα συλλέγει στοιχεία από όλους τους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς πίστωσης, καθώς και από οποιαδήποτε άλλη αξιόπιστη πηγή, σχετικά με το υφιστάμενο χρέος, προκειμένου να καταγραφεί το υψηλότερο δυνατό ποσοστό του ιδιωτικού χρέους.  

Ανάπτυξη Κεντρικού Μητρώου Πιστώσεων, στο πλαίσιο του οποίου αναπτύσσεται πληροφοριακό σύστημα που θα υλοποιηθεί και θα φιλοξενείται από την Τράπεζα της Ελλάδος, το οποίο θα καταγράφει, σε αναλυτική βάση, το ιστορικό πληρωμών κάθε μεμονωμένου δανείου των πελατών όλων των τραπεζών και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, καθώς και τα είδη των παρεχόμενων εξασφαλίσεων.  

Βελτίωση του πλαισίου ηλεκτρονικών πλειστηριασμών για την είσπραξη οφειλών, για τη διεύρυνση των διαθέσιμων πληροφοριών για τα δημοπρατούμενα περιουσιακά στοιχεία στην πλατφόρμα e-auction, όπου θα συμπεριλαμβάνονται και οι πληροφορίες που είναι διαθέσιμες στα δημόσια αρχεία των συμβολαιογράφων για την εξάλειψη των αποτρεπτικών παραγόντων που προκαλούνται από ληξιπρόθεσμες οφειλές που σχετίζονται με ακίνητα.  

Βελτίωση της εφαρμογής του πλαισίου ρύθμισης οφειλών και παροχής δεύτερης ευκαιρίας μέσω α) της αναβάθμισης του Μηχανισμού Έγκαιρης Προειδοποίησης και του Εξωδικαστικού Μηχανισμού Ρύθμισης Οφειλών, μέσω της αναβάθμισης των ψηφιακών υποδομών που απαιτούνται για την υποστήριξή τους και μέσω β) της λειτουργίας του μηχανισμού καθοδήγησης οφειλετών στα πρώτα στάδια της οικονομικής δυσχέρειας. Το έργο περιλαμβάνει υπηρεσίες εκπαίδευσης σε επαγγελματίες συμβούλους και υπαλλήλους των περιφερειακών υπηρεσιών της ΕΓΔΙΧ, προκειμένου να συμμετέχουν στη λειτουργία του μηχανισμού, καθώς και υπηρεσίες καθοδήγησης από συμβούλους σε φυσικά πρόσωπα-επιτηδευματίες και νομικές οντότητες με αμοιβή (voucher).  

Αναβάθμιση της ελληνικής κεφαλαιαγοράς και ενίσχυση της εμπιστοσύνης των επενδυτών, μέσω του εκσυγχρονισμού του πλαισίου λειτουργίας της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, με την έκδοση νέου Οργανισμού της Επιτροπής. 

Ίδρυση Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων, στο πλαίσιο της προσπάθειας διευκόλυνσης των υπερχρεωμένων νοικοκυριών. Αντικείμενο του Φορέα είναι η απόκτηση της κύριας κατοικίας ευάλωτου οφειλέτη, η μίσθωση και η μεταβίβασή της ξανά σε αυτόν, μετά τη λήξη της διάρκειας της μίσθωσης και εφόσον ο πολίτης ανακάμψει οικονομικά.  

Αποεπένδυση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) από το τραπεζικό σύστημα, στο πλαίσιο της οποίας βρίσκεται σε εξέλιξη η αποχώρηση του ΤΧΣ από το μετοχικό κεφάλαιο των ελληνικών τραπεζών, η οποία θα συμβάλει στην περαιτέρω ενδυνάμωση του τραπεζικού συστήματος.

Πρόγραμμα «Ηρακλής IΙΙ», με στόχο την περαιτέρω μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Με την επανεκκίνηση του Προγράμματος «Ηρακλής» («Ηρακλής ΙΙΙ»), στόχος είναι η περαιτέρω μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων που έχουν απομείνει, ώστε οι ελληνικές τράπεζες στο τέλος του 2024, να έχουν προσεγγίσει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.